Azalpenezko testu entziklopedikoaren azterketa eta ... - Euskara

IV. kapitulua:
Testualizazio mekanismoak: Konexioa eta kohesioa eta
kontuan hartze enuntziatiborako mekanismoak
Sarrera:
149
Konjuntzioak, konektakariak, antolatzaileak, hizkuntzalaritza
korronte ezberdinek erabili dituzten izen eta kontzeptuak ditugu. Gauza
bera gertatzen da anafora terminoarekin edo koherentzia, kohesio eta
konexioarekin, izen beraren azpian kontzeptualizazio desberdinak
gordetzen direla. Horien guztien aurrean, zeintzuk dira izen bakoitzak
gordetzen duen kontzeptua eta funtzioa? Zein da hemen hobesten den
ikuspuntua? Fenomeno horiek berdin gertatzen ote dira testu mota
ezberdinetan? Honelako galderak eta antzekoak egin daitezke testualizazio
mekanismoen aurrean. Kapitulu honetan, bada, termino eta
kontzeptualizazio horiek argitzen saiatuko gara.
Bide hori egiteko, 1. atalean gramatika tradizionalak,
hizkuntzalaritza pragmatikoak eta hizkuntzalaritza testualaren ikuspuntutik
aztertuko dira aipatu fenomenoak. 2. puntuan, berriz, diskurtsoaren
funtzionamendurako eredu psikologikoan edo "hizkuntz ekintzan"
oinarritutako diskurtso ereduan kokatuko ditugu kontzeptualizazio horiek
guztiak, “testualizazio mekanismoak” izeneko kontzeptuan batuz.
Hurrengo bi ataletan −3. eta 4. puntuetan− bi testualizazio mekanismook
aztertzen ditugu: konexioa eta kohesioa. Izen kohesioa da gehien sakondu
dugun mekanismoa, horregatik alderdi hori 5. puntuan aztertuko da
bereziki ezaugarri hori baita azalpenezko testu entziklopedikoetan eta
ikasleen ekoizpenetan sakonkien deskribatu duguna. Eta bukatzeko, 6.
puntuan, “kontuan hartze enuntziatiborako mekanismoak” azaldu ditugu.
1.Testualizazio mekanismoak eta gramatika tradizionala,
hizkuntzalaritza pragmatikoa eta hizkuntzalaritza testuala.
Konjuntzioak edo konektakariak dira testualizazio mekanismoen
markatzaile linguistikoak. Hizkuntzalaritza pragmatikoak eta/edo testualak