volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

€07 OOMMENTARIÜS IN GENESIN. 608
similitudinem mutat, quia Ioseph siinilem facit
strenuo iaculatori, cuius arcus non languescit, et
cuius brachia non laxantur, nee quidquam remittunt
ex suo vigore: quibus verbis praedicat invietam eius
fortitudinem, quia nullis quamlibet duris infestisque
ictibus sueeubuit. Simul tarnen admonet, non propria
virtute stetisse eius brachia, sed roborata fuisse
Dei manu : quem insigni elogio nominat fortem
Iacob: quia suam fortitudinem praeeipue in occlesia
conspici vult, ac fulgere. Interea déclarât àuxilium
quo adiutus fuit Ioseph, inde profectum esse, quia
domuin illam sibi Dens cooptasset. Nam hoc sollicite
curarunt saneti patres, ut sibi et suis in memoriam
veniret gratuitum Dei foedus, quoties aliquod
beneficium eius praestitum fuerat. Et certe
turpis socordiae est non inquirere ex quo fonte
bibamus aquam. Interea tacite decern filiis suis
exprobrat impium et sacrilegum furorem, quod
necem fratri suo machinando, gigantum more bellum
cum Deo gesserint: simul in posterum admonet, ut
Dei potius tutela protegi malint quam eum sibi
infensum sentire, quia pariter omnibus auxiliari
velit. Hinc autem communiter ad omnes pios
manat yalde utilis consolatio, dum in medio ecclesiae
residere audiunt Dei virtutem: modo etiam in
ipso uno glorientur: sicuti Psalmus 20, 8 docet:
Hi in curribus, illi in equis, nos autem in nomine
Domini invocabimus. Cavendum ergo est filiis
Iacob, ne viribus suis confisi, se praeeipitent, sed
potenter ac magnifiée se gérant in Domino. Quod
proximo sequitur, varias expositiones admittit. Quidam
vertunt: Inde pastor lapis Israël, ac si diceret
Iacob ipsum fuisse nutritium et rupem, vel fulturam
domus suae. Alii legunt: Pastor lapidis, in genitivo
casu: quod mihi placet, nisi quod in sensu, meo
iudicio, errant, dum lapidem aocipiunt pro familia.
Ego ad Deum refero, qui pastoris munus servo suo
iniunxit: quemadmodum si quis conductitii hominis
opera utitur ad gregem suum pascendum. Unde
autem factum est ut gentem suam aleret nisi quia
divinae beneficentiae erat minister? Porro sub hoc
typo depicta est nobis imago Christi, qui antequam
emergoret victor mortis et autor vitae positus fuit
in scopum contradictionis, in quern certatim omnes
iaculati sunt : sicuti nuno quoque eius exemplo ecolesiam
multis iaculis configi oportet, ut admirabili Dei
auxilio servetur. Porro ne maligne fratres invideant
sancto Ioseph, amabilem eius victoriam ipsis reddidit
Iacob: ideo liberatum fuisse docens, ut eorum
nutritius fieret vel pastor.
25. A Deo patris tui. Iterum plenius confirmât
Ioseph, non propria industria, sed Dei gratia
ereptum fuisse ex morte, et in tantam dignitatem
.. invectum : minime autem dubium est quin omnibus
piis commendet meram Dei bonitatein, ne quid sibi
arrogent, sive elapsi Bint ex periculis, sive con-
scenderint aliquem honoris gradum. A Deo patris.
Hoc titulo Deum insigniens, rursus ex foedere, et
gratuitae adoptionis fonte dérivât quidquid bonorum
percepit Ioseph: ac si dixisset, quod paternam
Dei curam in te iuvando expertus es, volo hoc foederi
quod mecum pepigit, acceptum referas. Interim
(ut alibi dictum est) Deum ilium quern postèris
colendum tradidit, ab omnibus fictitiis idolis separat.
Postquam autem tarn in victu quam in sobole et
eius conservation modis omnibus Ioseph benedictum
fore testatus est, propinquam et fere praesentaneam
vim huius suae benedictionis asserit, dicens
se effioacius ei benedicere quam ipse benedictus
fuerit a patribus. Quanquam enim ab initio verax
fuerat Deus in suis promissis, effeotum tarnen perinde
distulit, ac si verbis tantum Abraham, Isaac
et Iacob lactaret. Nam quoùsqué in Aegypto multiplicati
sunt patriarchae : ubi immensum illud semen
quod aequaret arenam maris et Stellas coeli? Non
abs re igitur Iacob maturum venisse tempus pronunciat
quo vis benedictionum emerget, quae velut
in profundo latuerat. Porro haec comparatio nobis
hodie longe plus alacritatis addere debet, nam plena
gratiae Dei ubertas,' quae in Christo affluxit, quidquid
bonorum percipit et sensit Ioseph, oentuplo
superat. Quod de extremitate rnontium subiicitur,
quidam ad locorum distantiam, alii ad temporis perpetuitatem
referri volunt. Nee male conTehit uterque
sensus: vel quod félicitas Ioseph se longe lateque
ad extremos usque mundi colles diffundet, vel
quod durabit quousque stabunt colles saéeuli, qui
sunt firmissima terrae portio. Quanquam certior
ac magis gonuinus sensus ex altoro loco, ubi Moses
benedictionem hanc repetit, colligitur : nempe terrae
ubertatem diffusum iri usque ad montium vertices,
montes autem perpetuos vocari quasi celeberrimos.
Dicit autem fore super caput ipsius, ne putetur
vota sua in aerem spargere. Nam hao voce notatur
subsi8tentia, ut ita loquar. Tandem vocat Ioseph
TU inter fratres, vel quia sit eorum corona, propter
communem gloriam quae ab ipso in omnes redundat:
vel quia propter dignitatem qua excellit,
ab omnibus sit segregatus: utroque enim modo
sumi potest. Sciendum tarnen est excellentiam hanc
fuisse temporalem, quia ipsum simul cum aliis in
ordinem cogi oportuit, ut sceptro Iudae se submitteret.
27. Beniamvn, ut lupus. Quidam ex Iudaeis
damnari putant Beniamitas, qui quum scelestas
libidines inter se grassari tanquam praedones passi forent,
demum ob stupratam Levitae uxorem, horrenda
clade excisi sunt ac fere deleti. Alii, honorificum
esse encominum volunt, quo ornetur Saul, vel
Mardoohaeus, qui ambo fuerunt ex tribu Beniamin.
Nostri parum apte ad Paulum apostolum torquent,
qui ex lupo conversus est in dispensatorem. Mihi