3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Türkiye’deki Zorunlu Eğitimin Öğretmen Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi
Hasan Güner Berkant 1 , Cengizhan Firik 2
1 Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Programları ve
Öğretim Ana Bilim Dalı, Kahramanmaraş
2 Elbistan Anadolu Lisesi, Elbistan, Kahramanmaraş
Amaç
Bu çalışmanın genel amacı Türkiye’deki zorunlu eğitimin öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesidir.
Yöntem
Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini
2013-2014 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş ili Elbistan İlçesinde bulunan İstiklal İlkokulu ve Elbistan
Anadolu Lisesinde çalışan 20 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemin belirlenmesinde kolay ulaşılabilir
örneklem yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen açık uçlu 10
sorudan oluşan yarı yapılandırılmış öğretmen görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmeler öğretmenlere sözel
olarak sorulmuş ve cevapları ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Görüşmeden sonra verilen cevaplar bilgisayara
aktarılmış, veriler üzerinde içerik analizi ile temalara ve kodlara ulaşılmıştır.
Bulgular
1. Öğretmenlerin çoğu (18/20) çocukların okula başlama yaşlarının, erkene çekilmemesinin gerektiğini
düşünmektedirler. Buna ilişkin gerekçelerinde ise; psikomotor gelişimlerinin belirli seviyeye ulaşmadığını,
algılamalarının yavaş olduğunu, çocukların fiziksel ve psikolojik gelişimlerinin farklı olduğunu
ifade etmektedirler.
2. Öğretmenlerin çoğu (15/20), 12 yıllık zorunlu eğitimin kız çocuklarının erken evlenmesine neden
olmayacağını düşünmektedirler.
3. Öğretmenlerin tamamı (20/20), okulların altyapısının zorunlu eğitime uygunluğuna yönelik olumsuz
görüşler ifade etmişlerdir. Okulların altyapısının zorunlu eğitime uygun olmadığına yönelik gerekçeleri
arasında; fiziki imkânlar, teknolojik yetersizlikler, sınıfların kalabalıklığı, derslik sayısının yetersizliği,
laboratuvar, resim odası, müzik odası, spor salonu gibi alanların eksikliği yer almaktadır.
4. Öğretmenlerin tamamı (20/20), seçmeli derslerdeki yönlendirmeyle ilgili olumsuz görüşlere sahiptir.
Seçmeli derslerdeki yönlendirmeyle ilgili görüşlerine yönelik gerekçeleri arasında; öğrencilerin bu konuda
bilgilendirilmediği, seçmeli derslerin seçiminde okul idarelerinin zorunlu yönlendirme yaptığı,
derslerin seçiminin öğrencilere bırakılmadığı, velilerin etkili olduğu, seçmeli derslere giren öğretmenlerin
alan bilgisine sahip olmadıklarını belirtmişlerdir.
5. Öğretmenlerin çoğu (12/20), Türkiye’deki zorunlu eğitim süresi ile ülke gelişmişliği arasındaki ilişkiye
yönelik olumsuz görüşlere sahiptir. Bu öğretmenlerin Türkiye’deki zorunlu eğitim süresi ile ülke gelişmişliği
arasındaki ilişkiye olumsuz bakmalarının gerekçeleri arasında; yapılan değişikliklerin ülke
gerçekleriyle alakasının olmadığı, eğitimin zorunlu olmasından ziyade altyapının oluşturulması, eğitimdeki
kalitenin artırılması yer almaktadır.
6. Öğretmenlerin çoğu (14/20), zorunlu eğitim çağındaki çocukların açıköğretime yönlendirilmesine
olumlu bakmamaktadırlar. Buna ilişkin gerekçelerini ise; yüz yüze eğitimin her zaman daha faydalı olduğuna,
çocuklar eğitim ortamından uzaklaşmalarına, çocuk işçilerin sayısının artmasına, çocukların
okul ortamındaki sosyalleşmeden uzak kalmasına dayandırmışlardır.
7. Öğretmenlerin tamamı (20/20), 66 ay ve 72 aylık çocukların aynı sınıfta öğrenim görmesine olumsuz
bakmaktadırlar.
8. Öğretmenlerin çoğu (17/20), okul öncesi eğitimin zorunlu eğitime dâhil olması gerektiğini düşünmektedirler.
Öğretmenler bu konudaki görüşlerinin gerekçelerini; psikomotor gelişim, sosyalleşme,
çevre bilinci, insan hakları, arkadaşlık, sevgi, başarı, temel davranışlar gibi konularda bilgi ve beceri
kazanmalarına dayandırmaktadırlar.
72