3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
Velilerin Çocuklarının Eğitimine Katılımında Teknoloji Kullanımı:
Bir Olgubilim Çalışması
Süleyman Nihat Şad 1 , Niyazi Özer 2 , Feride Kukul 3 , Ahmet Sami Konca 4
1 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, EPÖ Ana Bilim Dalı, Malatya
2 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, EYD Ana Bilim Dalı, Malatya
3 Erciyes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Kayseri
4 Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Okul Öncesi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Kırşehir
Aile katılımı, çocukların bilişsel gelişimini ve akademik başarısını doğrudan ya da dolaylı olarak etkilemeye
dönük veli davranışlarını içerir. Örneğin, velilerin okulda uygulanan eğitim programlarını takip etmesi, okul içi
ya da dışı etkinliklere bizzat katılması, çocuğunun gelişimini izlemek amacıyla öğretmeniyle iletişim kurması,
evde çocukları için fiziksel ve psikolojik olarak elverişli öğrenme ortamları hazırlaması, çocuklarının ödevlerine
ve çalışmalarına yardımcı olması, katılım konusunda kendini geliştirmesi, çocuğuyla yapıcı ve destekleyici bir
iletişim içerisine girmesi, okul-aile birliği ya da veli toplantılarına aktif bir şekilde katılması bu davranışlar arasında
sayılabilir. Yapılan araştırmalar aile katılımının, eğitim programlarının başarılı bir şekilde uygulanabilmesi
açısından velinin önemine ve katkısına ilişkin bulgular sunmaktadır.
Günümüzde bilgi özellikle internet, televizyon, bilgisayar, cep telefonu gibi güncel teknolojik vasıtalarla
üretilip hızla yayılabilmektedir. Son yıllarda giderek yaygınlaşan yeni bilişim ve iletişim teknolojileri (BİT)
eğitimin doğasını değiştirmiş; dolayısıyla eğitim ortamları, öğrenci, öğretmen, yönetici ve velilerin eğitim
sürecindeki rollerinin de değişmesini zorunlu kılmıştır. Artık öğretmenler ve öğrenciler eğitim-öğretim
süreçlerinde akıllı tahtaları, kişisel öğrenme ortamlarını, kablosuz ağları, mobil cihazları, interneti ve yüksek
kalitede öğrenme kaynaklarını (e-kitap, video vb.) kullanmaktadır. Pek çok öğrenci bu teknolojileri sadece
okulda değil okul dışında da kullanmaktadır. Öğrenciler artık bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak ödev
ve araştırmalar hazırlama, projeler yapma, arkadaşları ve öğretmenleri ile okul dışında iletişime geçme vb. gibi
pek çok etkinliği yaparak bireysel ve işbirlikli öğrenme olanaklarını artırmaktadır. Bu bağlamda eğitim sürecinin
önemli bir paydaşı olan velilerin, çocuklarının eğitimine katılımlarına ilişkin rol ve görevlerinin tekrar ele
alınması gerektiği düşünülmektedir. Bu araştırmada “Veliler çocuklarının eğitimine katkı sağlama konusunda
teknolojiden nasıl faydalanmaktadır?”, “Veli katılımında teknoloji kullanımının çocuğun eğitimi üzerindeki
olumlu ve olumsuz etkileri nelerdir?” sorularına cevap aranması amaçlanmıştır.
Bu doğrultuda araştırma “veli katılımında teknoloji kullanımı” olgusunu derinlemesine inceleme amacını
güttüğü için nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan olgubilim deseninde tasarlanmıştır. Araştırmanın
katılımcıları söz konusu olguya ilişkin zengin yaşantıları olan, bir başka ifadeyle günlük hayatlarında ve
çocuklarının eğitimine katkı konusunda yaygın bir şekilde teknolojiyi (akıllı telefonlar, tablet, internet vb.)
kullanan ebeveynlerden oluşmaktadır. Bu doğrultuda amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme ve
benzeşik örnekleme teknikleri kullanılarak araştırmanın katılımcılarına ulaşılmaya çalışılmıştır. Veri toplamak
amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Formda “Çocuğunuzun eğitimine katkı sağlamak/
akademik gelişimini desteklemek amacıyla teknolojiden (akıllı telefonlar, tablet, interneti, sosyal medya vb.) nasıl
faydalanıyorsunuz?” ve “Bu teknolojilerin çocuğunuzun eğitimine katkı konusunda olumlu ve olumsuz etkileri
nelerdir?” şeklinde iki temel soru yer almaktadır. Veri toplama süreci hali hazırda devam etmektedir. Veri toplama
sürecinin tamamlanmasının ardından nitel verilerin Nvivo10 nitel veri analiz programı kullanılarak analiz edilmesi
planlanmaktadır. Verilerin analizinde öğretim teknolojileri ve veli katılımına ilişki alan yazında yer alan kuram
ve kavramlar dikkate alınarak kod listesinin oluşturulması ve ardından tüm araştırmacılar tarafından bağımsız
analizlerin yapılması planlanmaktadır. Analizler için kodlayıcı tutarlılığı karşılaştırılarak görüş farklılıklarının
söz konusu olduğu durumlarda kodlamalar yeniden incelecektir. Veri analizi hem süreç esnasında hem de süreç
sonunda konu hakkında deneyim ve bilgi sahibi meslektaşların tutarlılık incelemesine tabi tutulacaktır. Ayrıca elde
edilen sonuçlara ilişkin katılımcı teyidi alınarak araştırmanın iç geçerliliği artırılmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Aile katılımı, bilişim ve iletişim teknolojileri, olgubilim
Sunum: Sözlü
603