volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

193 COMMENTARIES IN GENESIN. 194
ad tempus tolérât: imo benigne ac liberaliter eos
tractans, sua indulgentia certat cum eorum ingratitudine.
Licet tarnen ipsi in sua luxuria exsultent,
imo ferociant contra Deum, monontur filii Dei ne
illorum fortunae invideant, sed paulisper exspectent
dum eos Dominus ab ebrietate excitans ad horribile
iudicium vocet. Ideo (Ezechiel 16, 49) de Sodomitis
loquens, causam exitii illis fuisse commémorât quod
saturi pane et vino, ac delitiis referli, superbam
crudelitatem in pauperes exercuerant.
14. Et Iehova dixit ad Abram. Nunc refert
Moses, postquam divisus fuit Abram a suo nepote,
placando eius animo adhibitum fuisse divinitus solatium.
Non dubium est quin acerbissimum fuerit
divortii illius vulnus, quum ablegare coactus est
quern sua vita non minus carum habebat. Quum
ergo loquutnm esse Dominum refert, notanda est
temporis circumstantia : quasi dicoret, allatam esse
medicinam quae dolorem eius leniret. Atque ita
docet optimum remedium mitigandae et curandae
tristitiae in verbo Dei esse positum.
Leva nunc oculos tuos. Quum semini Abrae
Dominus terram promittit, admirabile eius consilium
in discessu Lot perspicimus. Terram uni destinaverat
: si cum eo Lot mansisset, permixti fuissent
utriusque liberi. Vitiosa quidem fuit dissidii
causa: sed Dominus pro immensa sua sapientia in
bonum finem convertit, ne quam haereditatis partem
posteri Lot occupent. Haec ratio est cur dicat:
Quacumque terra pater, earn tibi ac filiis tuis addico.
Quare non est cur tibi minium tristis ac molesta
sit ista solitudo, et orbitas, cui praeclara merces
deinde constabit. Etsi enim idem iam Abrae promissum
fuerat: Deus tarnen suam promissionem
nunc, accommodât ad praesentis tristitiae remedium.
Atque ita tenendum est, non modo repetitam fuisse
promissionem quae Abrae fidem aleret ac stabiliret:
sed datum singulare oraculum unde disceret Abram
semini suo fuisse consultum, dum Lot fuerat ab eo
divisus. Lutheri speculatio hie (ut aliis locis) nihil
habet solidi, quod Deus per prophetam quempiam
loquutus sit. Quum terra in saeculum promittitur,
non simpliciter notatur perpetuitas: sed quae finem
accepit Christi adventu. De ea voce oSlJ? inscite
rixantur Iudaei: sed quum varie sumatur jn scriptura,
hoc loco (ut nuper attigi) totum legis tempus
complectitur: sicuti foedus quod pepigit Dominus
cum veteri populo, pluribus locis vooatur aeternum:
quia officium Christi fuit mundum suo adventu
renovare. Atqui mutatio quam Christus attulit,
non abolitio fuit veterum promissionum, sed
potius confirmatio. Quod ergo nunc Deus non populum
unum habet peculiarem in terra Chanaan, sed
ubique diffusum per omnes mundi plagas, id non obstat
quominus rite promissa fuerit aeterna terrae possessio
semini Abrae usque ad futuram renovationem.
Calvini opera. Vol XXIIL
16. Et ponam semen tuum sicut ptdverem. Ego
omissis argutiis, in quibus alii de nihilo philosophantur,
simpliciter pulveri semen Abrae conferri
interpreter propter immensam multitudinem : nee
certe aliunde petendus est sensus quam ex verbis
Mosis. Neccsse autem fuit hoc adiungi, Deum Uli
semen suscitaturum, quo adhuc carebat. Videmus
autem ut Deus semper eum in verbo suo contineat,
et ab ore suo pendere velit. Pulverem respicere
iubetur Abram: sed ubi oculos in domum suam
convertit, quid simile habet cum immenso pulvere
orbitas? Hoc ergo iuris vendicat Dominus, et tribui
vult verbo suo, ut solum nobis sufficiat. Hoc
etiam magis ridiculum videtur quod iubet Deus
Abram peregrinari donee lustraverit totam terram.
Quorsum enim hoc facturus est, nisi ut clarius
agnoscat se inquilinum, et continua inquietudine
frustra confectus, de stabili fixaque possessione desperet?
Quomodo enim sibi persuadeat se eius
terrae esse dominum ubi vix aquam bibere licet,
quamvis puteos magno sudore effoderit? Verum
haec sunt fidei oxercitia, ut in verbo cernât quae
procul absunt, et sensus carnis latent (Heb. 11, 1).
Est enim, fides adspectus rerum absentium : et verbum
habet instar speculi, in quo absconditam Dei
gratiam cernât. Nee hodie dissimilis est piorum
conditio: nam quum omnibus sint odio, contemptui
et probris subiaceant, vagentur instabiles, pellantur
etiam interdum hue et illuc, nuditate et
inopia laborent: mundi tarnen haereditatem, quae
promissa est, apprehendere ipsos oportet. Ergo
discamus sic terram perambulare, ut omni quiete
exclusis unicum supersit refugium ad verbi spéculant.
18. Et tetendä Abram tàbernacuîum. Hic Moses
narrât sanctum virum nova Dei promissione
erectum, terram magno animo peragrasse, quasi
solo intuitu earn sibi subiieeret. Ita videmus quantum
illi profuerit oraculum: non quod aliquid insolitum
audierit ex ore Dei, sed quia aptam praesenti
dolori medicinam et tempestivam habuit, ut colleoto
animo in coelum consurgeret. Tandem sanctum
virum commémorât Moses peracto circuitu reversum
esse ad queroetum aut vallem Mamre, ut
illic habitaret. Sed rursus pietatem eius commendat,
quod erecto altari Deum invooaverit. Porro
iam aliquoties exposui quid hoc valeat: nam ferebat
ipse altare in corde suo: sed quum profanis altaribus
plena esset terra, in quibus Chananaei et aliae
gentes cultum Dei adulterabant, professus est Abram
se verum Deum colère: neque id fortuit», sed quemadmodum
ex verbo patefacta illi ratio «rat. Inde
colligimus, altare, cuius fit mentio, non temere eius
manu erectum, sed eodem Dei verbo consecratum
fuisse.
13