Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

hizkuntza ezberdinak dituztenak. Baina lan honetan errealitate bakar batera
mugatuko gara: hizkuntz ukipen egoeran ama hizkuntza minoritarioa eta
minorizatua duten ikasleen hizkuntzaren curriculumera. Aipatu baino ez da
egingo horrelako egoeran dagoen ikastetxe bakoitzak ezarri beharko dituela
bere helburuak hizkuntza bakoitzeko (zentroaren hizkuntz proiektua), eta
halaber, hizkuntza bakoitzari emango zaion trataera eta horretarako jarriko
dituen bitartekoak. Horrela, bada, ikastetxeak erabakiko du zein erabileraeremu
sozial emango dion hizkuntza bakoitzari, lortu nahi dituen helburuen
arabera eta hizkuntza bakoitzaren estatusaren arabera (Ruiz Bikandi, 1997).
Eskola eleanizdunaren curriculumak arreta berezia behar du. Zayas
eta Ferrer (1994) autoreek bi hizkuntza ofizial dituzten erkidego
autonomoetarako baliagarri izan daitekeen “hizkuntz bateratuen
curriculuma” proposatzen dute. Ildo beretik abiatzen dira Arano eta
Berazadi (1997) (Txingudi ikastola, Irun, Gipuzkoa) hiru hizkuntzetarako
(euskara, gaztelera eta inglesa) curriculum bateratua eta departamentu
bakarra eraikitzen dutenean. Beste zenbaitek ikasleak eskolan jasotzen
dituen hizkuntza guztiak (bi/hiru/lau/...) modu bateratuan programatzeko
beharra aipatzen dute (Ruiz Bikandik 1991, 1997; Sainz Osinaga eta
Bilbatua, 1998). Aostako haranean (Italian), berriz, hizkuntzak modu
bateratuan programatu ezezik, irakatsi ere diziplina bakoitzean aldiberean
irakasten eta ikasten dira. Horrekin esan nahi da eskola-diziplinak aldi
berean bi hizkuntzatan ematen direla (Floris, 1993).
Gatozen ikustera nolako baldintzak behar diren, gutxienez, hizkuntza
ezberdinen curriculum bateratua egiteko:
1. Lehen aipatu transposizio didaktikoaren lehendabiziko faseari
dagokionez, curriculumean integratutako hizkuntza guztiek
korronte bera duten jakintzetan oinarritu behar dute. Erabaki
horrek arazo dezente aurkituko du praktikan, besteak beste,
hizkuntza bakoitza zientzia modura eta eskola-diziplina modura
une eta garapen epistemologiko maila ezberdinean egotea eta
historia ezberdina izatea; ikastetxearen barruan hizkuntzen
irakasleen artean koordinazio eta adostasun handia izatea.
2. Hizkuntz didaktikaren kontzepzio berean edo ildo beretik doazen
metodologiak erabiltzea. Horrek eskatzen du, besteak beste,
aipatu hiruki didaktikoaren elementuen errolak ongi definituak
izatea eta lorgai diren helburuetarako eskuhartze pedagogikorik
egokiena adostea. Zehatzago esanda, ez da egoki ikusten
hizkuntza ezberdinetan bi ikuspuntu metodologiko kontrajarriak
erabiltzea. Esaterako, proiektuen bidezko irakaskuntza
ingeleserako eta ariketa solte eta deskontestualizatuak euskararako
81