Әлемдік

ынталандырады. Ол Ізгілікке қарсы күреседі, бірақ, ақырнәтижесінде өзі ізгілік жасайды”.“Зүлым күштердің ізгілік күштерімен парадокстыынтымақ-тастығы антагонизмге қүрылған болғанмен,- депатап өтеді Генрих Циммер,- зүлымдық өмір талшықтарынөндіруде кем мөлшерде қатыспайды; міне, неліктен зүлымдықтәжірибесі және де, белгілі бір дәрежеде тек қана зүлымдықтәжірибесі кемелдік, болмыс омірді, тіршілік күштері менмақсаттарын шынайы иеленушілікті туындатады. Тыйымсалынған жеміс — күнә немесе тәжірибе арқылы білім жемісі—адамзат тарихы басталмас бүрын, Пәктік Багында шүбәсізжелінуі тиіс еді. Зүлымдықты қабылдау және бейімдеп озгертуқажет болған, бірақ, одан қашқақтамау қажет болган еді”.Кит теңіз бетінде дем алып жатады (90-сурет).Қаперлерінде түк жоқ теңізшілер, оны арал деп қабылдап,оз кемелерін зәкірге қояды. Ортағасырлық бестарияданалынған бүл корнекі суретке ілес мәтін Ионаны жүтыпқойған китті есімізге түсіретін осыншалық алдамшыжануардың орасан үлкен клемі жайында баяндайды. “Киттіңқүрсагы орасан үлкен болганы сондай”, —делінген суреттіңастындагы жазуда, Иона қүсап, —“олар бүны жеті тамүқтыңтүбі екен деп ойлап қалады”.“Сойтіп, хайуан мен, онымен бірге, соның алдында таңгажайыпамалдарды жасаган жалган пайгамбар үстап91-сурет. “Хайуан және жалған пайғамбардың қүлауы •Кернекі суретті қолжазба жүрнағы. Франция. XI ғ. Үлттыккітапхана, Париж.524