volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

345 COMMENTARIUS IN GENESIN. 346
vitae exitum nobis promisit : et quidem longe clarius dicitur ad patres suos collectus esse Abraham : quod
quam patri nostro Abrahae.
minime congrueret si evanescat hominis vita, et in
8. Et obiit Abraham. Falluntur qui putant nihilum homines diffluant: quare scriptura ita lo-
hac particula notari subitam mortem: quasi non quendo, residuum a morte facit alterius vitae sta-
diutino morbo confectus fuerit, sed exspiraverit sine tum, ut migratio e mundo non sit totius hominis
dolore. Quin potius intelligit Moses non exemptum interitus;
fuisse a communi sorte fidelium patrem: ne lan- 9. Et sepelierunt eum. Hinc apparet, quamvis
guescant nobis animi, quum exterior homo noster multo prius abdicatus esset Ismael, non fuisse tarnen
corrumpitur: sed illam renovationem, quae in spe a pâtre suo alienum, qui in celebrandis mortui exse-
est abscondita, méditantes, labascere fragile hoc taquiis filii officio fungitur. Hoc autem Ismael potius
bernaculum aequis animis sinamus. Non est igitur quam reliqui, eo quod vicinior erat.
car nos exsangue et emarcidum corpus, bebetes 12. Et istae generationes Ismael. Non est su-
oculi, tremulae manus, et membrorum omnium depervacua narratio. Initio capitis breviter attigit
fectio nos exanimet, quominus patris nostri exemplo quid factum esset filiis Oeturae. Hic consulto pro-
laeti et alacres ad mortem properemus. Oaeterum lixior est, ut demonstret ratam conspicuo effectu
tametsi commune hoc habuerit Abraham cum gé­ fuisse Dei promissionem, quam -decimo septimo canère
bumano, nempe senio concidere, et tandem pite habuimus. Primo, non vulgare fuit Dei donum,
deficere: paulo post Moses, quoad mortis formam, filios illi duodecim nasci, qui nomen et principatum
discrimen inter ipsum et promiscuum hominum in totidem familiis tenuerint. Sed quia promis-
vulgus ponit, nempe quod mortuus sit in senectute sioni eventus respondet, praecipue reputanda nobis
bona et vitae satur. Huius quidem boni videntur est Dei Veritas cum singulari benevolentia, et ho­
increduli plerumque esse participes: imo conqueritur nore quo servnm suum Abraham dignatus est,
David hoc quasi privilegio ipsos excellere: et in quando in adventitiis quoque benefieiis tarn benigne
libro lob similis habetur querimonia, ipsos féliciter ac liberaliter cum ipso egit. Nam adventitium iure
complere tcmpus suum, donee in puncto ad sepul- censebitur quod supperadditum est ultra spirituale
chrum descendant. Sed tenendum est memoria foedus. Ideo Moses postquam vicos recensuit in
quod prius dixi, praecipuam partem bonae senectu- quos distribute fuit posteritas Ismaelis, sepelit in
tis in bona conscientia, animo sereno et tranquillo posternm totam illam gentem, ut solida perpetuitas
consistera. Unde sequitur, nonnisi in veros iustitiae tantum in eoclesia maneat: iuxta illud Psalmi cen-
cultores competere quod Deus Abrahae promittit. tesimi secundi 29. v. Filii filiorum habitabunt. Ad-
Nam vere non minus quam scite dicit Plato, ') bohaec, Moses quasi digito admirabile Dei consilium
nam spem esse yyQotQÔcpov: ideoque senes male sibi ostendit, quod regionem a terra Chanaan distinctam
conscios misère cruciari, et intus lacerari quasi assignans filiis Ismael, quum illis prospexit in futu­
perpétua carnificina. Simul vero addendum est quod rum tempus, tum vacuam haereditatem filiis Isaac
Plato nescivit, hoc nobis conferre pietatem, ut bona servavit.
senectus nos ad sepulchrum usque comitetur: quia
Iranquillae mentis custos est fides. Eodem fere 18. Coram omnibus fratribus suis habitavit:
pertinet quod mox additur: Saturum fuisse dierum, Maior pars interpretum hoc accipit de morte: ac si
ut non appeteret vitae prorogationem. Videmus dixisset Moses breviorem fuisse Ismaelis vitam quam
quam multos constringat vitae cupiditas: imo ut fratrum qui diu fuerunt illi superstites. Sed quia
totus fere mundus inter fastidium praesentis vitae verbum b&i refertur ad mortem violentam, Moses
et inexplebilem famem langueat: singularis ergo autem testatur Ismaelem • fato suo, defunctum : pro-
Dei gratia vitae saturitas, ut ex ea migrare parati bari non potest ilia expositio. Chaldaeus paraphras-
simus.
tes subaudit nomen sortis: atque hune sensum elicit:
Sortem illi cecidisse ut non procul a fratribus
Et congregatus est ad populos suos. Libenter habitaret. Ego etsi in re non multum discrepo, non
amplector eorum sententiam qui hac loquutione sta- puto tarnen sic torquenda esse verba. Verbum bsi,
tum futurae vitae notari volunt, modo ne ad fidèles iacere interdum, vel quiescere, et habitare significat.
restring^s, quod faciunt illi: sed. generis humani Simplex igitur Mosis sermo est, Ismaeli datam fuisse
societatem intelligas tarn in morte quam in vita. habitationem e regione fratrum, ut vicinus quidem
Frivolum hoc forte videbitur profanis hominibus, esset, suos tamen haberet discrètes fines. Neque
quum David instar pecudum colligi dicat reprobos enim dubito quin ad oraculum respexerit quod de­
in sepulchrum: verum si propius expendas, non cimo sexto capite habuimus, ubi inter alia dicebat
exstabit haec collectio, si in nihilum redigantur angélus matri eius Hagar: Manebit coram fratribus
animae. Sepulturae continuo post fiet mentio. Nunc suis, vel figet tabernacula. Cur hoc de Ismaele
potius quam de aliis, nisi quia migrarunt in Orientalen!
plagam: Ismael vero licet gentem haberet
1) Vide quae atmotavimus ad Cap. XV. 14.