3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Yöntem
Araştırma, nitel araştırma metodolojisi kapsamında yürütülmüş betimsel bir çalışmadır. Araştırmada
veriler, doküman analizi yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın veri kaynağı olarak, Milli Eğitim
Bakanlığı 2005 yılı Fen ve Teknoloji Dersi 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar fen ve teknoloji öğretim programı ve 2013 yılı 3,
4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar Fen Bilimleri öğretim programları kullanılmıştır. Bu bağlamda öğretim programları Milli
Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı internet adresinden (http://ttkb.meb.gov.tr) indirilerek
alanda uzman araştırmacılar tarafından derinlemesine analiz edilmiştir.
Bulgular
2005 fen dersi öğretim programının adı “İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğretim Programı” iken, 2013 fen
dersi öğretim programının adı “ İlköğretim Fen Bilimleri Öğretim Programı” olarak değiştirilmiştir. 2005 Fen
ve Teknoloji dersi öğretim programı 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda uygulanırken, 2013 Fen Bilimleri dersi öğretim
programı ilkokul 3. ve 4. sınıflar ile ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda uygulamaya konulmuştur. 3. sınıflara
Fen Bilimleri dersi getirilmiştir. Öğretim programlarının vizyonu benzer şekilde Fen Okuryazarı bireyler
yetiştirmektir. Her iki programın amaçları; doğayı ve çevresini tanıyan, araştıran, sorgulayan, inceleyen, günlük
hayatıyla fen konuları arasında bağlantı kurabilen, karşılaştığı problemleri çözmede bilimsel metodu kullanabilen,
bilim adamının bakış acısıyla bakabilen, teknolojiyi kullanan, mesleki kariyer bilinci olan, bireyler yetiştirmek
bakımından benzerlik gösterirken, 2013 fen bilimleri öğretim programının amaçlarında bilimin doğası ve
sosyo-bilimsel konulara ayrıca vurgu yapılmıştır. 2005 fen ve teknoloji öğretim programında öğrenme-öğretme
sürecinde “yapılandırmacı yaklaşımın” vurgulandığı, 2013 yılı öğretim programında “araştırma-sorgulamaya
dayalı öğrenme-öğretme stratejisinin kullanılması gerektiği üzerinde durulmuştur. Öğretim programlarında
öğretmenler rehber, öğrenciler ise aktif öğrenen rolündedir. 2005 öğretim programında kazanım sayısı 807 iken,
2013 öğretim programın da 330 kazanım vardır. 2005 öğretim programında ders saati sayısı 720 iken, 2013
öğretim programın da ders saati sayısı 792’dir.
5. sınıf öğrenme alanları karşılaştırıldığında iki programda da ünite sayıları ve öğrenme alanları eşitken,
öğrenme alanlarının konu başlıklarının bazıları benzer, çoğu ise farklılık göstermektedir. Bazı ünitelerin adları ve
sıraları farklılıdır. Canlılar ve Hayat öğrenme alanında iki programın 1. ünitesi olan “Vücudumuzun Bilmecesini
Çözelim” ünitesinin konu başlıkları ve içerikleri birbirlerine benzerlik göstermektedir. 2005 programında 2.
Ünite olan “Maddenin Değişimi ve Tanınması”, 2013 programında, 3.ünite olan “Maddenin Değişimi” ünitesi
öğrenme alanı bakımından aynı olmasına rağmen, isim ve içerik olarak birbirinden farklıdır. Bu ünitedeki en
büyük farklılık 2005 programında yer alan üç büyük konu başlığının 2013 öğretim programında yer almamasıdır.
Bu başlıklar “Suyun Serüveni, Güneş Bize Çalışır ve Yoğunluk” şeklindedir. Aynı zamanda bu ünitede 2013
öğretim programına iki alt konu eklenmiştir. Bunlar “Süblimleşme, Kırağılaşmadır”. 2005 programında 3. Ünite
olan “Kuvvet ve Hareket”, 2013 programında, 2. ünite olan “Kuvvetin Büyüklüğünü Ölçülmesi” ünitesi öğrenme
alanı aynı olmasına rağmen isim ve içerik olarak birbirinden tamamen farklıdır. Benzer durum diğer dört ünite
içinde geçerlidir.
Sonuç
2005 öğretim programına göre, 2013 fen bilimleri öğretim programının getirdiği değişiklikler isim, teknoloji
vurgusunun azaltılması, fen bilimleri dersinin 3. sınıf düzeyinde okutulması, bilimin doğası, sosyo-bilimsel
konulara vurgu yapılması, araştırma-sorgulamaya dayalı öğrenme- öğretme stratejisinin vurgulanması, kazanım
sayılarının azaltılması, ders saatinin artırılması şeklindedir. Her iki programın vizyonu, bazı amaçları, ölçme ve
değerlendirme yaklaşımları, öğretmen ve öğrencinin rolü ve öğrenme alanlarının benzerdir.
2005 ve 2013 öğretim programlarının 5. sınıflarında yer alan ünite sayısı ve öğrenme alanları benzerken
ünitelerin adları, sıraları, konu içerikleri ve kapsamı çoğunlukla farklılık göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Fen Bilimleri, Öğretim Programı, Fen Okuryazarlığı
Sunum: Sözlü
64