3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
PISA 2012 Türkiye Verileri Üzerinde Matematik Kaygısı, Matematik Özyeterliği ve
Cinsiyet Değişkenlerinin Yapısal Eşitlik Modellemesi ile İncelenmesi
İlhan Koyuncu
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı, Ankara
Amaç: Bu çalışmada, Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA 2012) Türkiye verileri kullanılarak
cinsiyet, matematik özyeterliği ve matematik kaygısı değişkenlerinin yapısal eşitlik modeli ile modellenmesi ve
elde edilen modellerin karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu çalışmada değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak, ilişkinin düzeyini belirlemek ve
daha üst düzey araştırmalar için ipuçları sağlamak amaçlandığından korelasyonel bir araştırmadır. Kullanılan
yapısal eşitlik modeli yapısal model ve ölçme modellerinden oluşmaktadır. Yapısal modelde, cinsiyet matematik
özyeterliğinin bir yordayıcısı olarak; matematik özyeterliği de matematik kaygısının bir yordayıcısı olarak
ele alınmıştır (cinsiyet -> matematik özyeterliği --> matematik kaygısı). Kayıp veriler incelendikten sonra iki
ölçeği de alan 1571 katılımcı ile analiz gerçekleştirilmiştir. Analize başlamadan önce normallik varsayımlarının
sağlanmadığı görülmüştür. Bu yüzden, bu gibi durumlarda daha çok tercih edilen parametre kestirim
yöntemlerinden olan Robust Maksimum Likelihood yöntemi kullanılmıştır. Analiz için öncelikle matematik
özyeterliği ve matematik kaygısı ölçme modelleri doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Daha sonra,
parametreleri serbestçe kestirilen bir melez (hybrid) yol analizi modeli oluşturmuş ve analiz edilmiştir. Üçüncü
aşamada, ölçme modellerindeki kestirim (estimates) katsayıları kullanılarak parametreleri sabitlenmiş bir model
oluşturulmuş ve test edilmiştir. Son aşamada ise elde edilen iki modelin uyum iyiliği indeksleri ile hata indeksleri
karşılaştırılmıştır.
Bulgular: Matematik özyeterliği ölçme modeli için uyum indekslerinin, Ki-kare(20)=160.14 (Ki-kare/
sd=24.72), RMSEA=0.07, GFI=0.92, AGFI=0.86, NNFI=0.99, CFI=1.00 olduğu görülmüştür. Matematik kaygısı
ölçme modeli için uyum indekslerinin ise, Ki-kare(5)=25.40 (Ki-kare/sd=5.08), RMSEA=0.05, GFI=0.99,
AGFI=0.96, NNFI=1.00, CFI=1.00 olduğu görülmüştür. Örneklem çok büyük olduğundan iki ölçme modelinin
Ki-Kare değerleri manidar (p