Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

(91) “..Zementua urarekin nahasten denean, orea denborarekin loditu eta gogortu
egiten da, eta prozesu horretan beroa askatzen du.” (Zementu, EHE, 39.
testua)
(92) “...Mamiaren umotzea oso konplexua da, eta bakterioek eta lizunek egiten dute;
prozesu horretan proteinen hidrolisia gertatzen da...” (Gazta, LET, 34. testua)
(93) “ Xurgatzea. Prozesu honen bitartez pasatzen dira ura eta uretako gatz
mineralak...”(Elikagaien xurgatzea, LET, 29. testua).
(94) “..DNA markatu hori daukan haztegia lau zatitan banatzen da, zati bakoitzari
trataera kimiko ezberdina ezartzen zaio, molekulak dituen lau baseetatik bat
hausten duena, eta base hori ezabatzen duena. Prozesu horretatik ateratzen
diren zatiak...” (DNAren sekuentziazioa, LET, 32. testua)
(95) “...lurrinak likidoari eragiten dion presioa areagotu egiten da lurrinketa
gerarazten duen oreka sortu arte; ontzia betetzen duen lurrinari asetzaile deritza.
Fenomeno hau sortarazten duen presioa lurrin presioa da....”(Lurrin, EHE, 38.
testua)
(96) “ ...U=1/2 QV=1/2 Q/c= ½ CV. Adierazpen hori edozein kondentsadorerentzat
erabil daiteke, orokorra da."( (Energia kondentsadoreetan, LET, 26. testua)
(97) “...geroz eta indar handiagoa hartzen ari da metodo hau, edateko uraren beharra
areagotuz doan neurrian. Eragiketa hori ere, distilazioz egiten da...”
(Distilazioa, GE, 58. testua)
(98) “...hodia betetzeko erabili den gaiarekin duen elkarrekintzaren araberako
lastertasunean, halako moduan ezen, (...), proteinak bata bestearekin bereizteko
moduan geratzen diren. Teknika horrekin baina, ezin izaten da proteina
garbirik lortu, eta zenbait bider errepikatu behar izaten da prozesua hodi
desberdinetan....” (Kromatografia, LET, 31. testua)
Beste batzuetan prozesuarekin edo urratsarekin batera informazio gehiago
ematen da anafora kontzeptualaren bidez: erreakzio metaboliko hauetan;
Berotze prozesua; Arrisku hori; Harreman onuragarria da; Bitarteko
kimiko honekin, etab. Hona hemen adibide bat:
(99) “Mastozitoen mintzean elkarren ondoan dauden bi IgE molekulekin batzen da
lehenik alergenoa. Batasun horrek aldaketak eragiten ditu(..) eta horren
ondorioz, histaminak askatzen dira. Bitarteko kimiko horrekin batera beste gai
asko askatzen dituzte...” (Alergia, LET, 33. testua)
Kasu bakarren batean birformulatzen duen terminoak ez du izenondo
erakuslerik eramaten:
(100) “...Onddoak xurgatzeko gatzak eta ura landarera pasatzen dira, eta onddoak
landaretik berriz, karbono hidratoak eta gai nitrogedunak xurgatzen ditu.
Harreman onuragarria da bi organismoentzat (mutualismoa). Arrazoi
horregatik, zuhaitz mota jakin...”(Elikagaien xurgatzea , LET, 29. testua)
268