26.08.2013 Views

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dira Austin (1962) <strong>eta</strong> Searle (1969) autoreen lanak, “hizk<strong>eta</strong>rako egintzen<br />

teoria” (teoría de actos de habla) deitutakoa.<br />

Searle-ren ekarpenarekin batera, pragmatikarantz abiatzen dira<br />

Matheisus, Halliday, Benveniste <strong>eta</strong> Austinen ardura funtzionalak,<br />

enuntziatiboak <strong>eta</strong> komunikatiboak.<br />

Pragmatikaren ikuspegia, filosofian sustraitua, Peirce-k (1931) <strong>eta</strong> Morrisek<br />

(1938) eraman zuten hizkuntzalaritzara. Morris-i zor diogu semiotika<br />

hiru eremutan banatu izana: sintaxia, semantika <strong>eta</strong> pragmatika berriztu<br />

izana. Pragmatika ez da sortzen hizkuntzaren forma ontologiko berri bat<br />

bezala; bere funtzioa enuntziatuaz arduratzea da hasieratik.<br />

Orduan, dirudienez, bi ikuspegi paralelo edukiko genituzke: bata,<br />

hizkuntzalaritza formala, hizkuntza gauzatze potentzial modura aztertuko<br />

duena, <strong>eta</strong>, bestea, hizkuntzalaritza pragmatikoa, hizkuntza erabileran<br />

aztertuko duena.<br />

Berrendonner (1981) autorearen eskutik datorkigu pragmatikaren<br />

ikuspuntu zabala, berak integratzen baitu enuntziazioaren ikuspuntu<br />

zabalean –komunikazio prozesu orokorra bezala– ordura arteko<br />

hizkuntzaren ikuspegi murritza –errepresentazio funtzioa duten zeinuen<br />

sistema–.<br />

Bronckart-entzat (1985) “dinamismo komunikatiboa”, “indar<br />

ilokutorioa” <strong>eta</strong> “hizk<strong>eta</strong>rako egintzak” teoria amortizatuz edo beste teoria<br />

zabalago<strong>eta</strong>n integratuz joango dira. Horrek ondorio garrantzitsuak dauzka<br />

didaktikarako, dagoeneko, zenbait irakasmetodok ordezkatu baitituzte<br />

aspaldiko “perpausa-motak” “enuntziazio moduengatik”. Aipatu autorearen<br />

ust<strong>eta</strong>n, didaktikan egin diren saiakera horiek adierazten dute teoria horiek<br />

gaizki ulertuak izan direla.<br />

1.4.3.Testuaren dimentsioa<br />

Hemen aipatuko diren hurbilpenak oso anitzak dira <strong>eta</strong> honako<br />

izenekin ezagutuko ditugu: <strong>testu</strong>aren hizkuntzalaritza, diskurtsoaren<br />

analisia, <strong>testu</strong>aren semiotika, <strong>testu</strong>en tipologia, <strong>eta</strong>b. Hurbilpen horiek<br />

guztiak ezberdinak izanik, guztiak antzerako konstataziotik abiatzen dira:<br />

badira berbazko zenbait ekintza, perpausaren muga barruti<strong>eta</strong>tik<br />

esplika <strong>eta</strong> deskriba ezinak direnak. Autore guztiak bat datoz puntu<br />

honen gainean.<br />

Galdera horien erantzunak, ordea, anitzak, konplexuak <strong>eta</strong><br />

zenbait<strong>eta</strong>n lausoak dira. Mundu hedatu hon<strong>eta</strong>n bi korronte zabal daude<br />

92

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!