26.08.2013 Views

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kontzeptualizazio zientifiko bulgarizatua <strong>eta</strong> objetiboa ematen dela esango<br />

dugu. Bestalde, kontzeptuen hurrenkerari esker ulertuko dugu prozesu hau:<br />

aurreko urratsak hurrengoari emango dio zentzua, <strong>eta</strong> horrela hurrenezhurren.<br />

Sekuentzia hon<strong>eta</strong>n predikatuen bitartez gauzatzen da prozesua.<br />

Baina badira beste elementu batzuk kontzeptuen garapenari lagunduko<br />

diotenak, hala nola, kausalitatea (justifikazioa), urratsak edo eragik<strong>eta</strong>k<br />

prozesuan duen garrantzia, egiteko modua, <strong>eta</strong>b. Idazleek eginiko<br />

eragiket<strong>eta</strong>ra etorrita, hemen idazleak ikusi <strong>eta</strong> entzun duenaren arabera,<br />

mentalki irudikatu du kontserben fabrikazio prozesua, <strong>eta</strong> idatzira pasa du,<br />

irakurleak berak adierazitakoa uler dezan. Argudiozko <strong>testu</strong><strong>eta</strong>n ez bezala,<br />

guk aztertutako <strong>testu</strong><strong>eta</strong>n hizkuntzaz kanpo gertatzen da prozesua. Prozesua<br />

zenbat <strong>eta</strong> hobeto ezagutu hobeto adieraziko da. Fabrikazio prozesuaren<br />

urratsek osatzen dituzte diskurtsoaren faseak. Argumentazioan, ordea,<br />

hizkuntzaren barnean gertatzen da argudiak<strong>eta</strong>ren prozesua.<br />

5. Ondorioak<br />

Laburbiltzeko, hona hemen aztergai dugun azalpenezko <strong>testu</strong><br />

entziklopedikoa karakterizatzeko zenbait alderdi:<br />

Diskurtso kategoriari dagokionez, aurreko kapituluan esan bezala,<br />

Bronckart-en (1996, 1999) sailkapenean <strong>testu</strong> teoriko modura ikusten dugu.<br />

Bulgarizazioko fenomeno sozialaren barnean –zientzia bulgarizazioan–.<br />

Gehiago zehaztu nahi izanez gero, aztergai ditugun <strong>testu</strong>ak<br />

erdibulgarizatuak <strong>eta</strong> <strong>testu</strong>-pedagogikoen tartekoak ditugu. Guk<br />

azalpenezko <strong>testu</strong> entziklopedikoa izenez ezagutuko ditugu,<br />

sekuentzialitate-mota ezberdinek osatzen dutela badakigun arren.<br />

Komunikazio egoerari dagokionez, zientzia jakintzak hartzaile<br />

xume edo erdiespezializatuaren esku jartzea da <strong>testu</strong> horien helburua. Toki<br />

sozial instituzionalean <strong>eta</strong> jakintzaren transmisioan oro har kokatzen<br />

ditugu. Igorle <strong>eta</strong> hartzailearen arteko interakzioari dagokionean, biek<br />

ikuspuntu neutrala hartzen dute. Igorlea jakintzaren jabe da <strong>eta</strong> hartzaileari<br />

helarazi nahi dio berak dakiena; horr<strong>eta</strong>rako, genero sozial honek historian<br />

zehar garatutako baliabideak <strong>eta</strong> igorleak berak eskura dituenak jartzen ditu<br />

martxan. Horr<strong>eta</strong>rako, euskarriaren izaera <strong>eta</strong> hartzailearen jakintza maila<br />

kontuan izango ditu.<br />

Antolak<strong>eta</strong> orokorrari dagokionez, sekuentzialitate-mota<br />

ezberdinek osatzen dute azalpenezko <strong>testu</strong> entziklopedikoa, beraz, <strong>testu</strong><br />

heterogeneoa dugu. Hiru sekuentzialitate-mota aurkituko ditugu, nagusiki:<br />

azalpen hutsezkoa, erdi-narratiboa deskriptibo-injuntiboarekin batera <strong>eta</strong><br />

146

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!