3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Yöntem
Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim öğretim yılında Hatay ili merkeze bağlı devlet ilkokullarında
görevli sekiz sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma grubunun oluşturulması iki aşamada gerçekleştirilecektir.
Birinci aşamada üç tipik (orta sosyo-ekonomik düzeyde) devlet ilkokulundaki bütün sınıf öğretmenlerine “Ohio
Öğretmen Yetkinlik Ölçeği” uygulanacak; kendileriyle yeniden görüşüleceği ve isimleri de alınmadığı için ölçek
formunun başına unutmayacakları bir rumuz belirtmeleri istenecektir. Daha sonra bu veriler analiz edilerek en
düşük ve en yüksek öz-yetkinlik algısına sahip öğretmenler belirlenecektir. Ardından bu öğretmenlerle yapılacak
ön görüşmelerle çalışmaya katılmaya gönüllü olup olmadıkları sorulacak ve her grup için dörder öğretmen olmak
üzere düşük ve yüksek öz-yeterlik algısına sahip sekiz öğretmen belirlenecektir. Farklı öz-yetkinlik düzeylerine
sahip öğretmenlerin hangi dönüt verme biçimlerinin tercih ettiklerinin incelenmesinde sınıf içi gözlemler ve yarı
yapılandırılmış görüşmelerden yararlanılacaktır. Öncelikle belirlenen öğretmenlerin sınıflarında üçer ders saati
yapılandırılmamış gözlemler yapılacak; gözlemlerin ardından yarı-yapılandırılmış form kullanılarak görüşmeler
gerçekleştirilecektir. Gözlem ve görüşmelerle toplanan veriler, içerik analizi ile çözümlenecektir. Bunun için
toplanan veriler öncelikle bilgisayar ortamına aktarılıp ham veri metinleri elde edilecek, daha sonra içerik analizinin
aşamaları doğrultusunda incelenecektir. Geçerlik ve güvenirliği sağlamak amacıyla, çalışmanın her aşamasında
uzman görüşlerinden yararlanılacak; izlenen veri analiz süreci ayrıntılı olarak betimlenecek, öğretmenlerden
doğrudan alıntılara yer verilecek, veriler iki araştırmacı tarafından kodlanarak aradaki uyum incelenecektir.
Bulgular ve Sonuç
Gözlem ve görüşmelerle elde edilen verilere uygulanacak içerik analizleri sonucunda ulaşılan bulgular, elde
edilen tema ve kodlar doğrultusunda, frekans ve yüzde hesapları da yapılarak, mümkün oldukça tablolaştırılarak
sunulmaya çalışılacaktır. Herhangi bir yoruma yer verilmeden sunulacak olan bulguların ardından; ulaşılan
sonuçlar literatürle ilişkilendirilerek diğer çalışmalar doğrultusunda tartışılacak, uygulamaya ve ileride yapılacak
çalışmalara yönelik önerilerde bulunulacaktır.
Anahtar Kelimeler: Dönüt, Mesleki öz-yetkinlik, Ohio Öğretmen Yetkinlik Ölçeği
Sunum: Sözlü
Öğretmenlerin Öğretim Programlarını Uyarlama Süreci Üzerine
Kuramsal Bir İnceleme
Ümran Yazıcılar 1 , Nilay T. Bümen 2
1 Eşme İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Eşme, UŞAK
2 Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitim Programları ve Öğretim Ana Bilim Dalı, İzmir
Amaç: Türkiye’de eğitim yönetiminin merkeziyetçi yapısı nedeniyle, öğretim programlarının ulusal çapta
standart bir şekilde uygulanması beklenmektedir. Bu durumda bölgenin, okulun ve öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve
beklentilerinin yeterince karşılanamaması muhtemeldir. Dolayısıyla öğretmenlerin öğretim programlarını yerel
koşullara uygun hale getirmek gibi bir sorumlulukla baş başa kaldığı söylenebilir. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
yayımlanan Eğitim ve Öğretim Çalışmalarının Planlı Yürütülmesine İlişkin Yönerge’de, öğretim programlarının
“standart değil, gerektiğinde konu, süre ve uygulamada değişiklikler yapılabilecek esneklikte olması” gerektiği
belirtilmektedir. Ancak öğretmenleri etkin olarak program geliştirmeye teşvik edecek somut düzenlemelere
rastlanmamakta, öğretim programlarını kendi sınıf ortamlarına uygun bir şekilde nasıl uyarlayacaklarına dair
açıklama ve önerilere yer verilmemektedir.
Öte yandan, uzmanlar ya da yetkililer tarafından tasarlanarak yayımlanan öğretim programları, yazıldığı
şekilde sınıflara yansıtılamamaktadır. Öğretmenler ya da okullar birçok sebeple programlar üzerinde değişiklikler
yapmakta, programı uyarlamaktadır. Burada “uyarlama” ile kastedilen öğretmenlerin, önceden belirlenmiş
programdaki dersin yapısı, dersi oluşturan etkinlikler ya da dersin amacı gibi konular üzerinde yaptıkları önemli
değişikliklerdir. Öğretim programını uyarlama, yenilenen öğretim programı ile birlikte kurumsal ortamlarda da
değişikliklerin, düzenlemelerin yapıldığı uygulamalar olarak tanımlanmaktadır.
107