3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Sürekli Eğitim Merkezlerinde Görev Yapan Eğitmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme ve
Yetişkin Eğitimine Yönelik Bakış Açıları Üzerine Bir Değerlendirme
Havva Eylem Kaya 1 , Arzu Erdinç 2 , Özlem Kahya Nizam 3
1 Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Genel Sosyoloji ve
Metodoloji Ana Bilim Dalı, Isparta
2 Uşak Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu, Hukuk Bölümü, Adalet Programı, Uşak
3 Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Toplumsal Yapı ve
Değişme Ana Bilim Dalı, Isparta
Bireylerin yaşamları süresince öğrenmeye devam ettikleri görüşü yeni olmamakla birlikte, bilim ve
teknolojide yaşanan hızlı değişimler, kariyer ve iş yaşamında talep edilen yeterliliklerin farklılaşması, kişisel
gelişim, yaşama uyum sağlamak ve nitelikli bir birey olmayı sürdürmek gibi birçok neden, yaşam boyu öğrenme
ve yetişkin eğitiminin önemini günümüzde daha da artırmaktadır. Yetişkin eğitimi kavramının daha eskilere
dayanmasına rağmen, yaşam boyu öğrenme kavramı özellikle 1950’li yıllardan sonra sıklıkla kullanılmaya
başlanmış ve 1960 yılında Montreal’de yapılan Uluslararası Yetişkin Eğitimi Konferansı’nda eğitimin yaşam boyu
devam etmesi gereği vurgulanmıştır.
UNESCO ve OECD gibi küresel örgütler tarafından gündeme alınan kavram, 1972 yılında Edgar Faure’un
başkanlığındaki bir komisyonun hazırladığı “Var Olmak İçin Öğrenmek” (Learning To Be) adlı raporda da
“sürekli eğitim” ve “öğrenen toplum” olmak üzere iki önemli teze dayandırılmıştır. Sürekli eğitim tezi, eğitim
politikalarının kilit taşı konumundayken, öğrenen toplum tezi ise bütün toplumu öğrenme sürecine dahil edecek
bir strateji öngörmüştür. Ancak, 1970’lerde “yaşam boyu öğrenme” ve “öğrenen toplum” düşüncesi, sınırsız
görünen bir ekonomik büyüme ortamında, eğitime bağlanan daha geniş değerlerin coşku ve iyimserliğini
yansıtırken, bugün daha çok mesleki eğitim boyutuyla özdeşleştirilmektedir.
1996 yılının yaşam boyu öğrenme yılı olarak ilanının ardından Avrupa Birliği de, yaşam boyu öğrenme
ve öğrenen toplum idealini gerçekleştirmek için önemli çalışmalar gerçekleştirmektedir. En dikkat çeken
çalışmalardan biri ise, 2000 yılında Birlik tarafından hazırlanan ve Avrupa Komisyonu’nun siyasa belgesini
oluşturan Yaşam Boyu Öğrenme Memorandum’u yayınlanmış, söz konusu belgede yaşam boyu öğrenme kavramı;
tüm öğrenme aktiviteleri bilgi, beceri ve yeterliliklerin iyileştirilmesi amacıyla, sosyal, sivil/yurttaş sosyal ve/veya
istihdamla ilgili perspektifler içinde tüm bir yaşam boyu sürer şeklinde tanımlanmıştır.
Öte yandan, yaşam boyu öğrenmenin ve uygulamalarının gerçekleştirilmesinde, farklı pek çok yapının
görev alması gerektiği vurgusu yapılmış, bu yapılar içerisinde kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra, sivil
toplum örgütleri ve özel şirketler de aktif paydaşlar olarak gösterilmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’de yaşam
boyu öğrenme ve yetişkin eğitimi ile uygulamalarının gerçekleştirilmesinde etkin rol oynayan kurumlara
bakıldığında, üniversitelerin Sürekli Eğitim Merkezleri (SEM) dikkati çekmektedir. Ülke genelinde yaklaşık
olarak sayıları 160›a ulaşan SEM’ler, bireylerin ve toplumun gereksinim duyduğu genel ve mesleki eğitimin,
sürekli eğitim yoluyla sağlanması amacıyla üniversite rektörlüklerine bağlı olarak kurulmakta, kamu ve özel
sektör çalışanlarının mesleki gelişimlerine yönelik, zamanın gerektirdiği yeniliklere ve değişimlere uyum
sağlayabilmeleri için seminer, panel, konferans ve kurs gibi eğitim etkinliklerinin düzenlenmesinde önemli rol
almaktadırlar. Bu sayede, topluma hizmet için yeni bilgilerin üretildiği ve yayıldığı eğitim kurumlarından olan
üniversiteler, sahip oldukları bilgi zenginliğini, SEM’ler aracılığıyla geniş kitlelere sunabilmektedirler. Gelinen
noktada, yaşam boyu öğrenme ve yetişkin eğitimi uygulamalarının başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesinde
etkin bir role sahip olması beklenen SEM eğitmenlerinin, yaşam boyu öğrenme ve yetişkin eğitimine yönelik
bakış açıları da önem kazanmaktadır.
596