volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

587 COMMENTARIUS IN GENESIN. 588
Iacob uter sit altero dignior, sed tantum pronunciat
quid Deus apud se de utroque decreverit, et quid
futurum sit longo post temporis successu. Causas
ergo non aliunde aocersit, sed hac una eontentus
est, quod multiplicabitur Ephraim prae Manasse.
Et certe in solo Dei consilio abscondita est nostra
dignitas, donee vocatione sua palam faciat quid
nobis fieri velit. Interim tollitur prava aemulatio,
qutim Manasse sua sorte contentum esse iubet.
Prorsus itaque insaniunt qui aridas et perforatas
cisternas effodiunt, ubi causas reperiant divinae
adoptionis, quum ubique uno verbo definiat scriptura,
Tocari in salutem quos Deus elegit: primum
vero electionis fontern, liberum eius beneplacitum
esse (Rom. 8, 29). Forma benedictionis, quae paulo
pöBt refertur, melius confirmât quod attigi, commendari
in utroque Dei gratiam, ut Manasse sibi plus
datum esse reputans quam fuerit promeritus, fratri
suo non invideat. Caeterum istud benedicere in
Ephraim et Manasse non accipitur ut prius quum
dictum est, benedicentur omnes gentes in semine
tuo: sed simplex sensus est, conspicuam in duobus
filiis Io8eph Dei gratiam fore, ut populus Israel
exemplar bene precandi inde sumpturus sit.
21. Et dixit Israel ad Ioseph. Repetit Iacob
quod dixerat. Et certe omnibus eius filiis, praesertim
vero ipsi Ioseph et filiis non una vel simplici confirmatione
opus fuit, ne stationem sibi figèrent in
Aegypto, sed animis habitarent in terra Chanaan.
Mortis suae in hunc finem meminit, ut aeternam
Dei veritatem minime ab hominum vita pendere
admoneat: ac si dixisset, vita quidem mea, utbrevis
et caduca fuit, dilabitur: sed promissio Dei, quae
nullum habet finem, me quoque mortuo vigebit.
Nulla filiis yisio ostensa fuerat, sed sanctum senem
Deus intermedium foederis sui sponsorem ordinaverat.
Sedulo itaque iniunctum sibi munus exsequitur,
mature praecavens, ne suo interitu vacillet
eorum fides. Sic quum Dominus per homines mortales
verbum suum mundo tradiderit, quam vis illi
peracto vitae curriculo secundum carnem mortui
eint, non tarnen simul exstineta est vox Domini,
sed nos hodie vivificat: ideo Petrus se daturum
operam soribit ut post suum discessum doctrinae
sibi commissae ecolesia sit memor (2. Petr. 1, 15).
Ad terram patrum vestrorum. Non abs re sibi
et patribus vendicat terrae dominium, in qua semper
vagati fuerant tanquam exteri: nam quia videri
poterat quodammodo intereidisse Dei promissio,
filios erigit in bonam spem, et heroico animo pronunciat
terram esse suarn' in qua vix tandem sepulcrum
adeptus est, idque precario. TJnde autem
tanta fiducia, nisi ut ad fidem verbo Deo habendam
suo exemplo assuefaciat filios? Haec autem nobis
etiam communis est doctrina: quia nunquam satis
solide innitimur Dei verbo quamdiu sensibus nostris
sumus affixi. Imo donee eousque emergat fides ut
appréhendât quae proeul remota sunt, neseimus
quid sit loquenti Deo subscribere.
22. Ego dedi tibi partem. Hic Iacob ut plus
animi faciat filio Ioseph, partem unam ei assignat
extra sortem. Secus alii exponunt. quod duplicem
ipsum haeredem nuneupans in duobus filiis, supra
alios una portione omet. Sed minime dubium est
quin certam regionem notet. Et Iohannes cap. 4, 5
controversiam dirimit: nam de agro vicino urbi
Sichar, quae olim Sichima fuerat, loquens, eum esse
dicit quem Iacob donavit filio Ioseph. Et Iosue
ultimo capite 32 dicitur venisse in possessionem
duobus filiis Ioseph. Caeterum in voce DDl^ quae
partem Hebraeis significat, allusio est ad nomen
proprium loci. Sed hie exoritur quaestio, quomodo
agrum illum sibi partum dicat gladio et arcu, quem
peeunia emerat: sicut dictum fuit supra 33, 19 et
iterum refertur praedioto capite Iosuae. Bed quia
exigua tantum agri portio, ubi tabernacula locaret,
empta fuerat, non dubito quin hic longe amplius
spatium complexus fuerit. Nam ex pretio aestimare
promptum est quantulus fuerit fundus ille quem
ante excidium urbis possideat. Donat ergo nunc
filio Ioseph non modo locum sui tabernaculi, qui
centum nummis constiterat, sed agrum qui publicus
fuerat urbis Sichimae. At videndum est quomodo
partum suo gladio fuisse dicat, quum incolae sceleste
et crudeliter a Simeone et Levi occisi fuissent:
quomodo igitur ab Ulis iure victoriae eripi potuit
quibus bellum iniuste illatum est? vel potius in
quos sine bello perfide saevitum fuit? Hieronymus
ad allegoriam confugit, quod vel peeunia, quae robur
vocatur, vel iustitia partus fuerit. Alii prolepsin
esse existimant, quasi de futura acquisitione loquatur
Iacob : quod etsi non repudio, videtur tarnen nonnihil
coactum. Ego hue potius inclino: primum
quod velit testari, nihil se duobus filiis Simeon et
Levi eripere, qui latronum more grassati, non fuerant
legitimi victores, neque unquam potiti fuissent
uno agri pede post stragem editam. Adeo enim
illis nihil accessit, ut patrem fugere coegerint: nee
patuisset effugium nisi miraculo fuissent erepti.
Caeterum ubi inani titulo eos exuit Iacob, ius victoriae
ad se transfert, quasi divinitus sibi concessum.
Etsi enim ab eorum scelere semper abhorruit, et
illud proximo capite detestabitur: quia tarnen armaverant
totam eius domum, quasi sub eius auspieiis
militarunt. Quod libenter fecisset, consequi non
potuit, ut salvi essent cives Sichimae: agrum
tarnen eorum interitu vaouum et desertum, ideo
suum facit, quia in eius gratiam homieidis Deus
pepercerat.