Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

151<br />

1.2. Koherentzia <strong>testu</strong>aren hizkuntzalaritzan <strong>eta</strong> hizkuntzalaritza<br />

pragmatikoan<br />

Testuaren teorilariak <strong>eta</strong> <strong>testu</strong>aren hizkuntzalariak saiatu dira <strong>testu</strong>a<br />

zer den definitzen <strong>eta</strong>, besteak beste, <strong>testu</strong>-koherentziaren teorizazioari<br />

<strong>eta</strong> zehazteari ekin diote. Gramatikari gehienek bi koherentzia mota<br />

aitortzen dute: azalekoa <strong>eta</strong> barnekoa, nahiz <strong>eta</strong> gero nork bere ikerk<strong>eta</strong><br />

objektua konkretuki erabaki.<br />

Autore batzuk barne egitura <strong>eta</strong> lotura hartzen dute koherentziaren<br />

esplikaziotzat, hau da, <strong>testu</strong>aren linealitatean gauzatutako koherentziara<br />

mugatzen dira. Koherentzia horrela ulertzen dutenek, beraz, mugatzaileak,<br />

izenordeak, anaforak, aditzaren aldiak, elipsiak, topikoak, fokua, enfasia,<br />

hitz ordena, aurresuposizioak, inplikazioa,...<strong>eta</strong> antzeko mekanismo<strong>eta</strong>n<br />

jartzen dute arr<strong>eta</strong> ikertzaileek (Larringan, 1998b).<br />

Testuaren mug<strong>eta</strong>tik atera gabe koherentzia aztertu dutenen artean,<br />

<strong>testu</strong>aren atal ezberdinen arteko erlazioak aztertu ohi dituzte: batzuek<br />

informazioaren banak<strong>eta</strong>; beste batzuek, ostera, tema/rema <strong>eta</strong> gaiaren<br />

progresioa. Esaterako, Greimas (1976) isotopia nozioaz baliatzen da, <strong>eta</strong><br />

Ducrot-ek (1972), ostera, aurresuposizio nozioa proposatzen du analisiaren<br />

ardatz modura. Bada autorerik kohesioa <strong>eta</strong> bere mekanismoak argudiapeneskema<br />

<strong>eta</strong> baliabideekin koerlazionatzen dituenik; koerlazio edo<br />

paralelismo hori maila formal batean egingo litzateke (López García, 1985;<br />

Pérez Juliá, 1990).<br />

Testuaren mug<strong>eta</strong>tik at dauzkagu ikuspegi pragmatiko<strong>eta</strong>tik ikusitako<br />

koherentzia. Enuntziatzaile orok, zerbait ulertarazi nahi duenean, ahalegin<br />

guztiak egiten ditu komunikatu nahi duen hori nahi duen hartzailegoari hel<br />

dakion <strong>eta</strong> aurreikusitako helburuari erantzun diezaion. Hau<strong>eta</strong>riko<br />

ahalegin bat konexio mekanismoaren bidez egingo du hiztunak/idazleak,<br />

<strong>eta</strong> zehazkiago, diskurtsoaren seinalizatzaileez baliatuko da horr<strong>eta</strong>rako.<br />

Horrela uste dute pertinentzia printzipioaren defendatzaileak (Blass, 1990)<br />

<strong>eta</strong> (Blakemore, 1988, 1992) 71 : igorleak ez ditu lokailuak erabiltzen <strong>testu</strong>a<br />

hobeto antolatuta egon dadin, entzuleek egin behar dituzten inferentziak<br />

errazteko baizik.<br />

Beraz, unitate hauek ongi erabiltzea ez da, printzipioz behintzat,<br />

hiztunaren/idazlearen xedea. Bitartekoa baizik. Jakina da, solaskidea/<br />

irakurlea entzundako/irakurritako <strong>testu</strong>tik zenbait inferentzia egin<br />

beharrean aurkitzen dela.<br />

71 Portolés-ek (1993) aipatua. Bera ere autore hauen iritzi<strong>eta</strong>ra lerratzen da.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!