volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

107 COMMENTABIUS IN GENESIN. 108
laudata fuit. Nee vero rude fuit aut barbarum saeculum,
quod coinplures habuit praestantissimos doctores.
Unde oolligimus, raram et prope unicam huius
saneti viri fuisse probitatem, quem a communi
ordine spiritu3 sanctus eximit. Interea, ne abripiant
nos perversi eorum mores quibuscum versamur,
hie nobis ostenditur cavendi ratio. Est enim publica
consuetudo violenta tempestas: quia et facile patimur
a multitudine nos hue illuc abduci: et quod
U8U receptum est, quisque rectum ac licitum esse
putat. Nempe ita porci alii ex aliis pruriginem
contrahunt: nee ulla deterior est vel magis sontica
contagio quam ex malis exemplis. Quo diligentius
notanda est brevis ista iutegrae vitae definitio,
quod Henoch cum Deo ambulaverit. Nunc glorientur
qui volent se ex aliorum consuetudine vivere. At
spiritus Dei bene riteque vivendi regulam constituit,
ubi ab hominum exemplis disceditur,' qui vitam
suam ac mores ad Dei legem non formant. Nam
qui posthabito Dei verbo ad imitationem mundi
se prostituit, cum diabolo vivere censendus est.
Porro (ut nuper attigi) non spoliantur alii omnes
iustitiae laude: sed exemplum singulare nobis in
persona unius hominis statuitur, qui in horrenda
dissipatione firmus stetit: ut discamus in Deum
magis quam in homines esse intenti, si vitam recte
et ordine componere libeat. Nam perinde valet
loquutio qua utitur Moses, ac si dixisset, ne hominum
corruptelis abduceretur, habuisse unius Dei
respectum, ut pura conscientia, tanquam sub eius
oculis, probitatem coleret.
M non fuit quia Mit ipsum Deus. Impudenter
contentiosus erit qui non fatebitur aliquid extraordinarium
hie notari. Tolluntur quidem omnes e
mundo per mortem: sed clare exprimit Moses,
Henoch insolito modo, et praeter consuetum morem
fuisse a Domino receptum. Nam npb Hebraeis
assumere non minus quam tollere significat. Caeterum
omissa voce, rem ipsam tenere sufficit: Henoch
in medio vitae cursu repente, et inusitato
exemplo evanuisse ex hominum conspectu, quia
Dominus eum abstulit: quemadmodum et de Helia
factum legimus. Quum in raptu Henoch editum
fuerit specimen immortalis vitae, non dubium est
quin sanctorum animos erigere voluerit Deus certa
fiducia ante mortem, et hac consolatione mitigare
terrorem quern concipere ex morte poterant, quia
scirent meliorem vitam alibi repositam esse. Mirum
autem est, hoc fiduciae et consolationis subsidio
privatum fuisse Adam. Nam quum eius auribus
assidue insonaret terribile illud Dei iudicium, Morte
morieris: solatio aliquo magnopere egebat, ut in
morte aliud conoiperet quam maledictionem et
interitum. Atqui annis post eius mortem centum
quinquaginta, vel circiter, accidit raptus Henoch,
qui futurus erat quasi visibile speculum beatae resur-
rectionis, quo illustratus aequo animo ad migrationein
se accingeret. Sed quum Dominus poenam
infligens moderatus esset rigorem suum, atque ex
ore eius audivisset ipse Adam, quod eum non mediocriter
levare poterat: hoc remedii genere contentus,
debuit patienter ferre turn crucem continuam
in mundo, tum acerbum et tristem exitum.
Sed quum alii non perinde instructi essent manifesto
oraoulo ad sperandam ex serpente victoriam,
communis fuit in raptu Henoch piis omnibus doctrina,
ne spem suam haberent inolusam vitae mortalis
finibus. Nam testimonium divini erga eum
amoris fuisse hunc raptum demonstrat Moses, dum
piae et integrae eius vitae coniungit. Atqui vita
privari, non est per se optabile. Sequitur ergo
meliore hospitio fuisse exceptum: imo quum esset
inquilinus in mundo, receptum in coelestem patriam
fuisse. Quod etiam satis clare docet apostolus
ad Hebraeos 11, 5. Porro si quaeratur quorsum
translatus fuerit Henoch, et qualis nunc sit eius
conditio: respondeo, privilegio singulari talem eius
fuisse transitum qualis aliorum hominum futurus
era*. Etsi enim ipsum exuere oportuit quod corruptibile
erat, exemptus tarnen fuit a violenta separatione
quam natura refugit. In summa, eiusmodi
raptus placida fuit laetaque migratio ex mundo.
Neque tarnen in coelestem gloriam receptus est,
sed tantum praesentis vitae miseriis solutus, donee
veniret Christus resurgentium primitiae. Et quum
unum fuerit ex ecclesiae membris, exspectare eum
necesse est donee prodeant omnia simul Christo obviam,
ut totum corpus capiti uniatur. Si quis illud
apostoli obiiciat: Constitutum esse omnibus semel
mori (Heb. 9, 27): facilis est solutio, quod mors
non semper divortium sit animae a corpore: sed
mori dicuntur qui corruptibilem exuunt naturam:
qualis erit mors eorum quos dies ultimus superstates
inveniet.
29. Vocavit nomen eius Noah, dicens: Iste consolabitur
nos ai oper. In lingua hebraica etymologia
verbi DTO, nomini niJ non respondet: nisi literam
D supervacuam esse dicamus, ut interdum in
compositione quaedam literae redundant, nu significat
quietem dare: OI"D vero consolari. A priore
verbo deducitur nomen Noah. Quare vel est literae
unius in alteram transmutatio, vel allusio est duntaxat
ubi dicit Lamech, Iste nos consolabitur ab
opère nostro. Quantum ad rem pertinet, nulla est
dubitatio: quin sibi levationem aut solatium a laboribus
promittat. Sed quaeritur unde spem istam
de filio conceperit, cuius nullam adhuc indolem
cernebat. In eo non male sentiunt Iudaei, quod
vaticinium esse docent: sed nimis crasse ad agrioulturam
restringunt, quod ad omnes vitae huius
aerumnas patet, quae ex Dei maledictione procedunt,
et fructus sunt peccati. Equidem sic statuo,