3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Okul Öncesi Öğretmenlerinin Mesleki Gelişim Sürecine İlişkin Teknopedagojik
Eğitim Yeterliklerinin İncelenmesi
Mehmet Kumru 1 , Mustafa Kılıç 2
1 Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul öncesi Eğitimi Anabilim Dalı, Sakarya
2 Kahramanmaraş Çağlayancerit Düzbağ Lisesi, Kahramanmaraş
Eğitimde kaliteye ilişkin beklentilerdeki değişimler, değişen toplumsal gereksinimler, bilgi ve iletişim
teknolojilerindeki değişiklikler ve bu teknolojilerin öğretme ve öğrenme üzerindeki etkisi, öğrenci profilindeki
değişim, öğretme ve öğrenmede değişen paradigmalar, öğretmenlerin mesleki gelişim gereksinimlerinin
temelini oluşturmaktadır. Eğitim sisteminin insan gücü kaynağını oluşturan öğretmenler, öğretmenlik mesleğini
gerçekleştirmede ve değişen toplumsal gereksinimler doğrultusunda bireyler yetiştirmede önemli rol ve
sorumluluklara sahiptirler. Bu nedenle, öğretmen yetiştirmede hizmet öncesi eğitimin yanı sıra, önemli aşamalardan
biri de öğretmenlerin hizmetiçi eğitimleri anlamına gelen mesleki gelişimleridir. Öğretmenlerin eğitim alanındaki
yeniliklerin ve gelişmelerin gerektirdiği bilgi, beceri ve davranışları kazanmalarını ve mesleki yeterlilik açısından
hizmet öncesi eğitim eksikliklerini tamamlamalarını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen mesleki gelişim, öğretmen
yetiştirmenin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitim ortamlarında kullanımı
ve öğrenme kaynaklarını çeşitlendirmesi ve değiştirmesi, hem öğrenme- öğretme sürecinde öğretmenlerin rollerini,
hem de mesleki gelişim etkinliklerinin gerçekleştirilme yöntemlerini değiştirmektedir. Bu araştırmanın genel amacı
okul öncesi öğretmenlerinin mesleki gelişim sürecine ilişkin teknolojik pedagojik alan bilgileri ile teknopedagojik
eğitim yeterliklerinin incelenmesi ve aralarındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Araştırma genel tarama modelinde bir
çalışmadır. Araştırma 2014-2015 eğitim öğretim yılı güz döneminde Kahramanmaraş’ta bulunan ana okulu ve anasınıfı
öğretmeni olarak görev yapan 150 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 47 maddeden
oluşan Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi Ölçeği ve 33 maddeden oluşan Teknopedagojik Eğitim Yeterlik Ölçeği
kullanılmıştır. Verilerin analizi için Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 17 paket programı kullanılmıştır.
Verilerin analizinde Mann Whitney-U Testi, Kruskal Wallis-H Testi, Spearman’ın sıralama korelasyon katsayısı
tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi Ölçeğinin
alt boyutları incelendiğinde cinsiyet, lisans türü ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılıklara rastlanmıştır.
Teknolojik pedagojik alan bilgisi ile teknopedagojik eğitim yeterliği ölçeğinin alt boyutları arasındaki ilişkiyi gösteren
korelasyon değerleri incelendiğinde ise ağırlıklı olarak orta düzeyde ve pozitif yönlü anlamlı ilişkilere rastlanmıştır.
Teknolojik araçların artması ve yaygınlaşmasına rağmen okul öncesi eğitim sınıflarında bu araçların etkin ve eğitici
amaçla kullanılması henüz çok yaygın değildir. Teknolojiyi müfredata kaynaştırma; gün içinde okul öncesi eğitimi
sınıflarında uygulanan etkinliklerde çocukların teknolojiyi anlamlı, etkin ve gelişimlerini destekleyecek şekilde
kullanmaları olarak tanımlanır. Kaynaştırma süreci, teknolojinin sınıf içi etkinlik ve projeleri destekleyici ve müfredat
amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik kullanılmasını sağlar. NAEYC durum bildirgesinde teknolojinin fiziksel,
uygulamalı ve felsefi olarak müfredata kaynaştırılması önerilmektedir. Diğer bir ifadeyle, teknoloji sınıfta fiziksel olarak
yer almalı ve çocukların aktif olarak kullanımlarına açık olmalıdır. Gün içinde etkinlikler uygulanırken teknolojiden
çocukların yararlanması sağlanmalı ve öğretmenin eğitim felsefesi teknolojinin nasıl kullanılacağını belirlemelidir.
Eğitim ortamlarında teknoloji kullanılması; öğretimin bireyselleştirilmesi, öğrencinin merkeze alınması, öğretimin
etkili ve verimli hale gelmesi gibi çağdaş girişimlerle birlikte anılmaktadır. Ancak, öğretme-öğrenme sürecinde
belirleyici dinamiğin öğretmen olduğu konusu tartışılmazdır. Dolayısıyla, öğretme-öğrenme ortamlarına teknolojiyi
entegre ederken, dikkat edilecek unsur, teknoloji değil, öğretmenin niteliğidir. Teknoloji etkili bir öğrenme oluşturur
savına inanırsak, öğretmenlerin niteliğini artırmaya yönelik mesleki gelişim etkinliklerinin de teknoloji odaklı olması
gerekmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik mesleki gelişim etkinliklerinin, etkili bir gelişime yol açabilmesi
için programın öğrenen-merkezli olması ve teknolojinin öğrenciye katacağı değerin programın en önemli çıktısı
olacağı baştan kabullenilmelidir. Mesleki gelişim, bir defalık bir etkinlik olarak değil, yeni gelişmelere ve teknolojilere
ayak uydurmak için devam eden bir süreç olarak ele alınmalı, öğretmenlerin teknolojiyi kullanım aşamalarına paralel
olarak gerçekleştirilmelidir. Buna bağlı olarak, öğretmenlerin teknolojiyi kullanım aşamalarına bağlı olarak, bilgi
ve iletişim teknolojilerinin öğretim amaçlı kullanmalarına yönelik mesleki gelişim etkinlikleri gerçekleştirilmelidir.
Mesleki gelişim etkinliklerinde, Öğretmenlere teknolojiyi kabullenmeleri ve öğrenebilmeleri için gerekli zaman
verilmeli ve öğretmenlerin teknolojiyi entegre edebilmeleri için yeni yöntemlerin verilmesinde işbirliğine dayalı ve
akran öğrenmesi ilkelerine öncelik verilmelidir. Mesleki gelişim etkinliklerinin sürekliliğini ve güncelliğini sağlamak
için hem biçimlendirmeye hem de sonucu görmeye yönelik değerlendirmeler yapılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Öğretmenleri, Mesleki Gelişim, Teknolojik pedagojik alan bilgisi,
Teknopedagojik eğitim yeterliği
Sunum: Poster
411