26.02.2013 Views

volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

83 COMMENTARIES IN GENESIN. 84<br />

conterendo per semen suum diaboli capite. Putant<br />

autem in persona vel indîviduo fuisse deceptam,<br />

"quia ad Cain restrinxerit quod de Christo promissum<br />

erat. Mihi autem genuinus hie videtur sensus<br />

esse, quod dum sibi gratulatur Heva de filio nato,<br />

eùm Deo tanquam generis sui primitias offerat.<br />

Proinde vertendum censeo: Acquisivi Domino virum,<br />

quod ad phrasin hebraicam propius accedit. Virum<br />

orro appellat infantem recens natum, quia genus<br />

Ï<br />

umanum, quod sua culpa tarn ipsa quam maritus<br />

perdiderant, renovatum adspicit. •<br />

2. Et addidit parère fratrem eius Ebel. Unde<br />

nomen Cain deductum sit, et quo respectu illi impositum,<br />

satis notum est. Dixit enim mater YTOp<br />

virum: ideoque Cain appellat. De Abel non idem<br />

èxprimitur. Quod putant quidam contemptim sic<br />

vocatum fuisse a matre, ac si foret supervaeuus et<br />

prope inutilis, prorsus absurdum est: tenebat enim<br />

memoria, quorsum tenderet foecunditas, nee illi exciderat<br />

benedictio ista, Crescite, etc. Rectius (meo<br />

iridicio) dicemus, quum in primogenito testata esset<br />

Heva gaudium quod repente affulserat, et Dei gratiain<br />

cclebrasset, postea in altero partu, in memoriam<br />

rediisse humani generis miserias. Et certe nova<br />

Dei benedictio non vulgaris laetitiae materia erat.<br />

Sed rursum posteros tot malis devotos quorum ipsa<br />

causa erat, sine acerbissimo dolore intueri non potuit:<br />

eius ergo tristitiae monumentum exstare voluit<br />

in nomine secundi filii et commune speculum proponere,<br />

quo totam progeniem humanae vanitatis<br />

adinoneret. Quod praeposterum Hevae iudicium<br />

nonnulli taxant, quia probum et sanctum filium<br />

alterius neqiiam et scelerati comparatione, velut reiëotitium<br />

habuerit, non recipio. Habet enim Heva<br />

cur sibi in priinOgenito gratuletur: nihil autem vitii<br />

est, quod in secundo memoriale sibi et omnibus aliis<br />

statuit propriae vanitatis, ut se assidua malorum<br />

suorum reputatione exerceant.<br />

Et fuit Abel pastor. Duxerintne ambo uxores,<br />

et separatam qüisquo domum habuerit, non refert<br />

Moses. Màrieat igitur hoc nobis incertum : quanquam<br />

magis probabile est, Cain fuisse coniugatum priusquam<br />

fratrem occideret, quia paulo post subiiciet<br />

Moses, cognita uxore genuisse liberos: de coniugio<br />

nulla illic mentio. Genus vitae sanctum per se et<br />

laudabile üterque sequutus est. Terrae enim cultura<br />

a Deo mandata erat: pascendi autem pecoris labor<br />

non minus honestus quam utilis : tota denique vita<br />

rusticana innoxia et simplex, et ad verum naturae<br />

ordiiièm maxime accopjmodata. Hoc igitur primo<br />

habendum quod se ambo exercuerint in laboribus<br />

Deö probatis, et adcomtnunem vitae humanae usum<br />

hecessariis. Undè colligitur, probe a pâtre fuisse<br />

institütos. Id melius confirmât sacrificandi riius,<br />

quia testatür fuisse assuefactos ad Dei cultiim. Erat<br />

'igitur vita Cain Optimo in speciem composita: ut-<br />

pote qui pietatis officia erga Deum coleret, victumque<br />

sibi et suis quaereret honesto et iusto labore:<br />

quemadmodum frugi et modestum patremfamilias<br />

decet. Porro memoria hic repetere convenit quod<br />

prius diximus, primos homines sic privates fuisse<br />

divini amoris Sacramento, quum a vitae arbore fueruut<br />

prohibiti, ut spes illis salutis relicta fuerit,<br />

cuius in sacrificiis tesseras habebant. Sic enim tenendum<br />

est, non fuisse temere excogitatum ab illis<br />

sacrificandi morem, sed traditum divinitus. Nam<br />

quum dignitatem sacrificii Abel acceptam fidei référât<br />

apostolus (Hebr. 11, 4): sequitur, ilium non<br />

absque Dei mandato obtulisse. Deinde ab initio mundi<br />

verum fuit, quibuslibet victimis praestare obedientiam,<br />

matremque esse omnium virtutum (1. Sam.<br />

15, 22). Unde sequitur, praeceptum fuisse a Deo<br />

quidquid illi placuit. Tertio, quum Deus semper<br />

similis fuerit sui, non dicemus unquam fuisse simpliciter<br />

delectatum carnali et externo cultu; Grata<br />

autem habuit ilia primi saeculi sae'rificia. Sequitur<br />

ergo 8piritualiter illi fuisse oblata: hoc est, non inanibus<br />

caeremonifs lusisse sanctos patres, sed aliquid<br />

comprehendi8se altius et magis reconditum: quod<br />

absque verbo non poterant. Sola enim est interior<br />

Veritas, quae in signis externis nativum et rationalem<br />

Dei cultum a crasso et superstitioso discernit. Et<br />

certe non aliter poterant sincere animum adiicere<br />

ad Deum colendum, quam de eius benevolentia redditi<br />

certiores: quia ex sensu fiduciaque bonitatis<br />

eius voluntaria reverentia nascitur: contra vero<br />

quisquis ilium sibi infestnm sentit, metu ipso et<br />

horrore ad fugiendum cogitur. Videmus ergo ut<br />

Deus arborem vitae eripiens, in qua prim urn dederat<br />

gratiae suae pignus, aliis tarnen modis propitium<br />

se hominibus testetur ac declarèt. Imo dum eös<br />

sibi adoptât cultores, simul ad salutem invitât. Si<br />

quis obiiciat, sua gentibus quoque fuisse sacrificia,<br />

quibus nulla suberat pura et solida religio: solutio<br />

in promptu est, mentionem hic de sacrificiis fieri<br />

legitimis et Deo probatis, quorum adulterina imitatio<br />

postea ad gentes defluxit. Etsi autem hie ponitur<br />

nomen nrUO, quod proprie munus significat, et ideo<br />

ad oblationes quaslibet generaliter extenditur: colligere<br />

tarnen licet, duas ob causas ab initio patribus<br />

datum fuisse sacrificandi mandatum: nempe Ut commune<br />

esset pietatis exercitmm dum se profitebantur<br />

Dei esse, suaque omnia illi ferebant accepta: dein de<br />

ut commonefierent expiatione aliqua opus esse ad<br />

se Deo roconciliandos. Quod ex suis qüisque facultatibu8<br />

aliquid offert, sölennis est gràtiarum actio:<br />

ac si testatum facerent ex re praesenti, Deo se debere<br />

quidquid habent. Sed pocudum mactatio, et<br />

effusio sanguinis aliquid praeterea continet: ut mortem<br />

scilicet ante oculos habeànt, et tarnen öonöipiant<br />

propitiàndi Dei fiduciam. De sacrificiis Adae nulla<br />

fit mentiö.<br />

\

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!