3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Matematik Öğretmeni Adaylarının Hazırladıkları Yapılandırmacı
Öğretim Etkinliklerinin İncelenmesi
Bahar Şahin 1 , Berna Aygün 2
1 Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ölçme ve Değerlendirme
Ana Bilim Dalı, Çayeli/RİZE
2 Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, İlköğretim Matematik
Ana Bilim Dalı, Çayeli/RİZE
Amaç
Bu çalışmada, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Matematik Öğretmenliği
Programı’nda verilen öğretmenlik uygulaması dersin kapsamında öğretmen adaylarının yapılandırmacı öğrenme
kuramının 5E öğretim modeline göre geliştirdikleri öğretim etkinliklerinin “değerlendirme” basamağının farklı
değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma, ilköğretim programında yer alan kazanımların
içerik ve zihinsel düzey açısından çözümlenmesini, içeriğe ve zihinsel düzeye uygun soru yazılmasının analizini
amaçlamaktadır.
Yöntem
Bu çalışma tarama modelinde olup bu modelde araştırmaya konu olan olay, birey ya da nesneler kendi
koşulları içinde, var olduğu biçimiyle betimlenir. Tarama modeli, araştırma kapsamında yer alan katılımcıların
bir konuya ya da olaya ilişkin görüşlerinin, bilgilerinin, ilgi, beceri, yetenek ya da tutum gibi özelliklerinin nasıl
dağıldığını belirlemek amacıyla kullanılır.
Çalışma grubunu Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesi ilköğretim matematik öğretmenliği
bölümü 2013-2014 bahar yarıyılında 4.sınıfta öğrenim gören 20 öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Öğretmen
adaylarına uygulanan öğretmenlik uygulaması dersinde 5., 6., 7., ve 8. sınıf matematik öğretim programının
sırasıyla farklı üniteler dağıtılarak, her öğretmen adayından yapılandırmacı kuramın 5E modeline yönelik
farklı kazanımlarda etkinlik geliştirmeleri ve ders planı hazırlamaları istenmiştir. Öğretmen adaylarına her
aşamayı açıklayan literatür araştırmasına dayalı olarak hazırlanmış bir rehber materyal verilmiştir. Öğretmen
adaylarının oluşturduğu 20 ders planı incelenmiştir. Öğretmen adaylarının geliştirdiği etkinliklerin son aşaması
olan değerlendirme basamağı araştırmacılar tarafından belirlenen ölçütlere göre incelenmiştir. Öğretmen
adayları tarafından hazırlanan etkinliklerin öğretmenlik mesleki derslerinde (Eğitim Psikolojisi, Öğretim İlke Ve
Yöntemleri, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Ölçme ve Değerlendirme, Rehberlik, Sınıf Yönetimi) ve
matematik eğitimi derslerinde (Özel Öğretim Yöntemleri I-II, Matematik Öğretiminde Özel Eğitim, Matematikte
Kavram Yanılgıları, Bilgisayar Destekli Matematik) edindikleri teorik bilgilerin uygulama boyutunda verimliliği
incelenmiştir.
5E modeline göre hazırlanan ders planlarındaki değerlendirme soruları farklı soru tiplerine göre (Doğru-
Yanlış sorular, Eşleşmeli sorular, Kısa cevaplı sorular, Çoktan seçmeli sorular, Kompozisyon soruları) analiz
edilmiştir. Öğretmen adaylarının hazırladıkları ders planlarındaki zihinsel düzeyin belirlenmesinde ise
Haladyna (1997) tarafından geliştirilen aşamalı sınıflama kullanılmıştır. Bu sınıflama Anımsama, Anlama,
Problem çözme ve Bilimsel süreç Becerisi ve Eleştirel Düşünme düzeylerinden oluşmaktadır. Anımsama Düzeyi
olgulara, kavramlara, sınıflamalara, ilkelere, kuramlara ilişkin bilgileri anımsamadan oluşmaktadır. Anlama
ise olguları, kavramları yeni bir bilgi bütünü içerisinde ayırt etmeyi, verilenler doğrultusunda ileriye dönük
çıkarımda bulunmayı ve yorumlamayı içermektedir. Problem Çözme ve Bilimsel Süreç Becerisinde karşılaşılan
yeni bir problem durumda bilimsel anlayışa paralel olacak şekilde çözüm üretme bulunmaktadır. Buna ek olarak
problemi belirleme, problemi tanımlama, veri toplama, gözlem yapma, değişkenleri belirleme, deney tasarlama,
ölçme, sonuca ulaşma, test etme gibi becerileri bu düzeyde yer almaktadır. Son düzeyimiz olan Eleştirel düşünme
ise, bir bilginin doğruluğunu kanıtlama, bir konu hakkında karar verirken çeşitli ölçütlerden yararlanma gibi
becerilerden oluşmaktadır. Anımsama ve anlama gibi Alt düzey düşünme becerileri düşünme yeteneğinin çok
az oranda kullanılmasını gerektirirken, problem çözme - bilimsel süreç becerisi ve eleştirel düşünme gibi üst
düzey düşünme becerileri, öğrencilerin bilgiye ulaşma becerilerini geliştirmede, kendi bilgilerini test etmede,
problemlerin farkına varma ve onlar için çözüm yolları üretmede çok kullanışlıdır.
359