Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

2.4.2.1. Testuaren sarrera ebaluatzeko irizpideak
241
Ikasleek bideoz testu-sarreran jasotako informazioak erabili dira
ikasleen testu-sarrera ebaluatzeko abiapuntu. Ikasleek bideoz sarrera
testuan jasotako informazioak honakoak dira: 1) Gaia problema bihurtzen
da. Gaia justifikatu egiten da: frutak onak dira osasunerako baina ez daude
urte osoan, urte osoan gure esku egon daitezen kontserbatu egiten ditugu.
2) Kontserbak egiteko lehengaien jatorri hurbila azaltzen da: Nafarroako
Erribera fruta eta barazki produzitzaile handia da. Klima eta lur oparoa du.
3) Enuntziatu metadiskurtsiboa fabrikazio prozesuari sarrera ematen diona:
Gaia murriztu egiten da, ez da edozer gairi buruz arituko eta horrela
jakinarazten zaio irakurleari:
(22) "Asko dira kontserbatzen diren produktuak, horietako bat muxika da. Muxika
kontserbatzeko prozesua fruta zuhaitzean dagoen une beretik hasten da. .... "(
Kontserbak, Ihardun, 1992)
Beraz, ikasleen ekoizpenetan ebaluatuko diren hiru informazioak
hauexek dira:
1. Kontserben justifikazioa: Zergatik kontserbatu? Bideoaren
testuaren hasieran arazo hau aurkezten da eta sarrera atalean
bertan, eta, baita aurrerago testuaren bukaeran ere, arazo honi
irtenbidea aurkitzen zaio. Esan bezala, bideoaren hasieran,
osasunaren ikuspuntutik begiratutako balorazio orokorra ematen
da, non, fruta eta barazkien onuraz hitz egiten den. Jarraian,
frutak eta barazkiak urte sasoi guztietan ez daudela eta,
problematizatu egiten da gai hau, arazo modura azalduz: Frutak
eta barazkiak onak dira osasunerako baina ezin ditugu jan urte
sasoi guztietan. Zer egin?
Aurkeztutako arazoari irtenbidea aurkitzen zaio testu-hasieran
bertan, eta baita gero ere (testu-bukaeran), testuaren ixte modura
ematen dena. Hona hemen hitzez hitz bideotik transkribatutakoak:
Arazoa: “Askotan entzun dugu gure osasunerako zein garrantzitsua den barazki eta fruta
freskoak jatea, baina merkatuan ez dira beti egoten, asko, urte sasoi jakin batzuetan baino ezin dira
erosi”(Kontserbak, Ihardun, 199...)
Soluziobidea (testu-sarreran): “Urte osoan zehar gure esku egon daitezen, barazkiak
kontserbatzeko era desberdinak daude. Kontserbei esker gure mahaian urte osoan izan ditzakegu
hondatu gabe. Aukera bikaina da fruta edo barazki freskorik ez daukagunerako” (Kontserbak, Ihardun,
19...)
Soluziobidea (testu-amaieran): “Fruta eta barazkiak urte osoan zehar jan ahal
izateko aukera onak dira. Merkatuan fruta eta barazki freskorik ez dugunean, kontserbak oso
baliagarriak izan daitezke.”(Kontserbak, Ihardun, 1992)