Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

159<br />

zer nolako zailtasunak dituen idazleak honako bi eragik<strong>eta</strong>k burutzean, <strong>eta</strong>,<br />

beraz, <strong>testu</strong>-antolatzaileak, anaforak <strong>eta</strong> beste zenbait unitate erabiltzean.<br />

Hau argituko ez bagenu, pentsa genezakeen zailtasun maila bera dutela<br />

hizkuntz unitate guztiek: aditzak, lexikoa, anaforak, antolatzaileak, <strong>eta</strong>b.;<br />

<strong>eta</strong>, ondorioz, trataera didaktiko berber<strong>eta</strong>ra egokitzen direla guztiok. Hori<br />

horrela ez dela dioten iritziekin bat etorriz, <strong>eta</strong> gure analisiaren emaitzak<br />

irizpide sendo<strong>eta</strong>n oinarritzeko asmotan, ezinbestekoa ikusi da, labur-labur<br />

bada ere, <strong>testu</strong>alizazioan parte hartzen duten operazio kognitiboak<br />

ezagutzea.<br />

Horr<strong>eta</strong>rako, eragik<strong>eta</strong> psikologiko hauek ikuspuntu soziokognitibotik<br />

aztertuko ditugu. Gauza jakina da idatzizkoa ez dela<br />

ahozkoaren itzulpena. Idatziak badu bere funtzio psikiko propioa ondoko<br />

lerrootan, modu laburrean, azalduko dugun eran. Ahozkotik idatzizkora<br />

doan funtzio psikiko berri horr<strong>eta</strong>ra igarotzeko hiru maila –edo<br />

bitartekaritza-mota− bereiz daitezke (Schneuwly, 1988a):<br />

1. Hizkuntzaren funtzio bat kontrola da: portaeren kontrola, <strong>eta</strong>,<br />

bereziki, arazo konplexuen konponbidean gertatzen da. Hizkuntz<br />

ekintza arazodun egoera bezala agertzen zaio subjektuari, <strong>eta</strong><br />

arazoak konpondu nahian, ohiko lanabesak erabiltzen ditu<br />

horr<strong>eta</strong>rako. Prozesu horiek aztertzeko irakaskuntza/ikaskuntza<br />

egoera zehatz<strong>eta</strong>n behatu behar da idazten duena (Schneuwly,<br />

1985).<br />

2. Pentsa dezagun, idazten dugun lehen zirriborrotik azken idatzi<br />

garbira doan bidea zein luze <strong>eta</strong> konplexua den. Baina<br />

"zirriborroa" materialki egiten ez bada ere, hausnark<strong>eta</strong>-lana oso<br />

garrantzizkoa da idatzian: ohiko prozedura dugu idatziko duguna<br />

geure buruari esatea. Hori zirriborro mentala da. Hizkuntza<br />

idatziaren zirriborro mental hori ere "barne hizkuntza da"<br />

(Vigotsky, 1934, 1984)<br />

3. Hirugarren maila, unitate linguistikoen sistemena litzateke.<br />

Sistema horiei esker hizkuntza idatziak bere <strong>testu</strong>inguru<br />

propioak sortzen ditu, <strong>eta</strong>, gainera, bere buruari erreferentzia<br />

egiteko ahalmena du (Hickmann, 1980). Gaitasun horri <strong>testu</strong><br />

barneko erreferentzia deritzo. Testu barneko erreferentzia egiteko<br />

tresnak edo unitateak honako hauek ditugu: birformulazio<br />

anaforikoak, puntuazioa, <strong>testu</strong>-antolatzaileak, <strong>eta</strong>b.<br />

Aipatu hizkuntz unitateak, bada, barne kon<strong>testu</strong>ari erreferentzia<br />

egiteko unitateak ditugu. Unitate horiek modu egokian erabiltzeak dituen

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!