26.08.2013 Views

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

381<br />

Gaitasun diskurtsiboak. Gaitasun hauen artean <strong>testu</strong>aren azpiegituraren<br />

kudeak<strong>eta</strong> dugu (Bronckart, 1997). Horrekin esan nahi da idazten duenak<br />

aukera diskurtsibo ezberdinen artean bat hautatu behar duela (komunikazio<br />

egoeran ainguratutako elkarrekintzazko diskurtsoa, diskurtso teoriko<br />

autonomoa, <strong>eta</strong>b.). Aztertu ditugun ekoizpen<strong>eta</strong>rako ikasleek bideo batetik<br />

jaso dute informazioa (diskurtso teoriko autonomoa irudiez baliatzen dena)<br />

<strong>eta</strong> irudirik gabeko diskurtso teoriko autonomoa idatzi behar dute ikasleek,<br />

beraz, autosostengatua. Egokitze prozesu hori hainbat modutara eman da<br />

<strong>eta</strong> ikusitako hutsegiteak <strong>testu</strong> maila ezberdinei dagozkie.<br />

Testuaren antolak<strong>eta</strong> orokorrari dagokionez, <strong>testu</strong>aren atalak<br />

bereizteko gaitasuna ikusi da ikasleengan; adibide modura aipa daiteke,<br />

<strong>testu</strong>aren hirugarren fasean (kontsumitzaileentzat aholkuak <strong>eta</strong><br />

gomendioak) ikusi den enuntziakeraren aingurak<strong>eta</strong>ren aldak<strong>eta</strong>. Aldak<strong>eta</strong><br />

honen adierazgarri ditugu aditzen pertsonaren aldak<strong>eta</strong> (pluraleko 3.<br />

pertsonatik pluraleko 1. edo 2. pertsonara) <strong>eta</strong> honekin batera, kontuan<br />

hartze enuntziatiborako mekanismoen erabilera.<br />

(a) Alor hon<strong>eta</strong>n ikusitako hutsegite gehienak <strong>testu</strong>alizazio mekanismoei<br />

dagozkie (izen-kohesioari, nagusiki). Kontuan izan behar da ikasleak<br />

irudi bidez jasotako informazioa hizkuntza bidez eman behar duela<br />

soilik, <strong>eta</strong> horrek zailtasunak eransten dizkio idatzizko <strong>testu</strong>aren<br />

ekoizpenari. Hona hemen adibide bat: “ ...Hezurrarekin gelditzen diren zatiak<br />

emakumeak kendu egiten ditu" (3-A1). Horrez gain, zenbait<strong>eta</strong>n,<br />

informazioaren antolakuntzan ere arazoak ikusi dira: zenbait<br />

ekoizpen<strong>eta</strong>n parrafo bakarrean ematen dira hiru parrafotan banatu<br />

beharreko informazioak.<br />

(b) Behatutako hobekuntzak honakoak ditugu: ikasleek hiru <strong>testu</strong> faseei<br />

dagozkien informazioak ematen dituzte. Kontrol taldeak %20an<br />

hobetzen du alderdi hau <strong>eta</strong> talde esperimentalak %25ean. Hiru <strong>testu</strong><br />

faseak parrafo bidez antolatzeko moduari dagokionez, hobekuntzak oso<br />

nabariak dira, ondo<strong>testu</strong>an talde esperimentaleko ikasle guztiek parrafo<br />

bidez antolatzen baitute <strong>testu</strong>a (aurre<strong>testu</strong>an baino %35 gehiagok);<br />

kontrol taldeko abiapuntua hobea bada ere, ondo<strong>testu</strong>an %15ek ez dute<br />

oraindik parrafo bidez <strong>testu</strong>a antolatzen.<br />

Gaitasun linguistiko-diskurtsiboak. Bi gaitasun mota bereiztuko ditugu:<br />

<strong>testu</strong>alizazio gaitasunak <strong>eta</strong> kontuan hartze enuntziatiborako gaitasunak.<br />

Testualizazio gaitasun<strong>eta</strong>n bi eragik<strong>eta</strong> mota bereiztu ditugu: konexioa <strong>eta</strong><br />

zatikatze eragik<strong>eta</strong>k <strong>eta</strong> izen-kohesioaren eragik<strong>eta</strong>k.<br />

Konexioa edo zatikatze eragik<strong>eta</strong>k:<br />

(a) Ikasle guztiek dakite <strong>testu</strong>a fase ezberdin<strong>eta</strong>n zatitu beharra dagoela,<br />

baina bakoitzak ezagutzen dituen estrategiak erabiltzen ditu bere

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!