Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

235
Anbiguitate hauek sortzen dira anafora baterako aurrekari modura
lexema bat baino gehiago dagoenean, hau da, anafora baten aurrekaritarako
kandidato bat baino gehiago dagoenean. Testu honen izaera dela eta,
fabrikazio prozesuaren une batean melokotoiek bi bide ezberdin hartzen
dituzte: batzuk...eta besteak. Hori dela eta, fabrikazio prozesua jarraitzen
duten melokotoiak tematizatu beharra dago. Guk aztertutako testuetan
ikasle proportzio handi batek ez du tema berria sartzen eta, beraz,
aurrekaria ez dakigu zein den. Hona hemen zenbait adibide:
(20) “ (...)Gero hezurrak kentzen zaie makina batean eta ziurtatzeko eskuz begiratu.
(...)" (11-A1) ((Zer da ziurtatzen dena?),
(21) “ (...) Kontserbatu egin behar dira, batzuk mamia egiteko erabiltzen dira eta
besteak berriz mermelada egiteko. Gero makinen bidez poteratu eta pisatu pote
denak berdintsu pisatzeko. (...) (11-A1) (Ez da zehazten zeintzuk
jarraitzen duten prozesua mamia egiteko balio dutenek ala
besteek).
2.3.4.Entziklopedietatik jasotako testu baten analisiadibidea
114
Adibide modura Papergintza testua aukeratu dugu (LHE, 8. testua). Testu
honek 203 hitz du.
Hona hemen anaforen analisirako adibidea:
5.6.taula:
"Papergintza" (LHE,8.testua) testuaren kohesio nominalaren analisia.
(8)PAPERGINTZA (Lur Hiztegi
Entziklopedikoa)(203 hitz)
(..)
• Papergintza. Papera gurutzaturik
dauden zelulosazko zuntzez eratua
dago. Uretan esegita dauden
(1)zelulosa zuntzak metalezko oihal
mehe baten gainean zabaltzen
direnean (2)ura irazi egiten da
(3)oihalean zehar eta (4)zuntzak
(5)oihal horren gainean ezartzen dira.
(6)Zuntz gurutzatu horiek
Anafora-mota (aurrekaria/atzekaria)
(1)Determinazioa (zelulosazko zuntzek)
(2)Determinazioa (uretan)
(3)Determinazioa (oihal mehe bat)
(4)Errepik. (zelulosako zuntzak)
(5)Testu b. Erref. Deikti. (oihalean)
114 Testu hauek "kanoniko" izenarekin ezagutuko ditugu, hau da, hizkuntza bateko idazle trebe batek
idatzitako testuei emango diegu izen hori. Ikaste prozesuaren adierazgarri ez direnei, alegia.