volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

583 COMMENTARIUS IN GENESIN. 584
spectavit manuum impositio: nempe ut duo essent
ex ecclesiae patriarchis, et honorificum primatuin
tenerent in spirituali Déi regao.
14. M extendit Israel dexteram suam. Quum
hebetes senio essent oculi, ut aspectu non discerneret
uter natu maior esset, eonsulto tarnen manus
suas transversas posuit. Ideo dicit Moses quod
intelligere fecerit manus suas, quia non temere eas
proiecit, nee palpandi causa hue vel illuc transtulit :
sed delectu adhibito, sciens ae volens, manum dexteram
direxit ad Ephraim qui minor erat natu:
sinistram autem primogenito imposuit: unde colligimus
spiritum Dei huius aotionis fuisse praesidem,
qui arcanà sua luce sancti viri mentem irradians,"
acutius eum videre fecit quam qui valde erant
perspicaces. De symbolo plura dicere supersedeo,
quia ex aliis locis petere licebit.
15. Deus in cuius conspectu. Etsi Iacob commissam
sibi gratiae Dei dispensationem esse noverat,
Tit cum effectu benediceret nepotes: nihil tarnen sibi
arrogat, sed supplex ad preces descendit, ne vel
minimum quid ex Dei gloria delibet. Nam sicuti
ipse legitimus erat benedictionis minister, ita Deum
unum agnosci autorem oportuit. Atque hinc communis
sumenda est régula omnibus ecclesiae ministris
ac pastoribus. Quamvis enim non solum
vocentur coelestis gratiae testes, sed Ulis donorum
spiritualium iniuncta sit dispensatio: ubi tarnen ad
Dei comparationem ventum est, nihil sunt, quia
unus ille omnia in se continet : quare discant se
ultro in ordinem cogère, ne Dei nomen obscurent.
Et* certe Dominus minime ea lege sibi ministros
constituit ut sibi quidquam abroget : itaque non sine
sacrilegio appétit inortàlis homo seorsum aliquid a
Deo videri. In verbis hoc primo riotandum est,
quod Deum invocat in cuius conspectu ambulaverunt
patres Abraham et Isaac : nam quia a foedere
cum ipsis percusso benedictio pendedat, fidem eorum
intervenire necesse fuit. Deus illos sibi et posteros
elegerat in populum: sed ideo efficax fuit ilia promissio,
quia fide apprehensa vivam radicem egit.
Atque ita factum est, ut ius successionis ad ipsum
Iacob transmiserint. Yidemus nunc ut patrum
fidem non frustra nee intempestive in medium proponat,
sine qua non fuisset legitimus gratiae successor
ex Dei foedere : non quod Abraham et Isaac
sibi et posteris acquisierint tantum honorem, vel a
se ipsis èxcelluerint : sed quia Dominus fide consignât
ac sancit quae nobis promittit bénéficia, ne
effluant.
J)eus qui pascit me. lam ad proprium sensum
descendit Iacob, quod scilicet usque a pueritia divinum
erga se favorem varus modis assidue sit expertus.
Nuper benedictionem suam fundavit in Dei
notitia ex vorbo eius concepta, et patrum fide: nunc
alteram confirmationem adiungit ab ipsa experientia:
ac si diceret, non inani verborum sonitu se bene :
dictionem effundere, sed cuius fructum tot» vita
perceperat. Quamvis autem promiscue solem suum
super bonos et malos oriri faciat Deus, et incredulos
non minus pascat, quam fidèles: quia tarnen his
solis peculiarem paterni amoris sui sensum in usu
dbnorum suorum praebet, merito Iacob ad fidei
suae confirmationem hac ratione utitur, quod semper
Dei auxilio protectus fuerit. Pascuntur Dei liberalitate,
imo saginantur increduli: sed non secus se
ingurgitant ac porci, quibus tametsi ex arboribus
decidunt glandes, rostrum tarnen habent terrae
affixum. Atqui hoc in Dei beneficiis praecipuum
est, ut nobis pignora sint, vel tesserae paterni eius
erga nos amoris. Iacob ergo ex pietatis sensu,
quo praediti sunt filii Dei, rite ad gratiae promissae
probation em accommodât quaecunque in eum Deus
contulerat bona: ac si diceret, se luculento exemplo
esse quam vere et bona fide pepigisset Dominus so
Abrahae filiis fore in patrem. Nos quoque hinc
discamus probe expendere et meditari quaecunque
ex Dei manu percipimus bénéficia, ut totidem adminicula
sint ad confirmandam fidem nostram.
Haec optima est ratio quaerendi Dei, ubi a verbo
incipimus: deinde accedit experiinentalis (ut ita
loquar) cognitio. Quum autem hic non vulgaris
sancti viri gratitudo refulgeat, eius tarnen laudem
auget haec circumstantia, quod inter multipliées
aerumnarum, quibus prope oppressus fuerat, complexus
assiduam Dei bonitatem célébrât. Quanquam
enim rara et mirifica Dei virtute praeter usitatum
morem ereptus fuerat ex pluribus periculis, fuit
tarnen excelsi fortisque animi superare tot ac tam
ardua obstacula, ut ad Dei bonitatem fidei alis
volaret: nee malörum congerie obrui, quin eandem
bonitatem cerneret in densis tenebris.
Angélus qui redemit me. Sic angelum adiungit
Deo, ut eum parem faciat. Certe divinum illi cultum
tribuit, eadem ab eo quae a Deo petens. Si
de angelo quolibet indifferenter accipias, absurda
ërit loqùutio: quin potius Dei nomen ao personam
sustinens in benedicendo filio, hac parte angelis est
superior. Quare necesse est Christum intelligi, qui
angeli titulo non temere insignitur, eo quod perpetuus
fuerit mediator. Et Paulus prioris ad Corinthios
oapite 10, 4 testatur fuisse angélum ilium
qui dux et praeses itineris fuit veteri populo.
Nondum quidem missus a patre erat, ut suscepta
carne nostra propius ad nos accederet: sed quia
semper vinculum fuit coniunctionis hominum cum
Deo, nee aliter quam per ipsum Deus se olim
patefecit, merito vocatur angelus : adde quod patrum
fides in futuram eius missionem intenta erat. Angelus
ergo fuit, quod iam tunc radios suos funderet,
ut ipso mediatore saneti Deo appropinquarent.
Semper enim longius inter Deum et homines dissi-