3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Verilerin toplanmasında nitel yaklaşımlar kullanılacaktır. Nitel veriler “bire bir veya odak grup görüşmesi”
yöntemiyle yarı standartlaştırılmış bir görüşme rehberine bağlı kalınarak toplanacaktır. Öğrencilerin izniyle
ses kayıt cihazıyla kayıt edilen görüşmeler elektonik ortama aktarılacak ve “içerik analizi” tekniği uygulanarak
değerlendirilecektir. Nitel araştırma verilerin analizi, dört aşamada yapılacaktır: verilerin kodlanması, temaların
bulunması, kodların ve temarın organize edilmesi, bulguların tanımlanması ve yorumlanması. İçerik analizinde
temelde yapılan işlem, birbirine benzeyen verileri belirli kavramlar ve temalar çerçevesinde bir araya getirmek
ve bunları okuyucunun anlayabileceği bir biçimde organize ederek yorumlamaktır. Çalışmanın güvenirliğini
sağlamak için analiz başka bir araştırmacı tarafından da incelenecektir.
Bulgular ve Sonuç
Araştırma veri toplama aşamasındadır
Anahtar Kelimeler: okula ara verme, okul terki, yükseköğretim
Sunum: Sözlü
Örgütsel Muhalefetin Eğitim Kurumlarına Etkisi
Ahmet Alğan
Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Aksaray
Muhalefet kavramı literatür açısından olmasa da olgusal olarak insanoğlunun varoluş tarihi kadar eski bir
kavramdır. İnsanoğlunun tabiatında onaylama veya karşı çıkma eylemi doğal olarak bulunmaktadır. Kimi bireyler
kendilerine sunulan direktifleri kabul edip onaylamakta ve gereğini yerine getirmekte kimileri ise onaylamakla
beraber gereklerini yerine getirmekte çekimser veya pasif kalabilmektedir. Kimi bireyler ise kendilerine sunulan
direktifleri onaylamama eğiliminde olabilmektedirler. Bu bireylerin bir kısmı onaylamadıkları direktifler
karşısında sessiz kalmayı tercih ederken bazı bireyler ise onaylamadıkları direktif, tutum ve davranışlar karşısında
sessiz kalmayarak farklı bir karşı duruş sergileyebilmektedirler. Sesli veya sessizce yapılan bu karşı duruş karşımıza
muhalefet kavramını çıkarmaktadır. Muhalif tutum ve davranışlar bireysel olarak sergilenebildiği gibi bir grubun
ortak tavrı olarak da karşımıza çıkabilir. Bu minval üzere örgütsel muhalefet kavramını incelemek ve araştırmak
bir nevi insanı sosyolojik yani toplumsal olarak incelemek anlamına da gelecektir.
Örgütsel muhalefet davranışı üzerine yapılan çalışmalarda muhalif örgüt üyelerinin farklı türlerde muhalif
davranışlar sergileme eğiliminde oldukları gözlemlenmiştir. Bu muhalif davranışlar sınıflandırılmak istendiğinde
ise genel olarak üç farklı örgütsel muhalefet tarzından söz edilmektedir. Örgütsel muhalefet davranışları bu
sınıflandırmada haber uçurma, dikey muhalefet ve örtük muhalefet olarak nitelenebilir.
Örgütsel muhalefet davranışlarından haber uçurma, kural dışı ya da etik olmayan uygulamaların, örgüt
içi ya da örgüt dışı muhataplara bildirilmesi veya rapor edilmesidir. Bir diğer örgütsel muhalif davranış biçimi
olan dikey muhalefet ise çalışanların onaylamadıkları, içselleştiremedikleri veya kabul etmedikleri yönetici
tutumlarına karşı açık bir şekilde karşı çıkmalarıdır. Örtük muhalefet de başka bir örgütsel muhalefet davranışı
olarak kabul edilir. Örtük muhalefet kabul edilmeyen veya onaylanmayan tutum, davranış ve uygulamaların
işin muhatabından daha çok örgüt içerisinde bulunan diğer çalışanlara bildirilmesi ve bu şekilde tavır alınması
anlamı taşımaktadır. İşe geç gelme ya da işten kaytarma gibi davranışların, örtük de olsa, bir tür muhalif davranış
olduğu da kabul edilebilmektedir.
Örgütsel muhalefetin yol açtığı sonuçlara ilişkin yapılan çalışmalar genel olarak muhalefetin, iş görenler,
işverenler, yöneticiler ve örgütün bütünü üzerinde doğurduğu sonuçlar üzerine odaklanmaktadır. Bu yönde
gerçekleşen çalışmalar, örgüt içi iletişim unsurlarına bağlı olarak muhalif çalışanların cezalandırılabileceğine
ve bu şekilde muhalefetin bastırılabileceğine değinmektedir. Bazı araştırmalar ise bu yolla muhalefetin güç
kazanacağına ve böylece teşvik edilebileceğine dikkat çekmektedir.
126