Melding for året 2007 - Sivilombudsmannen

2007–2008 Dokument nr. 4153Ved oversendinga av saka til fylkestrygdekontoretskreiv trygdekontoret:«Bidragspliktig er aksjonær både i Y A/S og XA/S. ... Det er oppretta eit nytt aksjeselskap somhar overteke aksjane som bidragspliktig hadde iY A/S. Dette fører til at eventuelt utbytte frå YA/S vert overført til det nye selskapet. Utbyttekan overførast frå selskap til selskap skattefritt.Bidragspliktig har likevel høve til å ta ut utbyttefrå det nye selskapet, men må skatte av det.»NAV Klage og anke (tidlegare fylkestrygdekontoret)reduserte tilskotet til kr 2 680 per månad i periodendesember 2005 til juni 2006, og deretter kr2 210 per månad.Arbeids- og velferdsetatens innkrevjingssentralavgjorde at for mykje utbetalt tilskot til tilskotsmottakaren(kr 34 870) skulle motreknast i framtidigetilskot.Tilskotsmottakaren klaga hit over sakshandsamingaog fastsetjinga av tilskotet. Ho fann det urettat ho skulle bli økonomisk belasta med tilbakebetalingav tilskot, da ho heile tida hadde gitt riktige opplysningarom eigen økonomi. Det var urimeleg atstorleiken på tilskotet blei endra tilbake i tid for henne,men ikkje for den tilskotspliktige.NAV Klage og anke blei i brev herifrå bedt om åsvare på om det blei vurdert å fastsetje tilskotet ut fråei gjennomsnittleg berekning av inntekta til den tilskotspliktige,eventuelt kvifor det ikkje blei funnegrunn til å gjere det. Det blei òg bedt opplyst om endringane13. april 2007 i forskrift 15. januar 2003 nr.123 om fastsetjing og endring av fostringstilskot § 4verka inn på denne saka.NAV Klage og anke svarte mellom anna at tilskotskal fastsetjast på grunnlag av aktuell og framtidiginntekt, og at eldre inntekter utelukkande er interessanteom dei gir eit riktig bilete av aktuell ogframtidig inntekt. Vidare:«NAV Klage og anke har i sin avgjørelse lagt tilgrunn at bidragspliktige er lønnsmottaker og athan i 2005 hadde en personinntekt (lønnsinntekt)på kr 730 700. Han hadde ikke netto positive kapitalinntekteri 2005. ...Da bidragspliktige er lønnsmottaker harNAV Klage og anke funnet at beregningsgrunnlagetskal fastsettes på grunnlag av faktisk inntektĠjennomsnittsberegning av inntekten skal,ifølge retningslinjene gitt i direktoratets rundskriv,brukes i tilfeller der bidragspliktige erselvstendig næringsdrivende. Vi har videre ikkefunnet grunnlag for å skjønnsfastsette inntekten,da vi ikke kan se at bidragspliktige som dagligleder i et aksjeselskap kan sies å ha lavere inntektenn inntektsevnen. Dette til tross for at han i noenav de siste årene, fram til og med 2004, hartatt ut varierende aksjeutbytte.»Til spørsmålet om endringane i forskrifta § 4,blei det svart at NAV ikkje kunne sjå at desse fekkinnverknad på denne saka, så lenge den tilskotspliktigeblei likna som lønnsmottakar.I nytt brev til ombodsmannen orsaka NAV Klageog anke at siste avsnitt i brevet hadde falt bort. Dersto det:«NAV Klage og anke vil for øvrig beklage denlange saksbehandlingstiden, som har medført atsummen av for mye utbetalt bidrag til bidragsmottakerble unødig høy. Dette skyldes bl.a. innføringav nytt datasystem ved overgang til ny bidragsordning,og at det i den forbindelse oppstouforutsette problemer med å få bidragene beregnet.»Tilskotsmottakaren viste i brev til ombodsmannenmellom anna til at den tilskotspliktige tidlegarehar blitt likna som sjølvstendig næringsdrivande.NAV Klage og anke svarte til dette at den tilskotspliktige«hele tiden har blitt liknet som lønnsmottaker,unntatt i 2002, da han også hadde næringsinntekt».I brev herifrå blei NAV Klage og anke bedt om ågjere greie for forvaltninga sin plikt til å undersøkjetilskotspliktiges selskapshøve i saker der vedkommandeeig aksjar i firmaet som er arbeidsgjevar. Detblei også spurt om NAV skulle ha bedt tilskotspliktigeom å dokumentere driftsresultata i selskapa, ellerom ei erklæring frå revisor var tilstrekkeleg for å dokumentereat det ikkje ville bli tatt ut utbytte.Vidare blei det bedt om ei nærare utgreiing avspørsmålet om skjønnsfastsetjing av tilskotspliktigesinntekt, og om eigartilhøva i selskapa kan ha innverknadpå vurderinga. Det blei ôg spurt om vurderingaav om ein person har lågare inntekt enn inntektsevnatilseier, gjerast ut frå at lønnsinntekta er alminneleggod, eller om også denne vurderinga må gjerast utfrå kva personen tidlegare har hatt som inntekt i samestilling. Det blei også bedt vurdert om tilskotsmottakarenkan ha krav på erstatning på grunn avlang sakshandsamingstid «som har medført at summenav for mye utbetalt bidrag til bidragsmottakerble unødig høy».NAV Klage og anke gjorde i sitt svarbrev greiefor plikten til å undersøkje tilskotspliktiges selskapshøve.Det blei også vist til at det er generalforsamlingasom avgjer om det skal delast ut utbytte, og atdet ikkje alltid blir tatt ut utbytte sjølv om ei bedriftgår med overskot. Så lenge NAV Klage og anke ikkjefant grunnlag for å fastsetje inntekta ut fråskjønn, blei det ikkje innhenta opplysningar omdriftsresultatet i 2006.Klage- og ankeeininga kommenterte vidarespørsmåla herifrå om skjønnsfastsetjing av inntekt.Det blei vist til at tilskotspliktiges inntekt ikkje er lågareenn inntektsevna, sjølv om han har tatt ut aksjeutbytteeitt av dei siste åra. NAV Klage og ankemeinte at forsørgingsplikta blir ivaretatt, og at vilkårafor å bruke skjønn ikkje er oppfylte.Til slutt skreiv NAV Klage og anke:«Ved at det endelige vedtaket reduserte bidragettilbake til 01.12.05, ble for mye utbetalt bidragtil bidragsmottaker unødvendig høy. NAV Klage