volumen xxiii. - Archive ouverte UNIGE

605 COMMENTARIUS IN GENESIN. 606
18. Salutem tuam exspedavi Born. Quaeritur
primum quaenam occasio sanctum virum impulerit
ut abrupto sermonis sui contoxtu, subito erumperet
in hanc vocem: nam quum Messiae adventum
nuper promitteret, opportunior faisset salutis mentio.
Ego quidem eum existimo, quum velut ex alta
specula generis sui statum varus inclinationibus
subinde obnoxium fore cernerét, imo procellis iactandum,
quae a submersione parum distarent, sollicitudine
et metu fuisse commotum: neque enim
paternum affectum exuerat, ut nullam prorsus sanguinis
sui curam gereret. Videns igitur multas
molestias, multa discrimina, multos insultus, multas
etiam clades . quae semini suo totidem minantur
exitia, fieri non potest quin condoleat, atque etiam
secundum hominem turbetur. Yerum ut victrice
animi constantia contra omne tentationum genus
insurgat, sese ad Dominum transfert, qui pollicitus
fuerat se illius populi fore praesidem. Nisi observetur
haec circumstantia, non video cur nunc potius
quam principio vel in fine exclamet Iacob, se in
salutem Domini sperare. Quum autem se obiiceret
tristis rerum confusio, non modo ad concutiendam
eins fidem violenta, sed ad animum penitus obruendum
plus satis onerosa, optimum remedium fuit
clypeum hunc opponere. Neque etiam dubito quin
filiis suis consuluerit, ut eos secum in eandem erigeret
fiduciam. Porro quia sibi ipse autor sperandae
salutis esse non poterat, necesse fuit in Dei
promissionem recumbere. Eodem etiam modo nobis
ecolesiae oonservatio hodie speranda est. Nam etsi
videtur iactari in mari turbulento, ac paene fluctibus
demergi, adeoque graviores procellae in posterum
timendae sunt: tarnen inter multipliées interitus
speranda est salus in liberatione quam Dominus
promisit. Fieri etiam potest ut Iacob spiritu praevidens
quanta-in suis posteris futura esset ingratitudo,
perfidia et malitia, quibus sufFocari posset
gratia Dei, contra; has tentationes luctatus sit. Quanquam
autem non sibi privatim Iacob-salutem, sed
posteris suis omnibus speravit: hoc tarnen notatu
dignum est, quod in multa saecula ostendit salutiferumDei
foedus, ut se mortuoDeum fore veracem
non dubitet. Unde etiam sequitur, inter Ultimos
spiritus, et quasi in media morte, vitam aeternam
apprehendisse. Quod si ille in obscuris umbris, et
redemptions procul ostensa fretus, ad mortem intrépide
perrexit, quid nobis agendum est quibus clarius
illuxit dies? vel quae excusatio nos manet, si nobis
inter similes agitationes labascit animus?
19. Gad turma. Alludit etiam Iacob ad nomen
Gad. Sic vocatus fuerat quod ex matre eius Lea
numerosam sobolem genuisset Iacob. Nunc admonet
pajer, etiamsi nomen adeptus sit a multitudine,
fore tarnen ei negotium cum magno hostium numéro,
ut ad tempus opprimendus sit. Atque hoc
ideo- praedicit ne posteri viribus suis confisi superbiant,
sed comparent se ad subeundas aerumnas,
quibus eos humiliare volet Dominus et iam decrevit.
Caeterum ut eos hortatur ad tolerantiam, ita
mox addito solatia, erigit et animât, quod tandem
ab oppressione emergent, ut de hostibus suis, a
quibus victi fuerant ac profligati, triumphum agànt:
sed id nonnisi in fine. Porro vaticinium hoc ad
totam ecolesiam accommodari potest: quae non uno
tantum die impetitur, sed novis subinde cladibus
atteritur, donee ad extremum earn dominus attollit.
20. De Äser. Tantum haereditas Äser attingitur,
quam optimi frumenti et suavissimi feracem
pronunciat fore, ut alierio subsidio non indigeat
quoad victum qui.domi suppetet. Regias delitias
pro exquisitis posuit. Si quis obiiciat non esse
magnum pane sapido et delicato vesci: respondeo,
considerandum fuisse finem, quod scilicet inde agnoverint
paterna Dei cura se pasci,
21. Naphthali Putant quidam laudari celeritatem
in tribu Nephthali: mihi alius sensus magis
probatur, quod se facundia et verborum suavjtate
magis quam armorum violentia tuebitur ac defended
Est autem non poenitenda virtus, humano
blandoque sermone mulcere féroces animos, placare
iram accensam, si qua excitata est. offensio, simili'
artificio earn sedare. Ergo hoc elogio insignit filios
Nephthali, quod humanitati, suavibus verbis, et pacis
artibus magis studebunt quam ut se armorum praesidio
muniant. Comparât autem eos cervae dimissae
quae venatione capta non occiditur, sed potius
fovetur in delitiis.
22. Ut arbor frudificans. Alii vertunt: Filium
decoris: et utrumque convenit: sed ideo in priorem
sensum magis inclino, quia mihi videtur respicere
Iacob ad eius nomen, quo notatur accessio, vel incrementum
: quanquam mihi non displicet similitudinem
esse sumptam ab arbore, quae iuxta fontem plantata,
ab irrigua terra humorem et succum haurit,
quo melius crescat. Summa est, quod ad crescendum
sit natus, instar arboris prope fontem sitae, ut
sua pulohritudine et procera statura, propinqua
obstacula superet. Neque enim interpretor concursum
fore virginum super muros, quas illexerit arboris
conspectus: sed continua metaphora, teneros
ac minores ramusculos filias vocari existimo. Discurrere
autem dicuntur super muros, quum sese alte
diffundunt. Porro. non simpliciter de tota tribu
habetur sermOj nee merum vaticinium est futuri
temporis, sed persona Ioseph cum suis posteris
miscetur. Ita quaedam ei proprie conveniunt, alia
ad duas tribus, Ephraim et Manasse pertinent Sic
quum Ioseph provocatum fuisse dicit, peculiariter
id referri ad ipsum solet. Quia autem arbori eum
contulerat, ita hostes, tarn fratres quam Putiphar,
et eius uxorem vocat sagittarios, postea tarnen