Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

enuntziatua, <strong>testu</strong> edo diskurtsoa erabiliz, <strong>eta</strong>, guzti horiek gizaihardueren<br />

forma bezala ulertuta.<br />

Zentzu hon<strong>eta</strong>n, Bronckart-ek (1985) jarraitutako irizpideen arabera,<br />

hiru teoria motaren bilakaera laburtuko da hemen: enuntziazioa<br />

kontzeptuan oinarritzen direnak, (lexi-aren teoria); enuntziatuaren<br />

ikuspuntu komunikatibotik (Pragako Hizkuntz Zirkulua) hizkuntzaren<br />

ikuspegi pragmatikora heltzen direnak (“hizk<strong>eta</strong>rako egintzen” teoria <strong>eta</strong><br />

hizkuntzalaritza pragmatikoa); <strong>eta</strong>, bukatzeko, argumentu edo narrazio<br />

estilistika zaharrean oinarrituta, <strong>testu</strong> unitatearen funtzionamendu<br />

semantikoa <strong>eta</strong> sintaktikoa (<strong>testu</strong>aren hizkuntzalaritza) deskribatzen<br />

dutenak.<br />

1.4.1.Enuntziaziotik <strong>testu</strong>ra<br />

Estrukturalistentzat hizkuntza perpausa multzo bat da, <strong>testu</strong>ingurutik<br />

independiente diren <strong>eta</strong> kodea definitzen duten arau multzo baten arabera<br />

antolatuta dauden perpausen multzoa. Ikuspegi hau bertan behera utzi<br />

duten teoriek “enuntziazioak” bistaratzen duen problematikari erantzun<br />

nahi diote, konkretura bueltatzeko ahalegin gisa ulertuta.<br />

Kerbrat-Orecchioni (1980) autoreak enuntziatu <strong>eta</strong> enuntziazioaren<br />

nozioak definitzen ditu. Hona hemen, laburtuta: 1) Jakobson-ek (1963)<br />

egiten duen bereizk<strong>eta</strong>ren arabera, enuntziatua “printzipio zenbaiten<br />

arabera jositako perpausak –koherentziazko loturez josiak–, gorputz oso<br />

autonomoa osatzen dutenak”. Bronckart-entzat definizio hori gaindituta<br />

dago, emandako definizioa “<strong>testu</strong>a” izendatzeko erabiltzen baita. 2)<br />

Denifizio hon<strong>eta</strong>ra lerratzen da aipatu autorea. Ikuspuntu ezberdin<strong>eta</strong>tik<br />

begiratutako datu material bera da enuntziatua edo perpausa. 3)<br />

Enuntziatua ekintza baten ekoizpena da (enuntziazio ekintza), hiztun batek<br />

gauzatua, solaskidea aurrean duela <strong>eta</strong> une jakin batean ematen dena<br />

(enuntziazio egoera).<br />

Bakhtine-rentzat, berriz, enuntziazioa ekoizpena da, <strong>eta</strong> beraz,<br />

enuntziatuaren sinonimoa. 4) Enuntziatuaren azalean enuntziazio<br />

ekintzaren aztarnak ikus daitezke. Unitate batzuk, morfosintaktikoak,<br />

nagusiki, unitate enuntziatibo bezala hartzen dira: “deiktikoak” esaterako.<br />

5) Enuntziazioaren fenomenoa bi zentzutan uler daiteke: zentzu murriztuan<br />

(parametro fisikoak kontuan dituena: enuntziazioaren hiztuna, solaskidea,<br />

tokia <strong>eta</strong> unea) edo zentzu zabalean (parametro fisikoak <strong>eta</strong> sozialak,<br />

afektiboak <strong>eta</strong> kognitiboak kontuan dituena).<br />

89

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!