3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Pedagojik Formasyon Eğitiminin Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine
Yönelik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi
Necmi Aytan 1 , Ramazan Kılıçarslan 2
1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, Isparta
2 Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, Kilis
Amaç
Eğitim sisteminin başlıca ögelerini, öğrenciler, öğretmenler, eğitim programı, yöneticiler, eğitim uzmanları,
eğitim teknolojisi, fiziki ve finans kaynakları oluşturmaktadır. Eğitim kurumları ne kadar modern olursa olsun,
bu kurumlarda görev alan öğretmenler gerekli niteliğe sahip değillerse öğretimde beklenen faydanın sağlanması
zor olacaktır. Eğitim denildiğinde öğretmen, en temel öge olarak toplumun önüne çıkmaktadır. Eğitimin niteliği
ve kalitesi de büyük ölçüde öğretmenlerin niteliğiyle doğru orantılıdır. Eğitim anlamında içinde bulunduğu
çağı ve yaşanan gelişmeleri takip eden bir öğretmende bazı niteliklerin olması mesleğini daha iyi yapma adına
önemli olmaktadır. Bu nitelikler; “konu bilgisi, konu uygulaması, sınıf yönetimi, değerlendirme ve öğrenci
ilerlemesini kaydetme, ileri mesleki gelişmedir. Eğitimde hedeflere ulaşmak, nitelikli öğretmen yetiştirmeye
ve ihtiyaç analizleri iyi yapılmış eğitim programlarının geliştirilmesine bağlıdır. Fakat öğretmen yeterliliğinin,
sadece eğitim ve diplomayla belirlenmesiyle öğretmenlerin sahip olması gereken temel özellikler göz ardı
edilmektedir. Bir öğretmenin, sadece kendi konusunu bilmesi yeterli değildir. Aynı zamanda mesleki inanç ve
samimiyet duygusuna da sahip olması gerekmektedir. Öğretmen niteliklerine yönelik yapılan birçok araştırmada,
öğretmenlerin kişilik özelliklerinin, davranışlarının, tutumlarının, ilgilerinin ve akademik özelliklerinin öğretme
ve öğrenme sürecinde önemli rol oynadığı belirlenmiştir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, pedagojik formasyon
eğitimi gören öğretmen adaylarına uygulanan farklı öğretim metotlarının onların öğretmenlik mesleğine yönelik
tutumları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırma sonuçlarının öğretmen adaylarına yönelik uygulanan
pedagojik formasyon eğitiminin niteliği açısından önem taşıdığı söylenebilir.
Yöntem
Ön test-son test kontrol gruplu deneysel model kullanılarak çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın
grubunu, 38 kız, 14 erkek olmak üzere toplam 52 Türk Dili ve Edebiyatı mezunu, pedagojik formasyon eğitimi
öğrencisi oluşturmaktadır. Bu gruplar, 2014-2015 Süleyman Demirel Üniversitesi Eğitim Fakültesinde pedagojik
formasyon eğitimi gören 26 Kontrol Grubu ile 26 Deney Grubundan oluşmaktadır. Çalışmanın başında ve
sonunda katılımcılara, Üstüner (2006) tarafından geliştirilen “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği”
uygulanmıştır. Yaklaşık 14 hafta uygulanan pedagojik formasyon derslerinde deney grubuna müfredat derslerinin
yanında öğretmenlik mesleğine yönelik çeşitli kısa film ve animasyonlar izlettirilmiştir. Bu uygulamayla birlikte
öğrencilere belli aralıklarla öğretmenlik mesleğine yönelik, araştırmacı tarafından sorular dikte edilmiş, sözlü
ve yazılı toplanan bu verilerden bir kısmı sınıf ortamında tartışılmış ve daha sonra analiz edilmiştir. Kontrol
grubuna yönelik ise müfredat derslerinin dışında herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Çalışmada katılımcılara,
araştırmacı tarafından öğretmenlik mesleğine yönelik soruların yanında “2+2:5”, “3 Günde Edebiyat”, “Öğretmen
Olmak Zor İştir”, “Acıklı Bir Hikâye”, “Bu Kısa Film Hayatınızı Değiştirebilir”, “Teddy’nin Hikâyesi”, “Türkiye’de
İyi Öğretmen Olmak” gibi videolar izlettirilmiştir.
Bulgular
Deney ve kontrol grubuna ilişkin elde edilen betimleyici istatistikler incelendiğinde, kontrol grubunda yer
alan katılımcıların ön test puan ortalamasının = 85.44, son test puan ortalamasının = 87.10, deney grubunda yer
alan katılımcıların ön test puan ortalamasının = 86.12, son test puan ortalamasının = 94.71 olduğu görülmektedir.
Deney öncesi deney ve kontrol grubu ortalamaları birbirine yakın iken deneysel çalışma sonrası bu farkın arttığı
görülmüştür. Ön test ve son test puan ortalamalarından hareketle deneysel çalışmanın katılımcıların öğretmenlik
mesleğine ilişkin tutumlarında pozitif yönde bir etkiye sahip olduğu söylenebilir. Deney ve kontrol gruplarında yer
alan katılımcıların öğretmenlik mesleğine ilişkin ön test sonuçlarının karşılaştırıldığında bağımsız örneklemler
için t-testi sonuçları incelendiğinde, deney ve kontrol grubu arasında anlamlı bir farklılaşmanın olmadığı
576