Әлемдік

жоралғыны олардың неліктен жасайтындығын сүрағанда,оған: “Бізге ата-бабалар “осылай етің” деп бүйырған”3, —деп, үнемі бір сарында жауап берілгеңдігін жазады. Қайтайпасының (Жаңа Гвинея) мүшелері өздерінің өмір сүрусалтын және еңбек ету ерекшеліктерін қандай ма молшердеболмасын өзгертуге қарсылық білдіре отырып, онысын:“Немустар (мифтік ата-бабалар) осылай істеген, біз де солетпекпіз”4, —деп түсіндіретін болған. Навахо тайпасыныңәншісінен ғүрыптың бір егжетейінің пайда болуын сүрағанда,ол: “Біздің Киелі Ата-бабаларымыз ең алғашқыда осылайістеген”5, —деп жауап берген. Біз осындай ақталуды тибеггікконе жоралғыга ілесе айтылатын жүгін-созден де табамыз:“Дүние жаралған уақыттан бері бізге қалайша өсиеттеліпқалдырылған болса, біз де солай істеуіміз керек”6. Осындайтүсіндіруді үнділік діндарлар да келтіреді. “Барлықбастаулардың бастауында” қүдайлар қалай істеген болса, бізде солай істеуіміз керек” ( Satapatha Brahmana, VII.2 ,1 ,4 ).“Қүдайлар осылай істеген, енді адамдар да солай істемек”( Taittiriya Brahmana, I .5 ,9 ,4 )7.Алдында корсетіп откеніміздей8, адамның культтіатқаруға қатысы жоқ жүріс-түрысы мен іс-әрекеті де бетертектісүриеттердің жүріс-түрыстық моделін қайталайды.Навахо тайпасының салты (обычай) бойынша, “О баста ӨзКелбетін Өзгерткен Әйел мен Қүбыжықтарды Жеңуші қалайотырған болса, адамдар да солай —әйелдер бір аяғын астынасалып, ерлер “молдас қүрып”9 отыруы тиіс”10. Караджеридеген австралиялық тайпаның мифтік дәстүрі бойынша,3 C.StrehlowAranda- und Loritja-Stramme in Zentral-Australien, vol. Ill,p. 1; ср.: L.Levy-Bruhl, La Mythologie primitive (Paris, 1935), p. 123; бүд.қараң: T.G.H.Strehlow,Aranda Traditions (Melbourne Univercity Press, 1947),p. 6.4 Ch. Keysser, сілтеме: Richard Thurwald, Die Eingeboreren Australiensund der Sudseeinseln (Religionsgeschichtliches Lesebuch, 8, Tubingen, 1927),p. 28.5 Clyde Kluckhohn, “Myths and Rituals: A General Theory” (HarvardTheological Review, vol. XXXV, 1942, pp. 45-79), pp. 66. қараң..: ibid.Басқа мысалдар.6 Mathias Hermanns, The Indo-Tibetans (Bombey, 1954), pp. 66 sq.7 M.Eliade, Le Mythe de 1-Etemei Retour (Paris, 1949), pp. 44 sq. (TheMyth of Eternal Return, New York, 1954, pp. 21 sq.)8 Le Mythe de 1-Etemei Retour, pp. 53 sq.9 Молдас күру — сидеть, скрещивая ноги под собой.10 Clyde Kluckhohn, op, cit., p. 61, сілтеме: W.W.Hill, The Agriculturaland Hunting Methods of the Navaho Indians (New Haven, 1938), p. 179.28