3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Cahit Uçuk’un Çocuk Romanlarındaki İletilerin Öğreticiliği
Havva Çınar
Girne Amerikan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Öğretmenliği Bölümü, KKTC
Bir toplumun kalkınmasını, güçlenmesi sağlayacak olan yine o toplumun insan gücüdür. Toplumu güçlü
kılacak bireyler de iyi eğitilmiş ve gelişmiş olmalıdır. Bu nedenle bireyler eğitim aracılığıyla geliştirilerek yaşama
hazırlanmalıdır. Toplumun temel çekirdeğini oluşturan aile, eğitimin de temel noktasındadır. Bir aileyi, gelecek
nesilleri de ayakta tutacak, oluşturacak, yaşatacak olan da çocuklardır. Çocuklarımız bizim gelecek nesillerimizdir.
Biz nesillerimizi nasıl yetiştirirsek geleceğimiz de öyle şekillenecektir. Anne-baba üretkenliğiyle büyüten, çoğaltan
ve bir arada tutandır. Geleceğin güçlü nesillerini yetiştirecek olan da yine eğitimcilerle birlikte biz aileleriz.
Aile toplumun temel yapı taşıdır. Aile yapısı nasıl ise toplum da o yapıda olacaktır. O halde temel noktada
duran aileleri oluşturacak olan bireylerin yetiştirilmesinden başlayarak işe başlamalıyız. Bir annenin bebeğiyle
kurduğu ilk iletişim noktasında çocuğun eğitimi başlar. Çocuğun içinde büyüyeceği, yoğrulacağı, şekil alacağı
ortamı da bilinçli kılmak gerekmektedir ki sağlıklı bireyler yetiştirmiş olalım. Bu bağlamda da nitelikli eserlerle
çocukların eğitimine destek verilmesi bilinci topluma ve o toplumu oluşturacak aile bireylerine aşılanmalıdır.
Peki nitelikli eser nedir? Aileler çocuklarını ne tür kitaplarla buluşturmalı? Kitaplar çocuklara eğitim sürecinde
neler kazandırır? gibi sorular akılları kurcalayan ve ailelerin, eğitimcilerin sürekli sorduğu sorular arasında yer
almaktadır. Çocuk eseri, çocuk edebiyatı eğitim sürecinde hangi noktadadır? Çocuk edebiyatı çocuğu eğitir mi?
Temel noktada bu soruların cevabı yine kitapların okurlarına kazandırdıklarıyla ölçülebilir. Bu temel noktadan
hareketle çocuklar için hazırlanan kitapların kazandırdıklarını/ kaybettirdiklerini ortaya koymak suretiyle nitelikli
eserlerin de az çok tespiti yapılmış olacaktır. Bir çocuk eseri, çocuk gerçekliği ölçütüyle hareket etmeli ve bu ölçüt
çerçevesinde kazandırmak istediklerini vermelidir. Çocuk edebiyatının temel amacı eğitim olmasa da şu veya
bu şekilde çocuklarımızı edebiyat aracılığıyla de aslında eğittiğimizin farkındayız. Çocuk edebiyatı noktasında
yazar çocuklarla paylaşmak istediği, onlarda oluşturmak istediği duygu ve düşünceleri iletiler aracılığıyla verir.
Eserin dokusuna yerleştirilen iletilerin aslında birçok noktada çocuğa duygu, düşünüş ve beceri kazandırdığını,
bu noktada da onu eğittiğini görürüz. Bundan ötürü toplumu oluşturacak bireylerle paylaştıklarımız onlara
ilettiklerimiz önem kazanmaktadır.
Toplumu güçlü kılacak bireylerin temellerinin de güçlü olması gerekmektedir. Eğitim kendini bu noktada
gösterir. Bireyin kendini gerçekleştirebilmesi için nitelikli bir eğitim almalıdır. İnsanlar çocukluk döneminden
başlanarak iyi eğitilir ve geliştirilirse toplumu kalkındıracak donanımlı bireyler olurlar. Bu donanımı artıracak,
manevi değerlerin kazanımında, insana hayatı tanıtma noktasında edebiyatın rolü büyüktür ve bu nedenledir
ki çocuk edebiyatının sorumluluğu yetişkin edebiyatına göre daha fazladır. Temelde çocuklara okuma sevgisi
ve alışkanlığını kazandırmayı amaç edinmiş “çocuk edebiyatı” çocuklara yaşamı tanıtarak, onlara kişiliklerini
kazanmalarında etkin rol model olacak kahramanlar yaratarak onların yaşamlarına yön verecektir. Aynı zamanda
paylaştığı iletilerle hayatı ve hayata dair birçok şeyi öğrenmesine imkan tanıyacaktır.
Bu doğrultuda, bir kadın yazar olarak Cahit Uçuk’un gelecek nesillerin şekillenmesinde nasıl bir yol izlediği,
iletilerini oluştururken hangi temel yapı taşlarına bağlı kalarak karakterlerine iletileri nasıl kazandırdığının
irdelenmesi, “çocuk edebiyatı noktasında iletilerin eğitim sürecindeki rolünü” saptamamıza yardımcı olacaktır.
Böylece çocuk edebiyatının eğitimdeki yeri noktasında da bazı tespitler yapılabilecektir.
Anahtar Kelimeler: CahitUçuk, çocuk, edebiyat, eğitim, iletiler
Sunum: Sözlü
441