3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Ak Parti Dönemi Yönetici Atama Politikaları
Adem Çilek 1 , Serdar Halis 2
1 Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi
2 TODAİE Eğitim Yönetimi ve Denetimi
Birden fazla bireyin ortak bir amaç için eşgüdümsel olarak bir araya gelmesi örgütü tanımlamaktadır.
Örgütlerin amaçlara ulaşması için etkili yönetime ihtiyaç vardır. Örgütteki bireylerin yapısal özelliklerinden birisi
olan yönlendirilme istekleri, liderliği öne çıkarmaktadır. Her örgütte lider olması beklenmeyebilir. Bu durumda
yöneticilik özellikleri ön plana çıkabilir. Yönetici, örgütün kaynaklarını ve ilgili mevzuatları kullanandır.
Okulların direkt olarak birey yetiştirmeyle alakalı örgütler olduğu düşünülerek, yukarıda belirtilen gerek
liderlik gerekse yöneticilik vasıfları daha da önem arz etmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici atama yönetmeliği ilk olarak 1993 yılında yayınlanmıştır. Bu yıldan itibaren
sırayla 1995, 1998, 1999, Ocak 2004, Mart 2004, 2007, 2009, 2011, Şubat 2013, Ağustos 2013 ve 2014 tarihlerinde
yönetici atamayla ilgili yönetmelikler yayınlanmıştır. Çıkarılan bu yönetmeliklerde 1926 yılında çıkarılan 789 sayılı
Maarif Teşkilatına dair Kanunda “Meslekte asıl olan öğretmenliktir” ifadesi günümüze kadar geçerliliğini korumuştur.
Son olarak çıkarılan yönetmelik 10 Haziran 2014 tarihinde yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı
Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmeliktir. Bu yönetmelikte öne çıkan ilk
vurgu yönetmeliğin başlığındaki görevlendirme ifadesidir. Bu ifadeden de anlaşılacağı üzere bundan önceki
yönetmeliklerde atama gerçekleştirilirken bu yönetmelikten sonra eğitim yöneticileri görevlendirme olarak
görev yapacak olmalarıdır. Yönetmeliğin yayınlandığı tarihten itibaren yöneticilik süresi toplamı dört yılını
dolduran tüm yöneticilerin görevleri sona erdirilmiştir. Görev süresi dolan okul müdürleri okul paydaşlarından
belirlenen kişiler ve İlçe Milli Eğitim’de bulunan komisyon tarafından verilen puanların toplamı en az yetmiş beş
olanların görev süreleri dört yılığına uzatılmaktadır. İlk defa görevlendirilecek olan okul müdürü adaylarının
puanlarını, değerlendirme formundaki puanın yüzde ellisi ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde oluşturulan mülakat
komisyonun verdiği puanın yüzde ellisinin toplamı oluşturmaktadır.
Okul müdürlerinin aynı kurumda görev sürelerinin uzatılması konusunda puanlama yapılırken okul
paydaşlarının vermiş olduğu puanların yüzde kırkı, ilçe milli eğitim müdürlüğünde oluşturulan komisyonun
puanlamasının yüzde altmışı alınarak toplam puan oluşmaktadır. Oluşan bu toplam puan en az 75 olursa
değerlendirilen okul müdürü dört yıl daha görev süresi uzatılmış olmaktadır. Burada puanlama da iç paydaşların
ve yararlanıcıların puanlamasının ilçe komisyonuna göre düşük olması manidar gelebilir. Bu durumda yetkinin
büyük çoğunluğu yine ilçe milli eğitimdeki komisyonda olmaktadır.
Görev süresi uzatılan ve yeniden görevlendirilen okul müdürleri kendi belirledikleri isimleri müdür
yardımcısı olarak teklif etmekte ve il müdürlüğü üzerinden valilik oluruyla dört yıl görevlendirilmektedir.
AK Partinin 2001 yılı seçimleri ile iktidara gelmesi sonrası Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul/kurum
yöneticisi seçme, atama/görevlendirme politikaları yönetmelikler üzerinden incelenmiştir. AK Parti Hükümeti
döneminde değişen Milli Eğitim Bakanlıkları ile orantılı olarak sürekli yasa ve yönetmelik değişikliğine
gidilmiştir. Özellikle 14 Mart 2014 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Millî Eğitim Temel
Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kamuoyunda
çok tartışılmış ve Anayasa Mahkemesine taşınmıştır.
Bu çalışmanın amacı AK Parti dönemi yönetici atama politikalarının yasa ve yönetmelik maddeleri
üzerinden incelenmesi ve 14 Mart 2014 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Millî Eğitim
Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un
uygulanmasının alana yansımasının ortaya çıkarılmasının problemlerin daha iyi anlaşılmasına ve önerilerde
bulunulmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Yöntem: Çalışma Ankara ili Altındağ ilççesinde MEB’e bağlı kurumlarda görev yapan yönetici ve
öğretmenlerden seçilen 21 eğitimci oluşturmaktadır. Belirlenen eğitimcilerden 7’si öğretmen, 7’si görev süresi
uzatılan yöneticiler ve 7’si de görev süresi uzatılmayan yöneticiler oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından uzman
görüşü alınarak yarı yapılandırılmış sorularla görüşme formu oluşturulmuştur. Yüz yüze yapılan görüşmeler
sonucu elde edilen veriler toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yapılarak çözümlenmiş ve ele edilen veriler
üzerinden önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Eğitim yöneticisi, okul yöneticisi atama, okul yöneticisi görevlendirme
Sunum: Sözlü
124