3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Yatılı Eğitim Gören Üniversite Öğrencileri İle Normal Eğitim Alan Üniversite
Öğrencilerinin Değerlerinin Karşılaştırılması
Kadir Güç, Münevver Yıldız, Enes Yavuz
Kara Harp Okulu, Sosyoloji Bölümü, Ankara
Amaç: İnsanlar yaptıkları davranışların doğru, iyi ve haklı olduğunu hissedebilmek ve başkalarının
yaptıkları davranışları doğru bir şekilde değerlendirebilmek için değerlere ihtiyaç duyarlar. Bu kapsamda değerler
kişilerin toplumsal yaşamla uyum sağlamasına, kişinin kendini gerçekleştirerek, bağımsızlık, psikolojik yönden
iyi olma, üretkenlik, yaratıcılık gibi ideal hedeflerine ulaşmalarına da rehberlik eder. Bu ideal hedefleri en fazla
geçekleştirdiğimiz dönem olan gençlik sürecinde, birey çocukluğa ait düşünce ve kalıplardan kurtularak kendine
özgü yeni bir yaşam felsefesi, ideal ve değer oluşturma çabalarına girişmektedir. Bu bağlamdan yola çıkılarak
araştırmanın problem cümlesi “24 saat esasına dayalı yatılı eğitim gören üniversite öğrencileri ile normal eğitim
alan üniversite öğrencilerinin değerleri arasında bir benzerlik ya da fark var mıdır?” olarak ifade edilebilir.
Araştırmanın temel amacı ise; 24 saat esasına dayalı yatılı eğitim gören üniversite öğrencileri ile normal eğitim
alan üniversite öğrencilerinin değerlerinin karşılaştırılmasıdır.
Yöntem: Araştırmanın örneklem grubunu Ankara ilinde yatılı eğitim gören 178 ve normal eğitim gören
182 öğrenci olmak üzere toplam 360 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin seçimi tabakalı
rastgele örnekleme tekniğiyle yapılmıştır. Çalışmada Schwartz ve arkadaşları (2001) tarafından geliştirilen ve
daha sonra Demirutku (2004) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Portre Değerler Ölçeği kullanılmıştır. Ölçekte
toplam 40 madde bulunmaktadır ve her bir madde iki cümleyle bir bireyi tanımlamaktadır. Sorular 6’lı likert
tipinde olup ( 1=bana hiç benzemiyor, 2=bana benzemiyor, 3=bana çok az benziyor, 4=bana az benziyor,
5=bana benziyor, 6=bana çok benziyor) toplam 10 alt boyuttan oluşmaktadır. Bu alt boyutlar sırasıyla
güç, başarı, uyma, hazcılık, geleneksellik, öz-yönelim, güvenlik, evrenselcilik ve iyilikseverlik boyutlarıdır.
Yatılı eğitim gören öğrenciler ile normal eğitim gören öğrenciler arasında değer alt boyutları arasında anlamlı
bir farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla öncelikle verilerin normal dağılıma uygunluğu Kolmogorov-
Smirnov testiyle analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılıma uymadığı tespit edilmiş bu nedenle gruplar arası
karşılaştırmada Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 22.0 programıyla gerçekleştirilmiştir.
Sonuçların yorumlanmasında.05 anlamlılık düzeyi dikkate alınmıştır.
Bulgular: Her bir alt boyut için verilerin normalliği.05 anlamlılık düzeyinde Kolmogorov-Smirnov testiyle
analiz edilmiş ve 10 alt boyutun tamamımın normal dağılıma uymadığı tespit edilmiştir (Tümünde p=.00). Daha
sonra her bir alt boyut için güvenilirlik analizi yapılmış ve Cronbach alfa katsayıları hesaplanmıştır. Cronbach
alfa iç tutarlılık katsayılarının 0,57 ile 0,73 arasında olduğu görülmüştür. Veriler normal dağılıma uymadığı için,
gruplar arasındaki farklılığı tespit etmek amacıyla Mann-Whitney U testi kullanılmıştır.
Uygulanan Mann Whitney U testi sonuçlarına göre yatılı eğitim gören öğrencilerin sırasıyla güç ve uyarılım
değer özelliklerinin normal eğitim alan öğrencilere göre daha yüksek olduğu görülmüştür (p=.013; p=.028).
Sırasıyla, başarı, güvenlik ve hazcılık alt boyutlarında ise normal eğitim alan öğrencilerin yatılı öğrenim
görenlere göre daha yüksek değer özelliklerine sahip oldukları görülmektedir (p=.00; p=.014; p=.026).
İyilikseverlik, evrenselcilik, öz-yönelim, uyma ve geleneksellik alt boyutlarında ise, yatılı eğitim gören
üniversite öğrencileri ile normal eğitim alan üniversite öğrencileri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır
(Tümünde p>.05).
Sonuç: Yapılan araştırmadan elde edilen sonuçlara göre yatılı (24 saat esasına dayalı) eğitim gören üniversite
öğrencilerinin değer alt boyutlarından uyarılım ve güç değer özelliklerinin daha yüksek olduğu, normal eğitim
alan üniversite öğrencilerinin ise hazcılık, başarı ve güvenlik alt boyutlarında daha yüksek değer özelliklerine sahip
oldukları görülmektedir. İyilikseverlik, evrenselcilik, öz-yönelim, uyma ve geleneksellik değer alt boyutlarında
ise yatılı (24 saat esasına dayalı) eğitim gören üniversite öğrencileri ile normal eğitim alan üniversite öğrencileri
arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler: Değerler, Schwartz Değerler, Yatılı Öğrenciler, Üniversite Öğrencileri
Sunum: Sözlü
599