26.08.2013 Views

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

hizkuntza maioritario <strong>eta</strong> normaldu<strong>eta</strong>n ere hizkuntza batetik besterako<br />

itzulpenak egitea oso normala da (inglesetik frantsesera, edo alderantziz,<br />

besteak beste). Dena den, <strong>eta</strong> garbi utzi nahi dugu aztertutako <strong>testu</strong>ak<br />

itzulpenak diren arren, horiek direla, gaur egun, euskarazko<br />

entziklopedi<strong>eta</strong>tik honelako <strong>testu</strong> errepresentagarrienak <strong>eta</strong> ia bakarrak.<br />

Beraz, konklusio modura esango dugu aukeratutako corpusa<br />

euskararen historia sozial, linguistiko <strong>eta</strong> kulturalaren une jakin batean<br />

kokatutako <strong>testu</strong>ez osatuta dagoela <strong>eta</strong> diskurtsoen formakuntza <strong>eta</strong><br />

bilakaera dinamikoa denez, historiaren beste une batean horien ezaugarriak<br />

<strong>eta</strong> beraz, horien deskribapena bestelakoa izan daitekeela.<br />

2.1.3.Aukeratutako <strong>testu</strong>en berezitasunak<br />

Gure corpusa osatzeko aukeratu ditugun <strong>testu</strong>ak, esan bezala,<br />

euskarazko entziklopedi<strong>eta</strong>tik ateratakoak ditugu. Testu hori<strong>eta</strong>n, guzti<strong>eta</strong>n<br />

–hori baita aukeratzeko jarri dugun ezinbesteko baldintza– prozesu bat<br />

azaltzen da (produktu baten fabrikazio prozesua –gazta, beiratea,<br />

portzelana, txondorra, <strong>eta</strong>b.– ; fenomeno baten osatze prozesua –hodeifronteak,<br />

geyserra, z<strong>eta</strong>, higadura, <strong>eta</strong>b–; fabrikazio-metodoen azalpena –<br />

estrusio makina, fundizioa, eskuzko eraik<strong>eta</strong>, gurpil hidraulikoa, <strong>eta</strong>b–.).<br />

Produktu baten fabrikazio prozesua, fenomeno baten osatze prozesua<br />

edo fabrikazio-metodoa azaltzen duten <strong>testu</strong>ak, oro har, entziklopedi<strong>eta</strong>n<br />

bildu ohi diren <strong>testu</strong>ak ditugu. Prozesu horiek, kasu batzu<strong>eta</strong>n, <strong>testu</strong> oso bat<br />

osatzen dute, baina, beste batzu<strong>eta</strong>n, deskribapen <strong>testu</strong>-sekuentziak ez du<br />

<strong>testu</strong> osoa hartzen; <strong>testu</strong> osoaren atal bat soilik betetzen du –sekuentzia bat<br />

Adam-en hitz<strong>eta</strong>n, 1990, 1992–.<br />

Aipatu <strong>testu</strong>-sekuentzia hori, gehien<strong>eta</strong>n, <strong>testu</strong> osoaren erdi aldean<br />

kokatzen da (<strong>testu</strong>-sarrera <strong>eta</strong> ondorioak edo konklusioen bitartean). Horren<br />

adibide garbiak ditugu Garagardoa, Gazta, Kautxua, Turborreaktorea, ...<br />

<strong>testu</strong>ak. Horiek guztiak Gazteen Entziklopediatik (GE) jaso ditugu.<br />

Horrelako kasu<strong>eta</strong>n <strong>testu</strong> osoa aztertu da.<br />

Beste kasu batzu<strong>eta</strong>n [Lur Hiztegi Entziklopedikoan (LHE)],<br />

esaterako, <strong>testu</strong>aren barnean erabat berezita ematen zaigu prozesuaren<br />

azalpena. Kasu batzu<strong>eta</strong>n azpi-titulu batez adierazten zaigu [Beira (titulua)<br />

<strong>eta</strong> •Beiragintza (azpi-titulua)], azpi-titulu horren barruan ematen da<br />

fabrikazio prozesua <strong>eta</strong> beste batzu<strong>eta</strong>n izen generiko batez ematen zaio<br />

sarrera [hodei hMeteor. Hodeiak...]. Ikusten denez, azpi-tituluez gain, beste<br />

markatzaile bat ere erabiltzen da (•). Euskal Hiztegi Entziklopedikoan<br />

(EHE), esaterako, titulua <strong>eta</strong> beste honako azpi-titulua erabiltzen da kasu<br />

216

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!