volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

427 COMMENTARY 3 IN GENESIN. 428
addictus, vel in metallum damnatus foret. Proinde
nos quoque eius exemplo discamus, ubi Dominus
nos vocat, fortiter contra omne genus obstacula
eniti: nee miremur si multae arduae difficultates se
nobis ingérant.
22. Et' nunciatum fuit. Tridui spatium Dominus
servo suo dedit, donee traiecto Euphrate in
fines terrae promissae ingressus esset. Et forte
interea refrixit iracundia Laban, cuius primo fervore
saeviores fuissent impetus. Quod autem deinde
permisit in medio itinere eum intorcipi, voluit hoc
modo suum auxilium illustrius feddere. Optabile
quidem erat non interpellari eius cursum, nee hostili
soceri adventu mortis terrorem ei incuti: sed
quum* Laban instar truculentae ferae nihil quam
caedes spirans, repente a Domino compescitur, hoc
ad confirmandam sancti viri fidem longe aptius et
utilius fuit. Nam sicuti in ipso iuvando clarius
enituit Dei potentia: ita eius praesidio fretus, per
reliquas tentationes animosius perrexit. Quo docemur,
quae nobis ad tempus molestae sunt perturbationes,
eas tarnen in salutem cedere : si modo obedienter
nos Dei arbitrio subiicimus, qui ita nos consulta
exercèt, ut re ipsa melius ostendat quam de
nobis gerit curam. Triste erat ac miserabile spectaculum,
quod Iacob tantam- familiam trahens, profugeret
quasi sibi male conscius: hoc vero longe
acerbius, magisque formidabile quod Laban eius
capiti imminet, exitium intentans. Modus vero
liberationis qui describitur a Mose, omnibus triumphis
nobilior fuit. Nam Deus e coelo ad opem
servo suo ferendam descendons, se medium opponit,.
ac momento compescit indomitum ilium furorem
quo ardebat Laban.
23. Et assequutus est eum in itinere septem dierum.
Quia iam placata, vel saltern fraenata erat
crudelitas Laban, non audet atrocius minari: sed
deposita ferocia, ad fictas et mendaces blanditias
descendit. Factam enim sibi iniuriam conqueritur,
quod celatus fuerit de discessu Iacob, quern solenni
gaudio prosequi in signum paterni amoris optasset.
Ita hypocritae, ubi ablata illis est laedendi et nocendi
facultas, falsis querimoniis bonos et simplices
onerant, quasi penes ipsos resideat culpa.
Quare si quando iniqui homines et perfidi, ubi nos
improbe vexaverint, praetextum aequitatis a sua
parte obtendunt, devoranda est nobis haec iniquitas :
non quod prorsus omittenda sit iusta defensio, sed
quia effugere non possumus quin perversi homines
semper ad maledicendum facundi sint, ac scelerum
culpam in nos, qui sumus innoxii, sine pudore retorqueant.
Interim prudenter cavendum est ne occasionem,
quam captant, ipsis demus.
29. Est fortitudo in manu mea. Diversa est
apud Hebraeos loquutio: Manus mea est ad robur,
sensus tarnen clarus est, quod denunciat Laban sibi-
ultionem esse in promptu. Quidam exponunt; Manus
mea est ad Deum: sed ex aliis locis apparet,
bit pro virtute accipi. Verum stulta iactantia inflatus
Laban, secum ipse pugnat. Nam quum a
Deo prohibitus fuerit quidquam tentare adversus
Iacob, ubinam erunt illae vires quas praedicat?
Videmus itaque ut caeco impetu se praecipitet,
quasi pro sua libidine quidvis invito Deo ppssit.
Deum enim sibi adversum esse sentiens, gloriari
tarnen de suis viribus non dubitat. Quorsum id nisi
tanquam futurus Deo superior? Denique semper
incredulitatis comes estsuperbia: ut increduli quamvis
fracti, contra Deum tamen proterve insurgere
non desinant. Accedit deinde aliud malum, quod
se a Deo iniuste opprimi causantur.
Sed Deus patris vestri. Çur non etiam fatetur
Deum suum, nisi quod prius eius mentem fascinavit
Satan, ut in tenebris errare malit quam se ad
oblatam lucem vertere? Yelit nolit, cedere cogitur
Deo Abrahae: et tamen débita ilium gloria fraudât,
common titias deitates, in quibus detentus fuerat,
retinens. Videmus ergo ut impii, licet Dei virtutem
experti, non tarnen eius imperio se in solidum
subiiciant. Quare ubi se patefecit nobis Deus, simul
petendus e coelo est spiritus mansuetudinis,
qui in illius obsequium nos flectat et subigat.
30. Utquid furatus es deos meos. Hoc secundum
est accusationis caput quo gravatur Iacob,
quod non desiderio patriae, neque alia iusta et probabili
causa discesserit: quandoquidem furto se
implicuit. Grave et probrosum crimen, a quo tamen
procul aberat Iacob. Sed hinc discamus neminem
tarn innoxie posse vivere in mundo, quin
probra interdum et dedecoris notas immerito sustineat.
Quoties id nobis contigerit, sustentet nos
eximia ilia promissio, quod Dominus suo tempore
innocentiam nostram instar aurorae proferet. Nam
hoc artificio nos a studio recte agendi abducere
molitur Satan, quum citra culpam nostram falsis
calumniis traducimur. Atque ut ingratus est mundus,
pessimam saepe mercedem benefactis rependit.
Reperti sunt quidam qui heroica magnitudine sinistres
rumores contemnerent, quia pluris apud eos
esset recta conscientia quam perversa populi opinio.
Sed fidèles, ne unquam eos deficiat conscientia, in
Deum respicere convenit. Caeterum videmus ut
Laban D'Sin vocet deos: non quia deitatem illic
putaret esse inclusam, sed quia in honorem deorum
imagines illas colebat. Vel potius quod Deo sacra
facturus, vertebat se ad illas imagines. Hodie solo
vocis discrimine papistae se argute elapsos existimant,
quia idolis suis non tribuant nomen deorum.
Atqui frivolum effugium est, quum sint in re ipsa
prorsus similes: nam quidquid honoris deberi fatentur
uni Deo, coram picturis vel statuis profundunt.
Veteribus autem idololatris non defuit praetextus,