Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

galtzeko arriskua baitugu; hori gerta ez dadin, ikasleek dakitena
multzokatzen ikasi behar da, sailkatzen, alegia.
Ikasleek adin honetan ikasteko dauzkaten gaitasunetara etorrita, pare
bat gauza esan nahi dugu. Behin eta berriro frogatu da talde
esperimentaleko ikasleek SDa ikastolan aplikatu bitarteko hilebete eta
erdian egiten ikasi dutena. Dagokigun ezaugarrietara (gaia sartzeko
baliabideetara) etorriz, hemen ere kontrol taldekoek baino dexente gehiago
ikasi dute gaia testuan sartzen eta berreskuratzen, nahiz eta, esan bezala,
alderdi hori landu ez zuzenki SDan. Beraz, aipagarriak dira behin eta
berriro agertzen zaizkigun hobekuntza kolateralak, espezifikoki landu ez
direnak eta testuaren eraikuntzarekin zerikusia dutenak, bai maila testual
diskurtsiboan eta bai perpausa mailan ere. Atal honetan, esaterako, bi
hobekuntza ikusi ditugu: bata testu mailakoa (gaia sartu eta berreskuratu)
eta bestea perpausa mailakoa (komunztadura “batzuk eta besteak” osatzen
duten perpausen artean).
Berriro ere agertu zaigu bi ikastaldeen arteko ezberdintasuna, eta,
halaber, ikasleen artekoa. Honek garamatza, aurrekoetan esan bezala,
irakaskuntza/ikaskuntzaren printzipio garrantzitsu bat bergogoratzera:
irakaskuntza ikaslea dagoen mailatik hasi behar da eta ebaluazioari
dagokionez, ikasle bakoitzaren aprendizai garapena zein den jakiteko berak
aprendizai saioen aurretik zekienarekin konparatu beharra dago
ezinbestean.
6. Kontuan hartze enuntziatiborako mekanismoak.
Atal honetan lehen lokutorearen enuntziatu aztarnetara mugatu dugu
gure analisia, aztertutako testuetan ez baita ikusi bigarren lokutorearen
ahotsik. Beraz, horren eza izango da testu hauen ezaugarri bat. Oro har,
Plazaola, Rosat eta Canelas-Trevisi-k (1995) eginiko lanetan aurkitutako
ezaugarriak aurkituko ditugu hemen ere. Dakigunez, testu-amaiera fasean
kontsumitzaileari zuzendutako zenbait gomendio ematen dira, eta hor
aurkituko ditugu, seguruenik, kontuan hartze enuntziatiborako aztarna
gehien. Esan bezala, hemen komentaketari dagozkion aztarnak analizatuko
dira soilik, planifikazio mekanismoak beste atal batean aztertu baititugu 147 .
Komentaketa atalean honako mekanismoak bereziko ditugu: Testu osoaren
arrazoiaren justifikazioa esplizitatu irakurleari, Erreferenteari buruzko
aurkezpen modalizatua eman, Adibideak eman –testuaren linealtasuna
hausten duten komentaketa izaera duten enuntziatuak– eta Enuntziatu
147 Ikus kapitulu honen hasieran “Testuen planifikazioa eta mintzagaia” atala.
340