volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

417 COMMENTARIUS IN GENESIN. 418
consul tum. Apparet etiam ex locorum distantia,
qua suos grèges divisit, non minus suspiciosum
fuisse quam avarum, ut soient improbi alios metiri
sua ulna: unde fit ut semper diffidant ac trépident.
37. Et tulit sibi lacob vvrgam populeam. Primo
intuitu absurda videri posset Mosis narratio: nam
vel fraudis damnare voluit sanctum lacob, Tel laudare
eius industriam. Atqui ex contextu patebit
astutiam hanc vitio non verti. Ergo videndum
quomodo sit excusabilis. Si quis obtendat, coactum
fuisse multis soceri iniuriis, nee aliud quaesiisse nisi
ut priores iacturas sarciret: aliquid forte coloris habebit
defensio: coram Deo tarnen nee firma est, nee
probabilis: nam quamvis iniuste nobiscum agatur,
non est tarnen certandum pari malitia. Et si singulis
proprias iniurias ulcisci, vel incommoda sarcire
permissum foret, nihil opus esset iudiciis, indeque
emergeret horribilis confusio. Non debuit igitur
lacob ad hanc versutiam confugere, ut dégénères
haberet foetus, sed regulam potius sequi, quam
Dominus per os Pauli tradit, ut studeant fidèles
bono malum vincere (Rom. 12, 21). Haec simplicitas,
fateor, colenda fuit ipsi lacob, nisi Dominus
e coelo aliud mandasset. Sed in eo est vaztqov
jtQÖtfQov, quod Moses prius rem gestam narrât, deinde
subiieiet lacob nihil tentasse nisi ex Dei praecepto.
Quare non est quod eum sibi patronum asciscant,
qui maligni8 et fraudulentis hominibus similes opponunt
fallacias, quia tantum licentiae sibi non dedit
proprio arbitrio, ut callide circumveniret socerum,
a quo indigne deceptus fuerat: sed quod a
Domino concessum erat sequutus, intra iustas metas
se continuit. Frustra etiam, meo iudicio, disputant
unde hoc didicerit lacob, longone usu an ex patrum
doctrina: nam fieri potest ut de re prius incognita
subito edoctus fuerit. Si quis obiiciat, absurdum
esse, hanc fallendi artem a Deo suggeri: facilis est
responsio, nullius fraudis autorem esse Deum,
quum servo suo manum porrigit. Nihil illi magis
proprium, eiusque iustitiae magis consentaneum,
quam se vindicem interponere, ubi aliquid iniuriae
factum est. Nostrum vero non est agendi modum
illi praescribere. Passus est retineri a Laban quod
iniuBte possidebat: sex vero annis benedictionem
suam ab eo subtractam transtulit in servum suum
lacob. Si terrenus iudex furem damnet in duplum,
vel quadruplum, nemo obstrepit: cur per nos Deo
minus licebit quam homini mortali et caduco? Habebat
alias rationes in manu, sed arcanam suam
gratiam coniungere voluit cum studio et industria
lacob, ut palam illi mercedem rependeret, qua per
longum tempus fraudatus fuerat. Coactus enim fuit
Iiaban aperire oculos, quibus clausis alienum sudorem,
imo sangninem haurire consueverat. Porro
quantum ad physicam rationem spectat, satis notum
est, aspectum in coitu ad formam foetus multum
Calvini opera. Vol. XXIII.
valere. Id quum mulieribus accidat, praecipue in
brutis pecudibus locum habet, ubi nulla viget ratio,
sed violentus libidinis impetus grassatur. Tria autem
fecit lacob. Nam virgas decorticavit, ut aliquam albedinem
nudaretcorticibusincisis: etitavarius ac multiplex
esset color. Deinde tempus elegit quo masculi
et feminae aggregabantur. Tertio, posuit in
aquis virgas: quia sicut potus animalia vegetat, sic
incitât etiam ad coitum. Hoc modo accidit ut virgae
in conspectu essent quum incalescebant. Quod de
robustis ac debilibus dicit Moses, sic intellige, in
priore admissura, quae fit sub initium veris, lacob
posuisse virgas in canalibus, ut sibi vernos foetus
acquireret, qui meliores erant : in serotina vero admissura
circa autumnum, tali artificio usum non esse.
43. Et crevit vir supra modum: Hoc ideo addidit
Moses ut sciamus non sine miraculo factum
esse ut tarn repente ditesceret. Videbimus postea
quantae fuerint eius opes. Nam inops prorsus maiores
sibi copias intra sex annos de nihilo confecit
quam quispiam mediocriter dives viginti aut triginta
annis posset. Ne quis fabulosum ducat quod cum
usitata ratione non congruit, occurrit Moses, ac dicit
extra ordinem auctum fuisse sanctum virum.
CAPUT XXXI.
1. Postea audivit verba ßiorum Laban dicentium :
Tulit Iahacob omnia quae erant patris nostri et de
his quae erant patris nostri acquisivit omnem gloriam
hanc. 2. Et vidit Iahacob faciem Laban, et ecce non
erat cum eo sicut heri et nudiustertius. 3. Dixit autem
Iehova ad Iahacob: 'Revertere ad terram patrum
tuorum, et ad cognationem tuam, et ero tecum. 4. Et
misit Iahacob, et vocavii Rachel et Leah in agrum
ad pecudes suas. 5. Qui dixit ad eas: Video faciem
patris vestri quod non sit erga me sicut heri et nudiustertius:
JDeus autem patris mei fuit mecum. 6. Et
vos nostis quod omnibus viribus meis servierim patri
vestro: 7. At pater vester mentitus est mihi, et mutavit
mercedem meam decern vicibus: sed non permisit
ei Deus ut malefaceret mihi. 8. .Si ita dicebat: Punctis
parvis respersa erunt merces tua: pariébant omnes
pecudes punctis parvis respersa: et si ita dicebat:
Lineis distincta erunt merces tua: tunc pariébant omnes
pecudes lineis distincta. 9. Et abstulit Deus
pecus patris vestri, et dedit mihi. 10. Et fuit, in
tempore quo coïbant pecudes, levavi oculos meos, et
vidi in somnio, et ecce hirci maiores ascendebant super
capras variegatas, punctis parvis respersas, et
maculis latis respersas. 11. Et dixit ad me angélus
Dei in somnio, Iahacob. Et dixi, Ecce adsum. 12. Et
dixit: Leva nunc oculos tuos, et vide omnes hircos maiores
ascendentes super capras lineis distinctas, punc-
27