volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

29 COMMENTARIUS IN GENESIN. 30
Quaeritur tarnen annon Bcortatores etiam et adulteri
Dei virtute génèrent: quod si verum est, ad
eos similiter extenditur Dei benedictio. Respondeo,
hanc divini instituti corruptelam esse: quod
autem ex hac quoque lacuna non minus quam ex
p'uro coniugii fonte sobolem Deus educit, hoc Ulis
cedet in mains exitium. Ilia tarnen pura et légitima
gignendi ratio fixa manet quam Deus initio instituit:
ilia est lex naturae quam inviolabilem esse dictât
communis sensus.
Subiicite earn. Confirmât quod prius de principatu
dixit. lam hac lege creatus erat homo ut
sibi terram subiiceret: verum nunc demum iuris
sui compos efficitur, quum audit quid sibi datum
sit a Domino, idque plenius adhuc exprimit Moses
proximo versu, quum Deum inducit herbas et fructus
donantem. Magni enim refert nihil nos ex Dei
bonis attingere quod non sciamus nobis ab eo
permis8um: neque enim aliter bona conscientia ulla
re fruimur nisi quum earn suscipimus quasi ex Dei
nianu. Atquè ideo docet Paulus (Rom. 14, 23)
edendo et bibendo nos semper peccare, nisi adsit
fides. Ita a solo Deo petere docemur quidquid
nobis necesse est: usu autem ipso donorum in
meditanda eius bonitate paternaque cura exercemur.
Hue enim spectant Dei verba: Ecce tibi paratum
a me victum antequam factus esses : me igitur patrem
agnoace, qui tibi nondum creato tarn diligenter
prospexerim. Quin etiam ultra progressa est mea
sollicitudö: tuum erat ea alere, ego tarnen has etiam
partes in me suscepi. Quare tametsi constitutes es
tan quam paterfamilias in mundo, non est tarnen
qüod de animalium victu multum sis sollicitas.
Mine colligunt usque ad diluvium herbis ac. fructibus
contentes fuisse homines, nee fas illis fuisse
carne vèsei. Idque magis probabile videtur: victum
enim hominis quodammodo inter certos fines concluait
Deus, Deinde post diluvium nominatim carnes
concedet. Quanquam non satis firmae sunt istae rationed
: adduci enim potest in contrariam partem, quod
sacrificia primi homines offerebant ex pecudibus.
Haec porro lex est rite offerendi, non offerre Deo
nisi quae nobis in usum concessit. Deinde vestiebantur
pellibus: ergo animalia illis occidére licuit.
Itaque satius fore arbitror, si eia de ré nihil asseramus.
Nobis sufficiat, herbas et fructus arboruin
illis dari pro victu ordmario: non tarnen dubium
est quin abunde id fuerit. ad summ'as delicias.
Prudenter enim sentiunt qui terräm sic à diluvio
dicunt cofruptam fuissei ut vix mediocrem habeamu8
güstum primae illius benedictionis : imo statim
post lapsum hominis iam dégénères ac vitiosos
fructus proferre coepit. Sed tunc maior facta est
mutatio. TJtcunque sit, Deus certe noluit tcnuiter
et maligne alere homines: sed potius his verbis
liberalem copiam praedicat, cui ad sûavém et iueun-
dam vitam nihil deesset. Refert enim Moses quam
beneficus erga eôs fuerit Dominus, omnia quae
optare possent illis largiendo ut minus excusationis
ingratitudo habeat.
31. "Et vidit Deus Omnia. Rursum in clausula
creationis refert Moses Deuïn approbasse quidquid
fecerat. De aspèctu Dei loquitur humano more,
nam et Hop suum iudicium Dominus quasi regulam
et exemplar nobis esse voluit: ne aliter de suis
operibus sentire vel loqui quisquam audeat. Neque
enim quod probavit, fàs nobis est disputare, probarine
debeat: sed potius absque controversia subscribere
convenit. Repetitio etiam dénotât quam
lasciva sit hominum temeritas: alioqui satis fuisset
8emel dici, Deo placuisse sua opera. Sed Deus
sexies idem inculcat, ut quasi totidem fraenîs cohibeat
nostram audaciam, quae prurire non desinit. Caeterum
plus exprimit Moses quam antea: addit enim
M E 0 D, id est valde. In singulis dièbus fuit simplex
approbatio. Nunc postquam numeris omnibus
absolutum est opificium mundi, et extrema (ut ita
loquar) manu expolitum, perfecte bonum esse pronunciat:
ut sciamus inesse in operum Dei symmetria
summàm perfectionem, cui nihil addi queat.
CAPUT II.
1. Perfedi fuerunt igitur codi et terra, et omnis
exercitus eorum. 2. Perfeceratque Deus die septimo
opus suum quod fecerat, et quievit die septimo ab omni
opère suo quod fecerat. 3. Benedixit autem diei
septimo, et sanctificavit illum: quod in ilïo quievisset
ab omni opère suo quod creaverat Deus ut faceret.
4. Istae sunt generationes coeli et terrae, quando
creati sunt, in die qua fecit Iehova Deus terram et
coelos. 5. Et omne virgultum agri antequam esset in
terra, et omilem herbam agri antequam germinaret:
quia nondum pluere fecerat Iehova Deus super terram,
et homo non erat qui coleret terram: 6. Sed vapor
ascendebat e terra, et irrigabat universam superficiem
terrae. 7. Formaverat autem Iehova Dêus hominem
e pulvere terrae, et inspiraverat in faciem eius spiraculum
vitae, et fuit homo in animam viventem. 8. Plantaverat
quoque Iehova Deus hortum in Heden ah
Oriente: et posuit ibi hominem quem formaverat.
9. Et germinare fecerat Iehova Deus e terra omnem
arborem concupiscibüem visu, et bonam,ad vescendum:
et arborem vitae in medio horti, et aïborem scientiae
boni et mali. 10. Etfluvius egrediébatur ex Heden
ad irrigandum hortum: et indé dividebatùr, eratque
in quatuor capita/ 11. Nonien uniûs, Pison: ipse
circuit tptam terram Havilà, ubi est aurum. 12. Et
aurum terrae illius bonum: ibi est bdellium, et lapis
onychinus. 13. Nomen vero fluvii secundi Gihon: