26.08.2013 Views

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

161<br />

hasieran aipatu kontrola. Barneratze prozesu hau ez da bat bateko prozesua,<br />

irakasle orok dakien legez; aldiz, hainbat estadiotatik pasako da idazten<br />

duena barne-kontrol hau eskuratu arte.<br />

Hona hemen, gai honen inguruan eginiko lanen emaitzak, laburlabur:<br />

(Schneuwly, 1988a; Schneuwly &Rosat, 1986; Rosat, 1995; Bereiter<br />

& Scardamalia, 1982; Scardamalia, Bereiter <strong>eta</strong> Steinbach, 1984, besteak<br />

beste). Hizkuntza idatziaren garapenean, hiru estadio ezberdin<br />

identifikatzen dituzte aipatu lanok:<br />

Laburpena<br />

1. Kanpoko kontrola ez dago ziurtatuta, <strong>eta</strong>, idazleak, kudeak<strong>eta</strong><br />

lokala dela medio, "urratsez-urrats" egiten du bere ekoizpena.<br />

Kudeak<strong>eta</strong> lokal hau ondoz-ondokoari lotzen zaio −une horr<strong>eta</strong>n<br />

bertan idatzitakoari−. Idazleak, beraz, ez du presente idazte<br />

jarduera orokorra. Ondorioz, justaposiziozko bikote-enuntziatuak<br />

lortzen dira. Bikoteko erlazio horiei ahozko solasaldiaren hitztxandaketen<br />

antza hartzen zaie. Testu-azalean, berriz, "<strong>eta</strong>"<br />

lokailuaren erabilera dugu deigarriena, <strong>eta</strong>, halaber, puntuazio<br />

errepikakorra edo puntuaziorik eza; birformulazio anaforikoei<br />

dagokienez, izen propioak <strong>eta</strong> "bera" hitza dira ohikoenak.<br />

2. Bigarren fasean antolak<strong>eta</strong> orokorra ikusten da; baina, hori<br />

edukiei 74 edo "pentsamendu unitateei" dagokie soilik; ez,<br />

barne kon<strong>testu</strong>ari. Fase hon<strong>eta</strong>n anaforak <strong>eta</strong> antolatzaileak<br />

azaleratzen dira; errepikapenak, berriz, ez dira horren maiz<br />

azaltzen.<br />

3. Hirugarrenean, idazlea gai da bi mailatako planifikazioa<br />

egiteko: edukiena <strong>eta</strong> barne-kon<strong>testu</strong>arena. Testua<br />

zehaztasunez artikulatzen zaio bere kon<strong>testu</strong>ari. Ekintza<br />

linguistikoaren kontrola plan komunikatibo baten arabera egiten<br />

da. Beraz, <strong>eta</strong> <strong>testu</strong> honen itxuraren deskribapenera etorrita, <strong>testu</strong><br />

honek ondoren zerrendatutako unitateak izango ditu:<br />

konektakariak; <strong>testu</strong> faseen araberako birformulatzaile anaforiko<br />

ezberdinak; esaldi m<strong>eta</strong>diskurtsiboak <strong>eta</strong> igorlearen beraren parte<br />

hartzeak <strong>testu</strong>an bertan.<br />

Laburbilduz, planifikazioak berarekin dituen zailtasunak <strong>eta</strong><br />

zailtasun horiek interpr<strong>eta</strong>tzeko garatutako teoria psikolinguistikoak<br />

74 Horrelakoak ditugu lan hon<strong>eta</strong>n aztertutako ikasleen ekoizpen gehienak (ikus VII. kapitulua).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!