volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

435 COMMENTARIUS IN GENESIN. 436
xitque ad servos suos: Transite ante me, et intersti- castra distributos a diversis lateribus Iacob, ut
tium ponetis inter gregem et gregem. 17. Et praecepit agnosoeret se undique cinctum ac munitum esse
primo, dicendo: Si occurrerit tibi Esau frater meus, coelestibus copiis: sicuti Psalmo 34, 8. habetur,
et interrogaverit te, dicendo: Cuius es, et quo per gis, angelos, ut Dei cultores servent, castra per circui-
et cuius sunt ista ante te? 18. Dices: Servi tui Iatum ipsorum metari. Quanquam non displicet
hacob munus est, missum ad dominum meum Esau: eorum sententia qui dualem numerum loco pluralis
et ecce etiam ipse est post nos. 19. Praecepit etiam simpliciter accipiunt, ut fuerit Iacob circumdatus
secundo, etiam tertio, etiam cunctis pergentibus post continuo angelorum exercitu. Porro duplex fuit
greges, dicendo: Secundum verbum hoc loquemini ad huius visionis utilitas: nam quia sanctus vir in
Esau quando invenietis eum. 20. Et dicetis etiam, futurum tempus valde anxius erat, huhc cruciatum
Ecce servus tuus Iahacob est post nos. Dixit enim: mature illi eximere Dominus voluit, vel saltern
Placabo faciem eius munere quod vadit ante me, et levationis aliquid afferre, ne tentationi succumberet.
postea videbo faciem eius, si forte suscipiat faciem Deinde voluit, postquam liberatus esset a fratre,
meam. 21. Transivit itaque munus ante eum: et praeteriti benefioii memoriam infigere eius animo,
ipse pernoctavii node ipsa cum turma. 22. Et sur- ne quando efflueret. Seimus quam proclivis sit in
rexit node ipsa, et accepit duas uxores suas, et duas hominibus beneficiorum Dei oblivio : imo dum ma-
ancillas suas, et undecim liberos suos, et transivit vanum suam ad eos iuvandos extentam habet Deus,
dum laboc. 23. Et accepit eos, et transite fecit eos vix centesimus quisque oculos sursum attollit. Ideo
torrentem, transire inquam fecit omnia quae erant necesse fuit visibilem Dei tutelam sancto viro statui
sibi. 24. Porro remansit Iahacob solus ipse: et luc- in conspectu, ut tanquam in illustri theatro cerneret
tatus est vir cum eo donee ascendit aurora. 25. Et non fortuito se nuper ereptum esse ex manu La-
vidit quod non praevaleret ei, et tetigit palam femoris ban, sed quod angelos Dei pro se haberet pugnan-
eius, et movit se pala femoris Iahacob, ludante illo tes, ut certo speraret contra fratris conatus paratum
cum eo. 26. Tunc dixit: Dimitte me, quia ascendit sibi fore eorum anxilium: denique ut superato
aurora. Oui respondit: Non dimiUam te, nisi bene- discrimine, memor esset ab illis se fuisse proteotum.
dixeris mihi. 27. Et dixit ad eum: Quod est nomen Haec autem doctrina ad nos omnes extenditur, ut
tuum? Et ait: Iahacob. 28. Tunc dixit: Non Ia­ discamus, in manifestis Dei gratiis invisibilem eius
hacob dieetur ultra nomen tuum, sed Israel: quia praesentiam intueri. Praecipue tamen sanctum vi-
princeps fuisti cum Deo, d hominibus praevalebis. rum novis armis ad subeundum quod instabat cer-
29. Et interrogavit Iahacob, et dixit: Indica quaeso tamen instrui necesse fuit. Nescit an mutatus sit
nomen tuum. Et dixit: Utquid interrogas de no­ frater Esau, an vero factus deterior. Atque hue
mine meo? et benedixit ei illic. 30. Vocavit ergo magis inclinât suspicio, virum sanguinarium nihil
Iahacob nomen loci, Peniel: quia vidi Deum facie ad nisi hostile moliri. Ergo ad firmandam in futurum
faciem, et evasit anima mea. 31. Et ortus est ei sol, tempus eius fiduciam, non minus quam ad praete-
quando transivit Penuel, et claudicabat in femore suo. ritae gratiae recordationem apparent angeli. Fi­
32. Idcirco non comedunt filii Israel nervum contracduciam quoque non parum amplificat numerus:
tionis qui est in pala femoris, usque ad diem hanc: nam etsi satis sit singulos nobis dari custodes, libe-
quia tdigit palam femoris Iahacob in nervo contracralius tamen agit nobiscum Dominus. Quare mationis.ligne
exténuant Dei gratiam qui tantum ab una
angelo quemque nostrum defendi putant. Nee dubium
est quin diabolus hoc astu fiduciam nostram
aliqua ex parte minuere conatus sit. Gratitudo
sancti viri notatur a Mose, dum loco nomen imponit,
quasi perpetuae memoriae symbolum.
1. Et Iahacob abiit in viam suam. Postquam
e èoeeri sui manibus, hoc est, ex praesenti morte
elapsu8 est Iacob, nunc in°fratrem incidit, cuius
aeque, vel etiam magis timenda erat atrocitas: nam
eius minis expulsus fuerat a patria: nulla autem
melior illi spes proponitur. Trépide ergo non secus
atque ad mactationem pergit. Caeterum quia fieri
vix poterat quin mperore fractus concideret, tempestive
Dominus succurrit, et eum tarn ad hoc certamen
quam ad alia praeparat, ut se fortem in
omnibus, invictumque athletam praestet. Ergo ut
sciatDei praesidio se tegi, angeli, dispositis utrinque
castris, obviam ei procedunt. Hebraei interprètes
putant ab una parte locata fuisse hostium castra:
angelos autem vel Deum potius ex opposito stetisse.
Atqui multo probabilius est, angelos fuisse in bina
3. Et misit Iahacob nuncios. lam tunc Dei
Providentia factum est ut Esau relicto patre versus
montem Seir ultro se contulerit: atque ita cesserit
ex terra promissa, quo vacua eius possessio maneret
posteris Iacob absque fraterna caede. Neque enim
vel patris imperio coactum credibile est', vel ideo
habitationem mutasse, quia fratre inferior haberi
vellet: potius coniicio multis opibus locupletatum
fuisse, quae ilium ex paterna domo extruderent,
Scimus enim profanos et huius saeculi filios praesentibus
commodis tarn cupide inhiare, ut quum se
aliquid offert eorum cupiditati consentaneum, illuc