volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE
volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE
volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
325 COMMENTAßlUS IN GENESIN. 326<br />
tarn hominibus quam Deo déferre licet, sed diverso<br />
fine: mutuo homines coram hominibus, vel genu<br />
flectunt, vel caput incurvant, nempe politici honoris<br />
causa. Idem si religionis causa fiat, sacrilegium<br />
est. Religio enim non alium quam unius Dei cultum<br />
admittit. Ac pueriliter nugantur qui in vocibus<br />
duliae et latriae fucum faciunt, quum scriptura<br />
generaliter adorationem ad homines transferri prohibeat.<br />
Caeterum ne quis miretur Abraham tarn<br />
suppliciter et submisse agere, sciendum est id fuisse<br />
ex communi more et usu. Orientales enim immodicos<br />
fuisse in caeremoniis notum est. Si Graecos<br />
vel Italos conféras nobiscum, sumus illis parciores.<br />
Atqui Aristoteles quum de Asiaticis et aliis barbaris<br />
loquitur, vitium illud notât quod nimis multas habeant<br />
adorationes. Quare non est quod nostris<br />
moribu8 metiamur hunc honorem, quem populo<br />
terrae exhibuit Abraham.<br />
8. Si est in animis vestris. Eos deprecatores<br />
constituit Abraham apud Hephron, ut sibi duplicem<br />
speluncam vendat. Quidam speluncam sic fuisse<br />
compositam putant, ut altera superior fuerit,<br />
altera inferior. Liberum sit cuique sequi, quod<br />
magis placuerit: ego tarnen potius divino unum<br />
fuisse aditum, sed intus medio interstitio divisam<br />
fuisse speluncam. Hoc potius ad rem pertinet quod<br />
Abraham iustum pretium offerens, aequitatem colit<br />
ac servat. Quotusquisque reperitur qui in emptionibus<br />
et aliis negotiis, non suum commodum captet<br />
ex aliéna iactura? Nàm dum venditor duplo maiorem<br />
quam aequum est, indicaturam facit, ut quamplurimum<br />
ab emptore extorqueat: rursus emptor<br />
venditorem tergiversando ad vile pretium trauere<br />
conatur, nullus est licitandi finis. Quantum vis<br />
autem speciosos habeat colores avaritia, facit tarnen<br />
ut rectitudinis et iustitiae hinc inde obliviscantur<br />
qui inter se contrahunt. Hoc etiam deinde notare<br />
operae pretium est, quod saepius edicit Abraham<br />
se agrum emere in sepulturae usum. Atque in ea<br />
re tarn verbosus est Moses, ut discamus cum patre<br />
nostro Abraham ad spem resurrectionis mentes<br />
nostras erigere. Dimidiam sui partem ablatam esse<br />
videbat: sed quia certus erat non exsulare uxorem<br />
a regno Dei, mortuam in sepulchro recondit, donee<br />
simul colligatur.<br />
11. Audi me. Tametsi serio instabat Hephron,<br />
ut gratis Abrahae agrum donaret, manet tamen<br />
fianctus vir in suo proposito, ao tandem eum precibus<br />
suis ad venditionem agri cogit. Dum se excusat<br />
Hephron, magis exiguum esse pretium dicit<br />
quam ut contendere debeat Abraham : quadringentis<br />
autem siclis aestimat. lam quum Iosephus siclum<br />
sanotuarii valuisse dicat quatuor drachmas Atticas,<br />
si de illo sermo habetur, ex supputatione Budaei<br />
•colligimus pretium agri fuisse circiter ducentas et<br />
quinquaginta libras Francicae monetae: si de com<br />
muni siclo intelligas, erit dimidia summa. Non<br />
tarn scrupulosus erat Abraham quin recepturus<br />
fuerit maius aliquod donum, nisi certa ratio obstitisset.<br />
Amplius enim muneribus tarn a rege<br />
Aegypti quam a rege Gerar donatus fuit: sed regulam<br />
illam tenuit, neque omnia, neque passim,<br />
neque ab omnibus sumenda esse. Nuper autem<br />
exposui agrum émisse ne pedem terrae ullius hominis<br />
dono possideret.<br />
16. Et appendit Abraham. Nescio quid Hieronymo<br />
venerit in mentem, quum dicit literam unam<br />
detractam esse ex nomine Hephron postquam<br />
Abrahae precibus victus, pecuniam pro agro accepit:<br />
quia vendito sepulchro truncata fuit vel imminuta<br />
eius virtus: nam et nomen Hephron postea<br />
quoque eodem modo quo ante scriptum legitur.<br />
Neque hoc ipsi Hephron imputari debuit in peccatum,<br />
quod legitimum fundi sui pretium coactus<br />
accepit, quum liberaliter dare paratus foret. Si<br />
quid in ea re peccatum sit, totam culpam sustinet<br />
Abraham. Sed quis iustam venditionem damnare<br />
audeat in qua utrinque religio, bona fides et aequitas<br />
servatur? Atqui sepulchri respectu agrum emebat<br />
Abraham: sed an ideo gratis cedere debuit<br />
Hephron, ac sepulchri praetextu iure suo fraudari?<br />
Videmus ergo meras esse nugas. Canonistae tamen,<br />
ut praeposteri sunt et insulsi, temere arrepto Hieronymi<br />
dicto, statuerunt immane fore sacrilegium,<br />
si vendantur sepulchra. Interim tamen omnes sacrifici<br />
papales nundinationem istam secure exercent:<br />
et quum fateantur coemeterium commune esse<br />
sepulcbrum, nullum effodi patiuntur nisi soluto<br />
pretio.<br />
Argenteos transeuntes per mercatores. Sic loquitur<br />
Moses, quod hie pecuniae usus mutua sit inter<br />
homines communicatio. Ea autem praecipue versatur<br />
in mercibus emendis et vendendis. Quod<br />
autem in fine capitis dicit Moses, agrum ab Hethaeis<br />
Abrahae stabilitum fuisse in possessionem:<br />
sensus est, emptionem fuisse publice consignatam:<br />
licet enim privatus homo venderet, populus tamen<br />
interfuit, ratumque habuit quod a duobus contractum<br />
erat.<br />
CAPUT XXIV.<br />
1. Abraham autem senex venit in dies, et Iéhova<br />
benedixerat Abraham in omnibus. 2. Et dixit Abraham<br />
ad servum suum seniorem domus suae, qui<br />
praeerat omnibus quae er ant ei: Pone nunc manum<br />
tuam sub femore meo. 3. Et adiurabo te per Iehovam<br />
Deum coéli, et JDeum terrae, quod non capies<br />
uxorem ftlio meo de fiUabus Chenaanaei, in cuius<br />
medio ego habito: 4. Sed ad terram meam, et ad<br />
21*
Change language