Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

261
4) [IS (I + Iz+ determinatzailea)] [IS (φ + Izenlaguna+
determinatzailea)];
5) IS (I+Izenlaguna + determinatzailea)] [φ + Izenlaguna-izen propioa-
+ determinatzailea)].
4.1.3.Testu barneko erreferentzia deiktikoa
Berreskuratzeko mota hau ez da testu guztietan gertatzen, eta
gertatzen den testuetan kasu bat edo beste ikusi da bakarrik; aztertutako
testuetan, gehienez, honelako 5 anafora ikusi da testu bakoitzeko. Anafora
mota hau, guztietatik % 5,23 da, eta bere dentsitatea 0,37. Aurreko bietan
bezala, hemen ere antzeko balioak hartzen ditu entziklopedietako testuetan.
Aurreko bi mekanismoen azpi-kategoria dugu hau, errepikapenaren
eta determinazioaren arteko zerbait, alegia. Horietatik bereiztea oso erraza
da, honek izenondo erakuslea baitarama beti. Beraz, honetan, (izenaren
errepikapena+erakuslea)-ren bitartez egiten da terminoaren berreskurapena.
Berreskurapen mota hori oso segurua da, izena errepikatzeaz gain,
erakuslearekin adierazten delako. Hauetariko gehienak elementu baten
lehendabiziko anaforizazio dira eta beren aurrekaria aurre-aurreko
kontestuan egoten da gehienetan. Hona hemen zenbait adibide:
(38) “...bertakoek ordura arte Mundu zaharrean ezezaguna zen material bat zutela
konturatu zen(...). Material hori Amazonaseko hainbat...” (Kautxua, GE, 51.
testua)
(39) “...likido bihurtzen da eta horren baitan burutzen dira erreakzio nagusiak.
Erreakzio horien araberakoa da zementuaren balioa.(...)” (Zementu, EHE, 39.
testua)
(40) Fabrikazio metodoak: Extrusioa. Oso xaflakorrak diren materialez (aluminioa,
letoia, beruna, kobrea etab.) eginiko piezak lortzeko erabiltzen da fabrikaziometodo
hau. (...)” (Fabrikazio-metodoak:Extrusioa, PE, 13. testua)
(41) “..horretarako, barra metalikoa diametroa gero eta txikiagoa duen kono-eiteko
zulodun piezatik pasaraziz; ilada deritzon pieza hau, altzairu gogorrez egina
dago. (...)”(Fabrikazio-metodoak:Extrusioa, PE, 13. testua)
(42) “Kartulina edo paper zurrunaren gainean originalaren kopia egin eta kopia hori
ebaki egiten da, beiratea osatuko duten txantiloiak egiteko. Txantiloi hauek
erabiliz...”(Beiratea, EHE, 45. testua)
(43) “...proteinak peptido solbagarri bihurtzen dira aurrena eta aminoazido gero,
aminoazido horiek osagaietan bana daitezkeelarik.(...)” (Gazta, LET, 34.
testua)
(44) “Harri sedimentarioak aurreko harri zaharragoen higiduren ondoriozko
partikulez osatuak dira. Partikula horiek ibaietako urak,...garraiatzen dituzte