3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
araştırmada 5, 6, 7 ve 8. sınıf sosyal bilgiler derslerine giren öğretmenler ölçüt olarak belirlenmiştir. Veri toplama
aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen ve yedi açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme
formu kullanılmıştır. Formdaki sorular öğretmenlere sözel olarak sorulmuş ve verdikleri cevaplar yazılmıştır.
Görüşmeden sonra verilen cevaplar bilgisayara aktarılmış, veriler üzerinde içerik analizi ile temalara ve kodlara
ulaşılmıştır.
Bulgular
1. Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısından fazlası (16/20) öğretim programında bireysel çalışma,
anlatım yöntemi ve soru-cevap yönteminin yer aldığını belirtmişlerdir.
2. Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısından fazlası (16/20) gösteri, anlatım, bireysel çalışma, soru
cevap, sunuş yoluyla öğretim yöntemini uyguladıklarını belirtmişlerdir. Bazı öğretmenler ise (7/20)
gezi-gözlem, araştırma ve inceleme, tartışma tekniklerini uyguladıklarını belirtmişlerdir.
3. Öğretmenlerin büyük çoğunluğu (16/20) öğretmen merkezli yöntem ve tekniklerini kullandıklarını
belirtmişlerdir. Az sayıda öğretmen (4/20) öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullandıklarını belirtmişlerdir.
4. Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısından fazlası (14/20) öğretim yöntem ve tekniklerini uygulama
konusunda sorunla karşılaştıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yarısından azı (6/20) herhangi
bir sorunla karşılaşmadıklarını belirtmiştir.
5. Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısından fazlası (12/20) karşılaştıkları sorunlara çözüm bulmak
için çeşitli çalışmalar yaptıklarını, yarısından azı ise (8/20) öğretim yöntemlerini uygulamada karşılaştıkları
sorunlara çözüm bulmak için çalışmalar yapmadıklarını belirtmişlerdir.
6. Araştırmaya katılan öğretmenlerin yarısı (10/20) sosyal bilgiler dersinde uygulanan yöntem ve teknikler
için ihtiyaç duyulan araç-gereçleri temin etme konusunda çeşitli sorunlarla karşılaştıklarını, yarısı
ise (10/20) herhangi bir sorunla karşılaşmadıklarını belirtmişlerdir.
7. Öğretmenler, öğretim programında önerilen etkinlikleri ve öğretim yöntem ve tekniklerini verimli
bir şekilde uygulayabilmeleri için neler yapılabileceğine yönelik önerilerinde öğretmenlerin yarısından
azı (5/20) düşüncesini “Sınıf mevcutları azaltılabilir, ayda bir defa büyük çapta zümre toplantıları yapılabilir.”
şeklinde belirtirken, az sayıda öğretmen (3/20) düşüncesini “Öğrenci de öğretmen de derse
hazırlıklı gelmeli.’’ şeklinde ifade etmişlerdir.
Sonuç
1. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin genel olarak öğrenci merkezli yöntem ve tekniklerden çok öğretmen
merkezli yöntem ve teknikler hakkında bilgi sahibi oldukları sonucuna ulaşılmıştır.
2. Düz anlatım ve soru-cevap, öğretmenlerin en çok uyguladıkları yöntem ve tekniklerdir. En az uygulanan
yöntem ve teknikler ise gezi, inceleme, beyin fırtınası, dramatizasyondur.
3. Öğretmenlerin sınıf içerisinde her zaman kullandıklarını düşündükleri birçok yöntem, öğretim programında
belirtilen öğrenci merkezli yöntem ve tekniklerle uyuşmamaktadır.
4. Öğretmenlerin öğretmen merkezli yöntem ve teknikleri daha fazla tercih etme nedenlerinin sınıfların
kalabalık olması, etkinlikleri uygulamadaki zamanın yetersiz olması gibi nedenlerden kaynaklandığı
sonucuna ulaşılmıştır.
5. Öğretmenlerin yöntemleri uygulamada karşılaştıkları sorunlara çözüm bulmak için zümreleriyle fikir
alışverişinde bulundukları, internetteki çeşitli forum sitelerinden yararlandıkları sonucuna ulaşılmıştır.
6. Öğretmenlerin sosyal bilgiler dersinde uygulanan yöntem ve teknikler için ihtiyaç duyulan araç-gereçleri
temin etme konusunda sıkıntı yaşadıkları sonucuna varılmıştır.
7. Öğretmenlerin, öğretim programında önerilen etkinlikleri verimli bir şekilde uygulayabilmeleri için
okullardaki mekân ve araç-gereç yetersizliği, sınıfların kalabalıklığı gibi olumsuzlukların ortadan kaldırılması
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, Öğretim Yöntem ve Teknikleri, Öğretmen Görüşleri
Sunum: Sözlü
74