Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

Hizkuntzaren didaktikara etorrita, mundu frankofonoan tradizio handiko
diziplina da hizkuntzaren didaktika, eta, beraz, dauden argitalpenak ugariak
izanik, ezinezkoa zaigu urteotan argitaratu diren aldizkari eta lan 7 guztiak
hona ekartzea; bestalde, ez da hori gure egitekoa.
1.1. Didaktika eta bere funtzioak
Hizkuntzaren didaktikaren gorabeheretan hasi baino lehen, didaktikaren
izaeran sakonduko dugu. Autore asko arduratu da didaktikaz, baina
horietako biren esanak ekarriko ditugu hona:
Avanzini (1986) autorearen ustetan didaktikaren helburua prozedurak
sakontzea da –irakaskuntzaren prozedurak eta formakuntzarenak eta
inbestigazio-lanena–.
Eta Carretero&Limón-ek (1993): Eduki bat ahalik eta modu errazenean
ikas dadin, oinarri batzuk definitzea da didaktikaren helbururik
garrantzizkoena; horretarako jakin beharra dago: batetik, nola ikasten duen
ikasleak −jakintza bakoitza irakasteko une egokienak, ikaskuntzan
ezberdintasun indibidualak eta taldekakoak, alderdi kultural eta sozialek
duten eragina etab.−; eta bestetik, diziplina jakin bateko oinarriak jasotzeko
zeintzuk diren irakatsi beharreko edukiak.
Bi puntutara ekar daiteke bi autore horiek didaktikari buruz esaten
dutena: bat, didaktika, helburu batzuk lortzeko bideratutako prozedura edo
teknika den heinean, ekintzazko diziplina bat da, hau da, ekintzak jartzen
ditu martxan eraginkortasunaren bila; beraz, teknologia bat da bere zentzu
zabalean ulertuta. Eta bi, diziplina integratzailea da didaktika, bere baitan
integratzen baititu erreferentziazko diziplinak: bata irakasgai den
diziplinarena (hizkuntza, matematika,...), eta, bestea, irakaskuntza/
ikaskuntza prozesuari eta/edo lorpenenari dagokiona. Guk hirugarren
ezaugarri edo funtzio bat emango diogu didaktikari: nola irakatsi eta nola
ikasi bilatzen duen zientzia ere bada didaktika. Beraz, analizatu eta
deskribatu egiten ditu irakaskuntza-ikaskuntza prozesuak. Ikuspuntu
honetatik, ulermen zientifikorako ekarpenak espero daitezke didaktikatik.
Laburbilduz esango dugu bi dimentsio edo funtzio garrantzitsu ikusten
7 Hemen frantsesaren didaktikaz lan biltzaile batzuk aipatuko ditugu: bata, Diskurtsoa eta frantsesaren
irakaskuntzaz (Peytard eta Moirand, 1992) "Discours et enseignement du français", bertan errepasu
orokorra egiten zaio frantses hizkuntzaren didaktikari 1960tik 1990ra; bigarrena, "Didactique du français.
État d´une discipline" (Chiss, David eta Reuter, 1995), gaur egun frantses didaktikaren zenbait zertzelada
ematen dituena; eta hirugarrena, Frantses ama hizkuntzan eginiko ikerketak biltzen duen artikulua
aipatuko dugu:” Quelles directions de recherche pour la didactique du FLM?” (Bronckart, Brun eta
Roulet, 1991).
24