Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

akoitzak bere funtzionamendu propioa izango du. Funtzionatze
modu hori karakterizatzeko hizkuntz unitateak aztertuko dira (testuantolatzaile
motak eta anafora motak).
4. Konexioa eta kohesio mekanismoak elkarrekin erlazionatutako
fenomenoak dira. Bata zein bestea nagusituko da testu-genero
bakoitzean, edo, biak modu parekatsuan azaldu ere egin daitezke.
Unitate linguistikoei dagokienez, batzutan independienteki
funtzionatzen duten unitateez baliatzen dira bi mekanismoak, eta
beste batzuetan, ostera, unitate berean gainezarririk funtzio biak ere
ager daitezke.
5. Kohesioa gauzatzeko hizkuntz unitateek –izenordainek, nagusiki−
interes handia izan dute –eta daukate oraindik ere− psikologian
haurren hizkuntza eskurapenaren garapena ikertzeko. Eginiko
ikerketetatik bi ondorio nagusi atera daitezke: 1) emaitzak oso
anitzak direla eta 2) erabilitako metodologiak eta subjektuari egitea
proposatzen zaizkion jarduerak ere badute zerikusia anaforaren
erabileraz jasotako emaitzekin. Beraz, ikerketa guztietan kontuan
izan beharreko elementuak dira biak.
6. Kohesio mekanismoa oso fenomeno interesgarria da
didaktikarako. Bi mailatan da interesgarria: hizkuntzaren
eskurapenari dagokionez, konplexua eta berantiarra da, faktore askok
eragiten dutelako bere garapenean. Eta, komunikazioari dagokionez,
interes handikoa, testuaren ulermena erraztu edo oztopatzen duen
mekanismo erabakiorra delako.
7. Anafora-mota ezberdinak daude, bi multzo handitan bana
daitezkeenak: anafora pronominalak eta anafora nominalak.
8. Kontuan hartze enuntziatiborako mekanismoek, testu baten
koherentzia pragmatikoaren mesedetan dihardute. Testuaren
aniztasunaren beste indize bat dugu hau, bere bidez testuaren
aniztasun enuntziatiboaren berri jakin baitaiteke. Arestian aipatu
mekanismoak ikertzeko egin dugun modu berean, hemen ere, testu
enpirikoetan behagarriak diren aztarnak izango dira kontuan: lehen
lokutorearen ahotsa eta besteen ahotsak.
208