3_ bildiri özetleri BASKI

24. Ulusal Eğim Bilimleri Kongresi / 16-18 Nisan 2015 / Niğde
İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programının Güzel Sanatlar Liseleri Müzik
Yetenek Sınavlarına Hazırlayıcılık Yönünden İncelenmesi
Serkan Özay 1 , Ayça Demirci 2
1 Niğde Üniversitesi, Müzik Eğitimi ABD, Niğde
2 Niğde Akkol Koleji, Müzik Öğretmeni, Niğde; Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü YL Öğrencisi
Ülkemizde, eğitim süreçlerinde müfredat programlarının devamlılığı ve bir sonraki eğitim sürecine
hazırlayıcılığı tartışmaya oldukça açık bir konudur. Eğitim sürecinin düzenli ve tutarlı olabilmesi için, bir programa
dayandırılması gerekmektedir. Program ise; belirli şartlara ve düzene göre yapılması ön görülen işlemlerin bütünü
olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlar ışığında ilköğretim müfredat programlarının, ortaöğretime; ortaöğretim
müfredat programlarının da yükseköğretime hazırlayıcı olması gerektiği söylenebilir. Çünkü bu programlar, bir
sonraki programın zeminini oluşturacaktır. Ancak ülkemizde özellikle mesleki eğitim alanındaki eğitim-öğretim
programlarının devamlılık göstermediği ve birbirinden kopuk olduğu görülmektedir.
Milli eğitim temel kanununun 25.maddesine göre “ilköğretim kurumları; dört yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile
dört yıl süreli zorunlu ve farklı programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ile imam hatip ortaokullarından
oluşur. Ortaokullar ile imam hatip ortaokullarında, lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim
ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulur” denilmiştir. Yine aynı kanunun 27.maddesine göre “ilköğretimini
tamamlayan ve ortaöğretime girmeye hak kazanmış olan her öğrenci, ortaöğretime devam etmek ve ortaöğretim
imkânlarından ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanmak hakkına sahiptir” denmektedir. Aynı kanunun
33. maddesinde ise, “güzel sanatlar alanlarında özel istidat ve kabiliyetleri beliren çocukları, küçük yaşlardan
itibaren yetiştirmek üzere ilköğretim ve ortaöğretim seviyesinde ayrı okullar açılabilir veya ayrı yetiştirme tedbirleri
alınabilir. Özellikleri dolayısı ile bunların kuruluş, işleyiş ve yetiştirme ile ilgili esasları ayrı bir yönetmelikle
düzenlenir” ifadeleri yer almaktadır. Bu ifadelerden; ilköğretimden sonra, güzel sanatlar liseleri ve askeri mızıka
astsubay hazırlama okulları gibi öğrencilere yetenekleri doğrultusunda eğitim veren ortaöğretim kurumlarının
yetenek sınavlarına hazırlık eğitiminin, zorunlu ilköğretim sürecinde verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Ülkemizde dört yıl ilkokul ve dört yıl ortaokul olmak üzere sekiz yıl olan ilköğretim sürecinde müzik dersleri,
ilkokul kısmında sınıf öğretmenleri, ortaokul kısmında ise müzik (dal) öğretmenleri tarafından yürütülmektedir.
Müzik derslerinin haftalık bir ders saati olduğunu, müzik dersi müfredat yükünü ve diğer derslerin yoğun
programlarını göz önünde bulundurursak; amacı ilköğretim ile yükseköğretim arasında etkin bir sanatsal
köprü oluşturmak olan güzel sanatlar liselerine öğrencileri yönlendirmek ve hazırlamak; ancak ilk dört yıl
sınıf öğretmenlerinin müzik dersine olan yeterliliklerini sağlamalarıyla ve ortaokulda müzik öğretmenlerinin
müfredat dışı ve ek çalışmalarıyla mümkün olabilir.
Amaç: Bu çalışma, ülkemizde uygulanmakta olan ilköğretim (1-8.sınıflar) müzik dersi öğretim programının
kazanım ve öğrenme alanlarını, güzel sanatlar lisesinin müzik yetenek sınavı değerlendirme ölçütlerine göre
hazırlayıp hazırlamadığını incelemeyi amaçlamaktadır.
Yöntem: Çalışmanın yöntemi betimsel yöntem içerisinde yer alan tarama modelindedir. Tarama modelleri,
geçmişte ya da halen var olan bir durumu, var olduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan bir araştırma yaklaşımıdır.
İlköğretim müzik dersi programının öğrenme alanları içerisindeki kazanımlarının, orta öğretim genel
müdürlüğünün yayınlamış olduğu güzel sanatlar lisesi müzik bölümü yetenek sınav değerlendirme çizelgesinde
yer alan ölçütlere göre uygunluğu incelenmiştir.
Bulgular: İlköğretim müzik dersi öğretim programı ile güzel sanatlar lisesi müzik bölümü yetenek sınavı
değerlendirme çizelgesi karşılaştırıldığında, sınavın müziksel işitme aşamasının yalnızca tek ses işitme bölümüne
hazırlık sağlanabildiği, çok ses işitme bölümüne hazırlık sağlanamadığı, sınavın ritimsel bellek aşamasına ve
ezgisel bellek aşamasına doğrudan hazırlık sağlanamadığı, sınavın müziksel söyleme ve çalma aşamasına kısmen
hazırlık sağlandığı görülmektedir.
Sonuç: Bu çalışma sonucunda; ilköğretim müzik dersi müfredatının, ortaöğretim kurumları müzik bölümü
yetenek sınavlarına hazırlayıcılığının ya da sınavın içeriğinin müzik dersi müfredatının kazanımları doğrultusunda
yeniden gözden geçirilerek belirlenmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın güzel sanatlar liseleri gibi
müzik yetenek sınavıyla öğrenci alan ortaöğretim kurumları için de örnek teşkil etmesi beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: müzik eğitimi, güzel sanatlar lisesi, müzik dersi, müzik yetenek sınavı
Sunum: Sözlü
398