3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Bulgular
Ortaokul Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerde “okuduğu metni anlama ve çözümleme”
kazanımlarının durumunu tespit etmeye dönük bu çalışmada elde edilen bulgular şu şekildedir:
“Okuduğu metni anlama ve çözümleme” amacı altındaki 31 kazanıma en fazla 7. Sınıftaki etkinliklerde yer
verilmiştir. Bu kazanımlar bu sınıfta 91 etkinlikte kullanılırken 8. Sınıfta 80, 6. Sınıfta da 70 defa kullanılmıştır.
Kazanımlardan “ Metnin bağlamından hareketle kelime ve kelime gruplarının anlamlarını çıkarır. (2.1)” kazanımı
7. Sınıfta 12, 8. Sınıfta da 13 etkinlikte kullanılarak bu sınıf seviyelerinde en fazla yer verilen kazanım olmuştur.
6. Sınıftaki etkinliklerde en çok kullanılan kazanım ise 7 defa kullanılan “Metne ilişkin karşılaştırmalar yapar.
(2.20)” kazanımı olmuştur. Bu kazanım 8. Sınıfta da en çok yer verilen ikinci kazanım olarak öne çıkmıştır.
Bununla birlikte 6. Sınıfta 5, 7. Sınıfta 2, 8. Sınıfta da 5 kazanıma çalışma kitaplarındaki etkinliklerde hiç yer
verilmemiştir. 6 ve 8. Sınıfta yer verilmeyen kazanımlardan 3 tanesi ise her iki sınıf seviyesindeki ortak kazanımlar
olarak dikkati çekmiştir.
Kazanımların temalar bazındaki dağılımına baktığımızda ise genel olarak son temalara doğru bir artışın
olduğu tespit edilmiştir. Türkçe derslerinin ikinci teması “Atatürk”te, daha çok Atatürkçülük kazanımlarının
gerçekleştirilmesine dönük etkinliklere yoğunlaşıldığı için çalışma kitaplarındaki etkinliklerde okuma
kazanımlarının az sayıda yer aldığı görülmüştür.
Sonuçlar:
Çalışmada elde edilen bulgulardan hareketle sonuçlar şu şekildedir:
“Okuduğu metni anlama ve çözümleme” amacı altındaki kazanımların çalışma kitaplarındaki etkinliklerde
her üç sınıf seviyesi için en fazla kullanılanları şunlardır:
Metnin bağlamından hareketle kelime ve kelime gruplarının anlamlarını çıkarır. (2.1): 31 kez
Metnin ana fikrini/ ana duygusunu belirler. (2.4): 18 kez
Metne ilişkin karşılaştırmalar yapar. (2.20): 18 kez
Metnin konusunu belirler. (2.3): 16 kez
Olay, yer, zaman, şahıs, varlık kadrosu ve bunlarla ilgili unsurları belirler.(2.7): 15 kez
Her üç sınıf seviyesi için sadece bir etkinlikte kullanılan (7. Sınıf etkinliği olarak) kazanımlar ise şunlardır:
Metindeki amaç-sonuç ilişkilerini fark eder. (2.9)
Metni oluşturan unsurlar arasındaki geçiş ve bağlantıları fark eder. (2.17)
1 Millî Eğitim Bakanlığı
2 Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü, Bartın.
Anahtar Kelimeler: Etkinlik, kazanım, okuma becerisi, öğrenci çalışma kitabı, Türkçe dersi
Sunum: Sözlü
579