3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Scientix Projesi Çalıştaylarında Öğretmenler Tarafından Hazırlanan Ders Etkinliği
Planlarının Sorgulamaya Dayalı Fen ve Matematik Eğitimine Uygunluğu
Tunç Erdal Akdur, Hacer Merve Kurbanoğlu, Nergiz Gönülalan, Demet Konak
Milli Eğitim Bakanlığı, Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü
Scientix Projesi, Avrupa ülkelerindeki okullarda fen (fen bilgisi, fizik, kimya, biyoloji, vb.) ve matematik
öğretiminde sorgulamaya dayalı eğitimi Scientix Portalı aracılığıyla yaygınlaştırmayı amaçlayan bir projedir.
Proje, öğretmenlere, akademisyenlere, yöneticilere, ailelere ve fen ve matematik eğitimi ile ilgilenen herkese açıktır.
Scientix Portalına http://scientix.eu adresinden ulaşılabilmektedir. Portalda, fen ve matematik öğretmenlerinin
derslerinde kullanabilecekleri, öğrencilerin bilimsel düşünme ve araştırma yapma becerilerini geliştirmeye
yönelik sorgulamaya dayalı projeler, etkinlikler ve materyaller paylaşılmaktadır.
Bakanlığımız ve Avrupa Okul Ağı (EUN) arasında yapılan sözleşme gereği MEB Yenilik ve Eğitim
Teknolojileri Genel Müdürlüğü 2014 yılı mart ayından itibaren projeye ulusal destek noktası olarak dahil olmuştur.
Sözleşme gereğince her birinde en az 20 öğretmen olmak şartıyla ulusal çalıştaylar düzenlenmesi öngörülmüştür.
Bu kapsamda 19 Kasım 2014, 15 Aralık 2014, 15 Ocak 2015’te Ankara’da, 25 Aralık 2014’te İzmir’de, 20-21 Ocak
2015’te İstanbul’da Scientix çalıştayları düzenlenmiştir.
Çalıştaylar Scientix Projesinin tanıtımı ile başlatılmış ve Scientix Portalının kullanımı hakkında bilgi
verilmiştir. Scientix Projesinin Avrupa ülkelerindeki fen ve matematik öğretmenlerinin Scientix Portalı aracılığıyla
bir araya getirmeyi amaçladığı belirtilmiştir. Katılımcılara Avrupa ülkelerinde öğretmenlere ve öğrencilere
yönelik yapılan sorgulamaya dayalı öğrenci merkezli fen ve matematik eğitimi projelerine ve materyallerine
Scientix Portalı aracılığıyla ulaşabilecekleri söylenmiştir.. Scientix projesinin doğrudan sorgulamaya dayalı fen
ve matematik eğitimini yaygınlaştırmayı amaçladığı açıklanmıştır. Katılımcı öğretmenlere sorgulamaya dayalı
fen ve matematik öğretimi süreçleri anlatılmıştır. Sorgulamaya dayalı öğrenme stratejisi; öğrencinin, kendi
öğrenmesinden sorumlu olduğu, öğrenme sürecine aktif katıldığı, bilgiyi kendi zihninde yapılandırmasına
olanak tanıyan araştırma-sorgulamaya dayalı olduğu belirtilmiştir.
Sorgulamaya dayalı öğretim stratejisinin Milli Eğitim Bakanlığı’nın fen ve matematik öğretim programlarında
da yer aldığı açıklanmıştır. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının amacının tüm öğrencileri fen okuryazarı
bireyleri olarak yetiştirmek olduğu belirtilmiştir. Fen okuryazarı bireylerin, fen bilimlerine ilişkin temel bilgilere
ve doğal çevrenin keşfedilmesine yönelik bilimsel süreç becerilerine sahip olması gerektiği açıklanmıştır. Öğretim
programlarının bilgiyi araştıran, sorgulayan, fen bilimlerine ve bilimsel süreçlere yönelik olumlu tutum geliştiren
bireyler yetiştirmeyi hedeflediği açıklanmıştır. Matematik dersi öğretim programı da matematik öğrenmeyi
etkin bir süreç olarak ele almakta, öğrencilerin öğrenme sürecinde aktif katılımcı olmalarını vurgulamakta ve
dolayısıyla kendi öğrenme süreçlerinin öznesi olmalarını öngörmektedir. Bu bağlamda öğrencilerin araştırma
ve sorgulama yapabilecekleri, iletişim kurabilecekleri, eleştirel düşünebilecekleri, farklı çözüm yöntemlerini
sunabilecekleri öğrenme ortamlarının oluşturulması istendiği belirtilmiştir.
Sorgulamaya dayalı öğrenme etkinliklerinde öğrencilerin öğrenmenin merkezinde olduğu, öğretmenlerin
öğrencilere rehberlik ettiği bir öğrenme süreci olduğu anlatılmıştır. Bu süreçte öğretmen bilgiyi doğrudan aktarmak
yerine öğrencileri yönlendirerek, bilgiyi keşfetmesine yardımcı olan öğrenme ortamı oluşturduğu belirtilmiştir.
Sorgulamaya dayalı ders etkinliklerinin yapıldığı örnek videolar izletilmiştir. Son olarak da öğretmenlerden 3-4
kişilik gruplar halinde sorgulamaya dayalı bir ders etkinliği planı hazırlamaları istenmiştir. Çalıştayların sonunda
öğretmenler hazırladıkları sorgulamaya dayalı ders planlarını diğer katılımcı öğretmenlere sunmuşlardır.
Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin çalıştaylar sonunda hazırladıkları ders planlarının sorgulamaya dayalı
eğitim sürecine ne düzeyde uygun olduğunu belirlemektir. Uygunluk düzeyini belirlemek için öğretmenlerin
hazırladıkları ders planları incelenmiştir. Öğretmenlerin öğrenci merkezli soru oluşturma, tahmin yapma,
araştırma planlama ve yapma, sonuç çıkartma, değerlendirme ve paylaşma bölümlerinde belirttikleri etkinlikler
incelenmiştir. Ders planlarında yer alan bu bölümlerde öğretmenlerin tasarladıkları ders etkinliklerinin
sorgulamaya dayalı öğrenme süreçlerine uygunluk düzeyi belirlenmiştir.
301